اوباما به‌دنبال مذاکره با ایران است

امروز چهارشنبه، شانزدهم بهمن ماه قرار است نمايندگان پنج عضو دائم شوراى امنيت و آلمان براى گفت و گو پیرامون ايران گرد هم آیند، این نخستین نشست در خصوص برنامه هسته ای ایران پس از روی کار آمدن آقای اوباما در امریکاست. از سوی دیگر هیلاری کلینتون وزیر خارجه امریکا در دیدار با همتای انگلیسی خود نسبت به سرپیچی ایران از قطعنامه های سازمان ملل متحد هشدار داد.

گفت و گوی دیپلماسی ایرانی با امیر محبیان، تحلیل گر مسائل سیاسی:

نشست امروز 1+5 با در نظر گرفتن تغییر رئیس جهور در ایالات متحده امریکا چه تفاوت هایی می تواند با نشست های پیشین داشته باشد؟
ما نباید پیش داوری داشته باشیم، باید منتظر ماند تا این نشست برگزار شود و پس از آن تفاوت رفتار و نتایج این نشست را با نشست های مشابه قبلی بررسی کنیم، میزان تفاوت می تواند نشان دهنده نوع نگاه آقای اوباما به برنامه هسته ای ایران باشد.

در واقع با مشاهده برون دادهای این نشست می توان ژرفا سنجی تغییرات رفتاری را در خصوص عملکرد 1+5 داشت، پس از مقایسه دست آوردهای نشست امروز، خواهیم دید که روند مثبت یا منفی و یا دارای پیام خاصی است.

نگرانی کشورهای غربی از پرتاب "ماهواره امید" به فضا در ادامه نگرانی های این کشورها از برنامه هسته ای ایران است، آیا منطقی برای این نگرانی ها وجود دارد؟
ایران وظیفه خود را انجام می دهد، در کار تبلیغاتی آنها بیشتر از آنکه پرتاب ماهواره را مد نظر قرار دهند، پرتاب موشک را دیده اند، به این ترتیب تلاش کرده اند این را نوعی تهدید تلقی کنند، به نظر من همه این مسائل نوعی سوء تفاهم است.

اگر آنها نگاه خود را تغییر دهند و یا روابط دیپلماتیک ایران با غرب مقدار متعادل تر باشد و کشورهای غربی نیز زبان تخاصم را کنار گذارند، می توانند به روشنی دریابند که آنچه هدف ایران است؛ بحث پیشرف علمی است و ربطی به مباحثی که آنها مطرح می کنند، ندارد.

آقای اوباما از دیپلماسی قوی و مستقیم در برابر ایران سخن گفته است، با این حال شروط اوباما برای جاری ساختن دیپلماسی مستقیم همان شروطی است که پیشتر مطرح شده است، آیا با این شروط  می توان انتظار کارکرد دیپلماسی مستقیم را در برابر ایران داشت؟
به موقع اش کارکرد خواهد داشت، آنچه آقای اوباما دائما به عنوان شرط مطرح می کند، پیشاپیش تامین شده است.

در واقع ایران هیچ گاه اعلام نکرده که ما در پی سلاح هسته ای هستیم، آقای اوباما تاکید می کند که تهران نباید در پی سلاح هسته ای باشد، این امری است که ایران دائما اعلام می کند، اگر آنها مایل اند در این باره اطمینان حاصل کنند؛ راه های گذشته جواب نمی دهد.

اگر گفت و گوی مستقیم و بدون پیش شرطی را خواهان هستند باید در این مسیر تغییراتی را در خود ایجاد کنند؛ ابتدا ادبیات و زبان گفت و گو با ایران را تغییر دهند و در عین حال یکسری از عواملی را به اجرا گذارد که می تواند تا حدودی اطمینان ایران را نسبت به اینکه آقای اوباما متفاوت با جرج بوش است، جلب کند.

به طور مشخص چه عواملی اطمینان ایران را جلب خواهد کرد؟
بخشی از این عوامل اقتصادی است و بخش دیگر شامل کاهش و حذف فشارهای سیاسی بر ایران و در عین حال پذیرش و جبران پاره ای از اشتباهاتی که امریکا بر خلاف مرام دموکراسی خود انجام داد.

نمونه ای از این اشتباهات دفاع از دیکتاتوری در زمان مصدق و دفاع از دیکتاتوری شاه علیه انقلاب و اشتباهاتی است که پس از انقلاب مرتکب شد.

آیا این گفته شما که " شرط های اوباما در برابر ایران پیشاپیش تامین شده است" به معنای آن است که اصرار رئیس جمهور امریکا بر این شرط ها، نشانی از عزم جدی وی برای مذاکره با تهران است؟
به نظر من آقای اوباما بدنبال مذاکره بوده و این یک واقعیت است.

خانم کلینتون در مورد سرپیچی ایران از قطع نامه های سازمان ملل هشدار داده و از پیامدهای این سرپیچی سخن گفته اند، چه پیامدهایی مورد نظر امریکا در برابر اقدامات ایران است؟
این پیامدها متفاوت با آنچه پیش از این بیان کرده اند نیست. در مورد رابطه ایران و امریکا و پیام هایی که اخیرا میان دو کشور رد و بدل می شود، باید به آقای اوباما نگاه کنیم نه خانم کلینتون، چراکه او هنوز جایگاه جدی در این مورد ندارد.