چگونه جهان برای بخش دومِ ترامپ آماده می‌شود؟
لبخند، چاپلوسی و معامله گری
نویسنده ها: مارک لاندلر Mark Landler، ماتینا استویس گرینف Matina Stevis-Gridneff، مارک سانتورا Marc Santora
دیپلماسی ایرامی: هنگامی که نخست‌وزیر بریتانیا، کی‌یر استارمر، در ۲۶ سپتامبر با دونالد جی. ترامپ در برج شخصی او، شام صرف می کرد، این کار بخشی از یک تلاش بریتانیایی برای ایجاد ارتباط بین یک رهبر چپ‌گرا و یک رئیس‌جمهور راست‌گرا بود. بنابراین، به گفته فردی که در آن شب حضور داشت، وقتی آقای ترامپ قبل از خداحافظی به آقای استارمر رو کرد و به او گفت، «ما دوست هستیم»، این موضوع توجه همه را به خود جلب کرد. اینکه آیا آن‌ها دوست باقی خواهند ماند، هنوز مشخص نیست.
در ماه‌های منتهی به بازگشت سیاسی آقای ترامپ – و در روزهای پرهیجان پس از تایید پیروزی او – رهبران خارجی بار دیگر برای جلب نظر او تلاش کرده‌اند. نمایندگان آن‌ها افرادی در اطراف آقای ترامپ یا در اندیشکده‌هایی که پیش‌بینی می‌شد در تعیین سیاست‌های دوره دوم ریاست‌جمهوری او تاثیرگذار باشند، پیدا کرده‌اند.
برخی از رهبران، مانند ولودیمیر زلنسکی، رییس جمهوری اوکراین، در حال آماده‌سازی پیشنهادهای خود برای جذب تمایلات معامله‌گرای ترامپ هستند؛ برخی دیگر، مانند نخست‌وزیر جاستین ترودوی کانادا، تیم‌هایی از مقامات را به ایالات متحده فرستاده‌اند تا با ده‌ها تن از رهبران جمهوری‌خواه ملاقات کنند، به امید اینکه بتوانند از غرایز افراطی ترامپ در اعمال تعرفه‌ها بکاهند.
تاریخ نشان می‌دهد که بسیاری از این تلاش‌ها برای برقراری پل‌های ارتباطی شکست خواهند خورد. در پایان دوره اول، ترامپ از بسیاری از رهبرانی که در ابتدا روابط خوبی با آن‌ها داشت، رویگردان شد. سیاست تجاری حمایت‌گرایانه و بیزاری او از اتحادها – همراه با شخصیت غیرقابل پیش‌بینی خود او – درگیری‌هایی را باعث شد که تلاش‌های رهبران برای ایجاد روابط دوستانه را تحت‌الشعاع قرار داد.
مالکوم ترنبول، نخست‌وزیر سابق استرالیا، در مصاحبه‌ای گفت: "درباره ترامپ دو تصور اشتباه وجود داشت، اول اینکه او در مقام ریاست‌جمهوری با دوران کارزار انتخاباتی‌اش متفاوت خواهد بود. دوم اینکه بهترین راه برای برخورد با او چاپلوسی است."
در ژانویه ۲۰۱۷، آقای ترنبول یک تماس تلفنی معروف خصمانه با ترامپ داشت که در آن دربارهٔ اینکه آیا ایالات متحده توافق دوران اوباما برای پذیرش ۱,۲۵۰ پناهنده را رعایت خواهد کرد یا نه، بحث شد؛ توافقی که ترامپ با آن مخالف بود (البته ایالات متحده در نهایت این پناهندگان را پذیرفت). ترنبول گفت که او بعدها در زمینه‌های دیگر نیز با ترامپ به توافق رسید، حتی او را از اعمال تعرفه بر برخی صادرات استرالیایی منصرف کرد.
ترنبول گفت که تفاوت این بار این است که «همه دقیقاً می‌دانند با چه چیزی روبه‌رو خواهند شد. او شدیداً اهل معامله است. شما باید بتوانید نشان دهید که یک مسیر خاص به نفع اوست.»
رهبران خارجی خیلی پیش از انتخابات شروع به پیش‌بینی پیروزی ترامپ کردند و به دنبال او بودند. زلنسکی همان هفته‌ای که استارمر در نیویورک با ترامپ دیدار کرد، با او ملاقات داشت. بنیامین نتانیاهو از اسرائیل در ماه ژوئیه به املاک مارالاگو ترامپ در پالم بیچ، فلوریدا سفر کرد و همچنین نخست‌وزیر ویکتور اوربان از مجارستان نیز چنین کرد.
اوربان، یک پوپولیست با سبک خودکامه که برای برخی از اعضای جنبش مگا ترامپ به یک الگو تبدیل شده، شاید به نزدیک‌ترین فردی تبدیل شده باشد که «رمز» ارتباط با ترامپ را شکسته است. آن‌ها به طور منظم با هم دیدار و تماس تلفنی دارند؛ و در آنچه به یک «انجمن تحسین متقابل» تبدیل شده است، به یکدیگر تحسین و ستایش می‌فرستند.
ترامپ دربارهٔ اوربان گفته است که او «یک رهبر بسیار بزرگ و مردی بسیار قوی» است که برخی تنها به این دلیل از او خوششان نمی‌آید که «او بیش از حد قوی است.» اوربان نیز از سوی دیگر، ترامپ را به عنوان تنها امید برای صلح در اوکراین و شکست «جهانی‌گرایان بیدار» woke globalists ستوده است.
چگونه ترامپ را قانع کنیم؟
قانع کردن ترامپ به این که اولویت‌های اوکراین در راستای منافع خود اوست، در قلب استراتژی لابی‌گری زلنسکی قرار دارد. شک و تردید ترامپ دربارهٔ حمایت نظامی از اوکراین در برابر روسیه معروف است: او ادعا می‌کند که می‌تواند جنگ را در یک روز پایان دهد، شاید حتی قبل از به عهده گرفتن ریاست‌جمهوری، هرچند که نگفته چگونه. تحلیل‌گران نگرانند که او زلنسکی را به پذیرش یک توافق صلح با رئیس‌جمهور ولادیمیر پوتین مجبور کند که دستاوردهای سرزمینی روسیه در اوکراین را تثبیت کند.
در دیدار خود در نیویورک، زلنسکی استدلال کرد که دفاع از اوکراین در راستای منافع اقتصادی ایالات متحده است، به این دلیل که بخش زیادی از کمک‌های نظامی آمریکا به نفع پیمانکاران دفاعی خود این کشور است؛ به عنوان مثال، شرکت لاکهید مارتین که سیستم موشکی HIMARS را تولید می‌کند و این سیستم به یک سلاح حیاتی در زرادخانه اوکراین تبدیل شده است.
مقامات اوکراینی با متحدان جمهوری‌خواه خود در واشنگتن برای توسعه روش‌های جدیدی در ساختار کمک‌های نظامی کار کرده‌اند، از جمله ایجاد برنامه ۵۰۰ میلیارد دلاری لیزینگ برای کمک به اوکراین در دفاع از خود. این برنامه ابتکار مایک پمپئو، وزیر أمور خارجه پیشین و مدیر سی‌آی‌ای در دولت اول ترامپ است که ممکن است در دولت جدید نقش برجسته‌ای ایفا کند.
الکساندر مرژکو، رئیس کمیته امور خارجی پارلمان اوکراین می گوید: "به نظر من، ما باید موضعی پیشگیرانه اتخاذ کنیم. این امر به ویژه مهم و به‌موقع است در حالی که ترامپ در حال شکل دادن به دولت و تیم سیاست خارجی خود است و در حالی که کنگره جدید در حال شکل‌گیری است."
مرژکو می‌گوید که چندین کتاب دربارهٔ دوره اول ترامپ خوانده تا به او کمک کند چند و چون برخورد با بازگشت ترامپ را درک کند. او همچنین دو نشست – یکی در واشنگتن و دیگری در لیتوانی – با بنیاد هریتج، یک موسسه سیاست‌گذاری محافظه‌کار که اعضای آن شامل افرادی هستند که در دولت ترامپ یا در تیم‌های کمپین و انتقال او خدمت کرده‌اند، برگزار کرده است.
زلنسکی و ترامپ دارای پیشینه پیچیده ای هستند: تماس تلفنی ترامپ در سال ۲۰۱۹ با رهبر اوکراین، که در آن از او خواست تا درباره جوزف آر. بایدن جونیور تحقیق کند، به نخستین جلسه استیضاح علیه او منجر شد.
با این حال، روز چهارشنبه، زلنسکی توانست جایگاهی مطلوب در صدر فهرست تبریک‌گویان ترامپ به دست آورد و از پیروزی «تاریخی و چشمگیر» او به گرمی قدردانی کند. زلنسکی گفت: «این یک مکالمه بسیار گرم بود.» او اشاره نکرد که ترامپ، ایلان ماسک، میلیاردر سیلیکون ولی که از کمپین او حمایت کرده بود، را نیز در این تماس تلفنی همراه کرده بود.
گسترده‌تر کردن شبکه نفوذ
کانادا نیز برای تأثیرگذاری بر دولت جدید شبکه نفوذ خود را گسترده کرده است. از ژانویه سال گذشته، ترودو وزرای کابینه خود را به طور منظم به ایالات متحده فرستاد تا با مقامات فدرال و ایالتی دیدار کنند و ارزش رابطه تجاری گسترده آمریکا – کانادا را ترویج کنند.
ترامپ گفته است که می‌خواهد همه کالاهای وارداتی مشمول تعرفه ۱۰ درصد یا بیشتر شوند. این امر می‌تواند برای کانادا فاجعه‌آمیز باشد. نمایندگان ترودو در تلاش بودند تا هر کسی که مایل به گوش دادن بود را قانع کنند که این تصمیم برای ایالات متحده نیز زیان‌بار خواهد بود. آن‌ها به ۲۳ ایالت سفر کردند و رهبران جمهوری‌خواه را هدف قرار دادند. ترودو خود نیز رابطه‌ای پر از فراز و نشیب با ترامپ داشته است. این دو زمانی رابطه نزدیکی داشتند، اما در پی اختلافات بر سر تعرفه‌ها، ترامپ در سال ۲۰۱۸ از نشست گروه هفت در کانادا خارج شد و ترودو را «غیرصادق و ضعیف» خواند. اما کریستیا فریلند، معاون نخست‌وزیر کانادا، روابط خوبی با رابرت لایت‌هایزر Robert Lighthizer، مشاور ارشد ترامپ در امور تجاری، حفظ کرده است؛ به ویژه از طریق همکاری‌هایشان در مذاکره برای توافق تجاری جدید به جای نفتا. خانم فریلند گفت که او و لایت‌هایزر اخیراً درباره این که چگونه ورود گسترده واردات چینی باعث کاهش تولیدات داخلی در ایالات متحده و آسیب به کارگران طبقه متوسط شده است، گفت‌وگو کرده‌اند. او به خبرنگاران گفت: «این حوزه‌ای است که من و سفیر لایت‌هایزر به شدت با هم توافق داریم.»
درونی ها و بیرونی ها
برقراری ارتباط با دولت جدید ترامپ برای برخی کشورها آسان‌تر از دیگران است. به گفته دو مقام اسرائیلی که به شرط ناشناس ماندن درباره جلسات حساس صحبت کردند، چندین ماه است که مقامات اسرائیلی درباره جنگ در غزه به جرد کوشنر، داماد ترامپ که در دوره اول ترامپ بر مسائل خاورمیانه کار می‌کرد، و دیوید فریدمن، سفیر سابق ترامپ در اسرائیل، گزارش می‌دهند.
استر آلوش، سخنگوی یوسی داگان، یک رهبر شهرک‌نشینان اسرائیلی که برای ترامپ کارزار کرده، گفت که داگان از هم اکنون برای شرکت در مراسم تحلیف ترامپ در واشنگتن دعوت شده است. ماه گذشته، داگان میزبان فریدمن در یک مراسم برای معرفی کتاب فریدمن به نام «یک کشور یهودی» بود.
نتانیاهو، مانند ترودو، در رابطه خود با ترامپ فراز و نشیب‌هایی داشته است. در دوره اول، ترامپ، اورشلیم را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخت و سفارت آمریکا را به آنجا منتقل کرد و یک پیروزی بزرگ برای نتانیاهو به ارمغان آورد. اما در سال ۲۰۲۰، نتانیاهو با تبریک گفتن به بایدن بابت پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری، ترامپ را خشمگین کرد.
پس از دیدار جبرانی خود از مارالاگو، نتانیاهو در روز چهارشنبه جزء اولین رهبرانی بود که با ترامپ تماس گرفت. دولت اسرائیل این مکالمه را «گرم و صمیمانه» توصیف کرد. این توصیف محتاطانه‌تر از عباراتی بود که دیگر رهبران استفاده کرده‌اند. ویلیام روتو، رئیس‌جمهوری کنیا، تنها رهبر آفریقایی که توسط بایدن برای یک دیدار دولتی دعوت شده بود، پیروزی ترامپ را گواهی بر «رهبری بصیر، جسور و نوآورانه» او دانست.
تایوان که حاکمیت خود را در معرض تهدید چینِ در حال پیشروی می‌بیند، از جمله مناطق مهم جهان است که بیشترین اشتیاق را برای جلب توجه ترامپ دارد. در سال ۲۰۱۶، ترامپ تماس تلفنی از سوی تسای اینگ-ون، رئیس‌جمهور وقت تایوان، را پذیرفت که این عمل به نوعی شکستن عرف دیپلماتیک ایالات متحده برای پرهیز از ارتباطات سیاسی سطح بالا با تایوان پس از چرخش شناسایی دیپلماتیک واشنگتن به پکن در سال ۱۹۷۹ بود. این کار، حمایت قوی‌تر از تایوان در دوره اول ترامپ را نوید می‌داد اما از آن زمان، دیدگاه او نسبت به این جزیره سردتر شده و تاکنون نشانه‌ای از تماس تلفنی میان او و رئیس‌جمهوری کنونی تایوان، لای چینگ-ته، وجود ندارد. هر دو، لای و شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین، پیام‌های تبریک به ترامپ ارسال کردند.
در اتحادیه اروپا، نگرانی‌ها از بازگشت ترامپ، بحث‌های پیشگیرانه را موجب شده است. در هفته‌های اخیر، بیورن سایبرت Björn Seibert، دستیار ارشد اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، جلسات کوچکی با سفرا برگزار کرده است تا سناریوهای دولت بعدی آمریکا را مورد بررسی قرار دهند. به گفته چندین مقام اروپایی، این جلسات عمدتاً بر ترامپ و تجارت متمرکز بوده است.
دیپلمات‌های اروپایی نسبت به تکالیف پیشِ روی خود واقع‌بین هستند اما همچنان به این ایده پایبندند که با رویکرد مناسب، می‌توان ترامپ را تحت تأثیر قرار داد.
کارن پیرس Karen Pierce، سفیر بریتانیا در ایالات متحده، می گوید: «با رئیس‌جمهور ترامپ، این هنر ممکنات است. اگر بتوانید توضیح دهید که چه کارهایی می‌توانیم با هم انجام دهیم و چگونه می‌توانیم به طرز قابل توجهی اوضاع را بهبود دهیم، می‌توان به پیشرفت دست یافت.» سلف خانم پیرس به عنوان سفیر، یعنی کیم داروک Kim Darroch، پس از افشای گزارش‌های انتقادی‌اش درباره ترامپ توسط یک روزنامه بریتانیایی به ترک پست خود مجبور شد. شاید به همین دلیل، او دیدگاه محتاط‌تری نسبت به ارزش تلاش برای تعامل با ترامپ دارد. داروک می گوید: «انجام این کار ضروری است؛ انجام ندادن آن کوتاهی است. اما من تردید دارم که بتوانیم نظر او را در مسائلی که به صورت علنی تعهد کرده است، مانند تعرفه‌ها یا قطع کمک‌های تسلیحاتی به اوکراین، تغییر دهیم.»
منبع: نیویورک تایمز / تحریریه دیپلماسی ایرانی/۱۱
نظر شما :