ترکیه با حماقت به پای خود شلیک کرد!

نویسنده: دکتر هیثم الخزعلی، دکترای اقتصاد و پژوهشگر و متخصص أمور سیاسی، اقتصادی و جئوپلتیکی

دیپلماسی ایرانی: آنچه در سوریه رخ داد، یعنی توطئه ترکیه برای سرنگونی دولت سوریه، بزرگترین حماقت سیاسی رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه محسوب می‌شود.

ترکیه بدون دریافت هیچ گونه ما به ازایی، هر آنچه را آمریکا و صهیونیست ها می خواستند به آنها داده است، از این بالاتر حتی ترکیه بار خود را افزایش داده و امنیت ملی خود را مورد تهدید قرار داده است.

ترکیه ایران، حزب الله و روسیه را از سوریه بیرون کرد و راه تدارکاتی به لبنان و فلسطین را قطع کرد و یکی از کشورهای محور مقاومت را سرنگون کرد.

در مقابل، صهیونیست ها تا عمق سوریه نفوذ کرده‌اند و بیش از 550 کیلومتر را اشغال کرده‌اند. 

استقرار نیروهای نظامی ایالات متحده در شمال شرق سوریه از 900 به 2000 جنگجو افزایش یافته است و چشم انداز تجزیه سوریه با توجه به افزایش خشونت های فرقه ای و پتانسیل افزایش مهاجرت به ترکیه، افزایش یافته است.

امید کردها برای به دست آوردن یک دولت یا فدراسیون افزایش یافته و علویان و دروزی ها احتمالاً به چیزی شبیه به همان دست خواهند یافت، حتی اگر پروژه خاورمیانه جدید سوریه را به پنج کشور تقسیم کند.

وضعیت اقتصادی سوریه تحت حاکمیت متحدان ترکیه بسیار بد است، تراز ارزی تنها 200 میلیون دلار و 36 تن طلا معادل 2.5 میلیارد دلار در اختیار حکومت جدید سوریه است. ارزش یک دلار امریکا 13000 لیر است که از کاهش شدید ارزش آن حکایت دارد!

ترکیه از نظر اقتصادی خسته و فرسوده است و متحدانش از جبهه آزادیبخش شام با چندین چالش روبه‌رو هستند:

۱-  به رسمیت شناختن بین المللی دولت جدید سوریه موضوعی است که برای دولت ترکیه مساله است. این اتفاق الزاماتی دارد که برخی از آنها عبارتند از ایجاد دولت دموکراتیک، رعایت حقوق اقلیت ها، آزادی سوریه از اشغال رژیم صهیونیستی، حفاظت از نیروهای دموکراتیک سوریه که 80 درصد مزارع نفت و گندم سوریه را کنترل می کند و حقوق بشر از جمله حقوق همجنس گرایان که این آخری تقاضای غربی‌هاست که فکر می‌کنند دولت دمشق در وضعیت فعلی آن قدری ضعیف هست که این خواسته را هم بپذیرد.

۲-  احیای اقتصاد بیمار و بهبود ارزش لیر یکی دیگر از مشکلات سوریه است که این امر به رفع تحریم های اقتصادی سوریه در شرایط سخت آمریکا بستگی دارد.

۳- بازسازی سوریه یکی از مهمترین مسائل این کشور است. نام شرکت های ساختمانی در ترکیه به همین امید به میان آمده است اما با تحریم های آمریکا این بازسازی انجام نمی شود و حتی قطر حتی یک درهم بدون موافقت آمریکایی ها سرمایه گذاری نخواهد کرد.

۴-  از دست دادن نفت ایران و گندم روسیه که باعث می شود ترکیه و هیئت تحریر الشام به دنبال جایگزین دیگری باشد یا به کنترل مناطق SDF فکر کند.

۵-  ترس کشورهای منطقه از تقویت رژیم جدید اخوان در سوریه به ویژه (مصر، اردن، عربستان سعودی و امارات) مساله ای است که نمی توان به راحتی از کنار آن گذشت. از نظر این کشورها حکومت اخوان المسلمین کمتر از نفوذ ایران خطرناکتر نیست، زیرا نفوذ آن در میان اهل تسنن است و این گروه در داخل کشورهایشان نفوذ دارد. این مساله باعث شود که حتی آنها از برخی گروه‌ها یا اقلیت‌های متخاصم در سوریه حمایت کنند تا رژیم جدید تضعیف شود یا با تقسیم سوریه مطابق با برنامه‌ریزی صاحب پروژه خاورمیانه جدید پیش رود. این به معنای ظهور دو دولت در مرزهای ترکیه، کردها با 20 میلیون کرد در ترکیه و علوی، با 12 میلیون علوی در ترکیه است که به معنای امکان سرایت تقسیم در داخل ترکیه هم هست.

با همه این چالش ها و اعلام ابومحمد الجولانی (که تا چهار سال دیگر در سوریه انتخابات برگزار نمی شود)، این بدان معناست که ثبات سوریه به مدت چهار سال به تعویق افتاده است.

کاری که ترکیه کرد این بود که روسیه و ایران را از دست داد و آمریکا و رژیم صهیونیستی را به دست نیاورد و با مصر و عربستان و امارات و اردن دشمنی کرد.

ترکیه همچنین بار اقتصادی جدید سوریه و مهاجرت معکوس از آن را نیز به دوش می کشد و خواسته یا ناخواسته پایه های تجزیه سوریه را می گذارد که مقدمه ای برای تجزیه ترکیه نیز می تواند باشد. اینجاست که بر این باورم حماقت ترکی به پای خود شلیک کرده است. ترکیه به ایالات متحده کمک کرد تا پروژه خاورمیانه جدید را به هزینه امنیت ملی خودش اجرا کند. حضرت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: «هر کس ستمگری را یاری کند، خداوند آن ستمگر را بر خود او مسلط خواهد کرد.»