بحران اقتصادی امریکا؛ عرصه تبلیغاتی مناسب برای انتخابات
گفتگو با رضا مجید زاده، پژوهشگر مسائل اقتصادی
دامنه بحران اقتصادی و مالی جهانی، هر روز گسترده تر می شود و مرزهای جغرافیایی امرکا را درمی نوردد. این در حالی است که مقامات تصمیم گیر ایالات متحده امریکا با آغاز این بحران، راهکارهای مختلفی را برای فروکش دامنه تاثیرات از نظر گذارنده و با فراز و فرودهایی در نهایت طرح 700 میلیارد دلاری را برای ساماندهی بحران به تصویب گنگره رساندند.
به منظور بررسی ابعاد مختلف بحران مالی و اقتصادی کنونی جهان، گفت و گویی را با رضا مجید زاده، پژوهشگر مسائل اقتصادی، انجام دادیم که در ادامه می خوانید.
- موانعی که پیش روی تصویب طرح 700 میلیارد دلاری از سوی کنگره امریکا قرار داشت، چه بود؟
یکی از موانع مسائل مربوط به انتخابات ریاست جمهوری امریکا بود. اکنون در کنگره امریکا، اکثریت با جناح دموکرات است و بحث و بررسی پیرامون تصویب یا رد این طرح می توانست مانور تبلیغاتی مناسبی باشد چراکه آنها اعلام کرده بودند که اصلی ترین دلیل مخالفت، نقش مالیات دهندگان امریکایی است.
مانع دیگر، رویه دخالت دولت ها در مورد ورشکستگی موسسات مالی است، بعد از ورشکستگی شرکت لمن برادرز، دولت بوش هیچ عکس العملی نشان نداد و طرح کمک 700 میلیارد دلاری را پس از ورشکستگی چند شرکت دیگر امریکایی به کنگره ارائه داد، مسئله ای که در بازارهای مالی وجود دارد این است که اگر دولت سریعا پس از ورشکستگی برخی شرکت ها، به نفع آنها اقدام کند، ریسکی وجود دارد که موجب می شود این موسسات بی دغدغه تر از گذشته عمل کرده و به این ترتیب سرمایه گذاران نآنها آنها متضرر خواهند شد، به همین دلیل دولت های معمولا از دخالت و نشان دادن عکس العمل سریع به ورشکستگی شرکت های خود، خودداری می کنند.
بنابراین علت مخالفت کنگره با این طرح این بود که خواستار پرداخت کمک مالی 700 میلیارد دلاری در سه مرحله بود، چراکه پرداخت یک باره این مبلغ موجب می شود که مخاطرات اخلاقی گفته شده، تشدید شود، در واقع احتمال این که موسسات در آینده ریسک پذیرتر شده و به زیان شهروندان عمل کنند، بیشتر شود.
بر اساس نظر کنگره، پس از ارائه مرحله اول این کمک مالی، در صورتیکه اتفاقات مثبتی رخ داده و اعتماد سرمایه گذاران بازگشت و بازارها بسوی رونق حرکت کرد، مراحل بعدی کمک مالی پرداخت نشود تا معضلات اخلاقی اشاره شده نیز تشدید نشود.
به هر حال هر مانعی که پیش روی تصویب این طرح وجود داشت؛ عرصه مناسبی برای جنگ تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری امریکا بود.
- برخی از کارشناسان کاخ سفید بر این باورند که تصویب این طرح موجب رکود شدید اقتصادی خواهد شد، ارزیابی شما از این امر چیست؟
علت نگرانی این کارشناسان این است که اولا دولت با این کمک مالی، بدهی عظیمی را برای مردم امریکا ایجاد می کند و بدهی ملی این کشور افزایش چشم گیری پیدا می کند، چراکه معلوم نیست ارزش دارایی هایی که دولت با این کار بدست می آورد، چه میزان است.
از سوی دیگر، نرخ های بهره بالا می رود که در اثر آن بیکاری تشدید شده و رشد اقتصادی نیز در امریکا کاهش می یابد، مهمترین دلایل نگرانی کارشناسان اقتصادی ایالات متحده همین مسائل است، با این حال در صورتی که این طرح موثر واقع شود، دورنمای آن، این خواهد بود که با کنترل تورم، ارزش پول امریکا تقویت شده و تراز منفی این کشور در برابر بزرگترین شرک تجاری اش یعنی چین، به سوی مثبت شدن پیش رفته و در سوی دیگر، صادرات نیز به امریکا کمک کند.
- بحران کنونی چه تاثیری بر بازار نفت و در نهایت اقتصاد ایران دارد؟
تا زمانی که بحران اقتصادی کنونی بروی رشد اقتصادی کشورهایی که زنجیره اقتصادی آنها به اقتصاد امریکا تاثیر نگذارد، بر بازار نفت نیز چندان تاثیر گذار نخواهد بود. به محض اینکه تاثیر این بحران بر روی رشد اقتصادی این کشورها بروز کند، آن وقت تقاضای نفت به شدت کم شده و در این صورت، کشورهای صادر کننده نفت از جمله ایران، شدیدا متضرر خواهند شد و مهمترین تهدیدی که برای ایران وجود دارد این است که دچار عوارض شدید بیماری هلندی بواسطه کاهش چشم گیر قیمت نفت، شود.
نظر شما :