سوگنامهاى براى غزه و حقوق بشر
یادداشتی از مرتضی کاظمیان، کارشناس مسائل سیاسی
«غزه» صرفنظر از مناسبات خصمانه ميان حماس و اسراييل، اينک به جغرافيايى براى مرثيهسرايى مبدل شده است؛ مکانى و بهانهاى براى سرودن سوگنامه در رثاى حقوق بشر.
اين «نوار» 41 کيلومترى در کنار دریای مدیترانه _که از جنوب غربی با مصر و از شمال و شرق با اسرائیل هممرز است _ اگرچه بيش از ۳۶۰ کیلومتر مربع مساحت ندارد، اما بيش از يک و نيم ميليون انسان را در خود جاى داده است. صدها هزار انسان ساکن در اين منطقه، هفتهها و بلکه ماههاست جهان را به بازخوانى اعلاميه جهانى حقوق بشر فرا مىخواند.
سايهى گرسنگى و تشنگى وبيمارى و مرگ بر مردم غزه سايه فکنده، و جهان متمدن جز صدور بيانيه و ابراز همدردى، گامى براى نجات «انسان» برنمىدارد.
در آخرين نقلقول، يک مقام مسئول بينالمللى (مکسويل گلارد، هماهنگکنندهى کمکهاى انسانى سازمان ملل متحد در سرزمينهاى اشغالى فلسطين) گفته است: «وضعيت نوار غزه، تعدى به کرامت انسانى است و ابعاد انسانى ناگوارى بر جاى مىگذارد. بسيارى ازمردم هزينه بسيار گزافى را پرداخت مىنمايند، زيرا روزانه براى دستيابى به غذا و آب کافى براى اطعام کودکان خود مبارزه مىکنند.»
بيش از سه هفته است که مرزهاى غزه حتى براى ورود خبرنگاران خارجى و تهيهى گزارش، مسدود شده است. سوء تغذيهى مزمن زنان و کودکان و کم خونى آنان، با تشديد محدوديتهاى تحميلى توسط تلآويو، زير تاريکى گسترده و طولانى شده، با ترس و ناامنى و گرسنگى مضاعف، و محدوديتهاى درمانى، درهم آميخته است.
شوراى امنيت سازمان ملل، ناتوان از هرگونه اقدام عملى و اعمال فشار موثر بر اسراييل، مهر تاييدى بر تحليل سفير تلآويو در سازمان ملل مىزند؛ دن گيلرمن، پس از آنکه شوراى امنيت بهخاطر راى منفى آمريکا نتوانست بيانيهاى را در اعتراض به اقدامات ضدانسانى اسراييل در غزه تصويب کند، گفت:«شوراى امنيت وقت خود را تلف مىکند؛ اسراييل نيازيبه صدور بيانيه از طرف شوراى امنيت ندارد.»
خسارت های مستقیم ناشی از محاصرهى غزه که از دو سال پیش آغاز شده بالغ بر 750 میلیون دلار برآورد شده است. بر اثر محاصره همچنین 140 هزار نفر کار خود را از دست دادهاند. در این مدت میانگین بیکاری به 65 درصد رسیده است. حدود 80 درصد فلسطینیها در نوار غزه زیر خط فقر قرار دارند و درآمد سرانهى شهروندان فلسطینی در اين منطقه، از 650 دلار در سال فراتر نمیرود. بنا بر گزارش آژانس توسعه بين المللى کانادا، بيش از دو سوم ساکنان منطقه غزه با درآمدى زير دو دلار در روز، روزگار مىگذرانند.
تراژدى انسانى در غزه به آنجا رسيده است که لرد مالوک براون، معاون وزير خارجه انگليس در پاسخ به پرسشى مکتوب خطاب به نماينده پارلمان اين کشور، تصريح کرده است:« بر اساس کنوانسيون چهارم ژنو، يک نيروى اشغالگر بايد اجازه دهد کمک هاى اوليه و امدادى وارد مناطق اشغالى شود؛ اما اسراييل اين کار را انجام نمىدهد.» او اذعان مىدارد:«فشارها و محدوديتهاى اسراييل بر غزه جاى نگرانى شديد دارد.»
در اظهارنظرى مشابه، اتحاديه اروپا نيز هشدار داده که محدوديتهاى اسراييل در غزه باعث مجازات دستهجمعى تمام جمعيت غزه مىشود. سخنگوى اتحاديه اروپا، «وضعيت انسانى» را درغزه «بسيار نگرانکننده » توصيف کرده است.
با وجود اينها، تلآويو همچنان اعلاميهى جهانى حقوق بشر و زندگى در يک کره را به مسخره مىگيرد.
ساکنان غزه _مستقل از مناقشهى حماس و تلآويو_ سنگينترين هزينههاى ممکن را پرداخت مىکنند؛ هزينههايى که برخلاف تصريحات اعلاميهى جهانى حقوق بشر، و بهخاطر اقدامات سبوعانهى تلآويو، صورت مىگيرد.
60 سال از عمر اعلاميه جهانى حقوق بشر سپرى مىشود؛ اما اين ميثاق جهانى به بدترين شکل مورد خدشه واقع شده است:
هيچکس نبايد تحت رفتارى ظالمانه، ضدانسانى يا تحقيرآميز قرار گيرد (ماده 5)؛
هيچکس را نبايد خودسرانه توقيف يا حبس کرد (ماده 9)؛
هيچکس براى انجام دادن يا انجام ندادن عملى که در موقع ارتکاب آن، به موجب حقوق ملى يا بينالمللى، جرم شناخته نمىشده است، محکوم نخواهد شد (ماده 11)؛
هر شخصى حق دارد هر کشورى _از جمله کشور خود_ را ترک کند يا به کشور خويش بازگردد (ماده 13)؛
مادران و کودکان حق دارند از کمک و مراقبت ويژه برخوردار شوند (ماده 25)؛
اين حقوق و آزادىها در هيچ موردى نبايد برخلاف هدفها و اصول ملل متحد، اعمال شوند (ماده 29)
و...
دولت تلآويو اما، بىتوجه به اين تاکيدات، تحقق فاجعهاى انسانى را پى گرفته است...
«غزه» اينک، کليدواژهى سوگنامه براى حقوق بشر است.
نظر شما :