اسرائیل با دشمنی سرسخت و گریزپا روبه‌روست: پهپادهای حزب‌الله

نویسنده: تیا گلدنبرگ 

دیپلماسی ایرانی: یکی از بدترین حملات پرتلفات به اسرائیل در یک سال جنگ، نه توسط ده‌ها موشک بالستیک ایرانی و نه از حملات مکرر راکتی حماس و حزب‌الله، بلکه تنها توسط یک پهپاد انجام گرفت. این هواپیمای بدون سرنشین که مملو از مواد منفجره بود، از سامانه پدافند چندلایه‌ هوایی اسرائیل عبور کرد و به سالن غذاخوری در یک اردوگاه آموزشی نظامی در عمق اسرائیل برخورد کرد که به کشته شدن چهار سرباز و زخمی شدن ده‌ها نفر منجر شد.

این آخرین دستاورد ناوگان پهپادی حزب‌الله است که چالش‌های اسرائیل در طول یک سال گذشته را در سرنگونی هواپیماهای بدون سرنشین که از مکان‌هایی به دوردستی یمن، عراق و ایران وارد می‌شوند، پررنگ می کند.

اسرائیل در گذر سال‌ها، یک سامانه دفاع هوایی گسترده را برای حفاظت در برابر حملات راکتی کوتاه‌برد و موشک‌های میان‌برد و دوربرد ایجاد کرده است، هرچند کارشناسان هشدار می‌دهند که این سامانه کامل نیست. در حالی که این سامانه پهپادها را به طور مکرر سرنگون کرده اما بسیاری از آنها به فضای هوایی اسرائیل نفوذ کرده و از دفاع‌های آن عبور کرده‌اند که در برخی موارد با نتایج مرگباری همراه بوده است.

این پهپاد بدون مانع از فضای اسرائیل عبور کرد

یکشنبه‌شب گزارش‌هایی از یک حادثه پرتلفات در حدود ۶۵ کیلومتری مرز لبنان منتشر شد. بر اساس گزارش رسانه‌های اسرائیلی، یک پهپاد به یک سالن غذاخوری پر از نیروهای نظامی که در حال صرف شام بودند، برخورد کرد که باعث کشته شدن چهار نظامی و زخمی شدن ۶۷ نفر شد.

دقایقی جلوتر، آژیرهای حمله هوایی در شمال اسرائیل به صدا درآمد، زیرا این هواپیما بر فراز آسمان پرواز می‌کرد. اما در پایگاه هیچ آژیری به صدا درنیامد و به سربازان هیچ هشدار قبلی ای داده نشد که نشان می‌دهد این پهپاد ممکن است از رادار اسرائیل خارج شده باشد.

یک مقام امنیتی اسرائیل گفت که اسرائیل هنوز در حال بررسی چگونگی عبور پهپاد از سامانه‌های دفاع هوایی اسرائیل است. یک جفت پهپاد در ابتدا به حریم هوایی اسرائیل وارد شدند و در حالی که یکی از آنها سرنگون شد، دیگری به سمت هدف خود ادامه داد.

حزب‌الله که اعلام کرد این حمله در پاسخ به حملات اسرائیل به لبنان بوده، گفت که این پهپاد "توانست بدون شناسایی توسط رادارهای پدافند هوایی اسرائیل نفوذ کند" و به هدف خود برسد. حزب‌الله اعلام کرد که با شلیک همزمان ده‌ها موشک و "دسته‌هایی" از پهپادها به طور همزمان، توانسته است سامانه دفاع هوایی اسرائیل را فریب دهد.

این دومین حمله مرگبار پهپادی در تنها دو هفته اخیر بود. طبق گزارش رسانه‌های اسرائیلی، اوایل این ماه، یک پهپاد که از عراق شلیک شده بود، دو سرباز اسرائیلی را کشت و بیش از بیست نفر دیگر را زخمی کرد. روز جمعه، د یک تعطیلات مهم یهودی، یک پهپاد حزب‌الله به یک خانه سالمندان در مرکز اسرائیل برخورد کرد و باعث خسارات شد.

رن کوچاو، رئیس پیشین فرماندهی دفاع هوایی ارتش اسرائیل می گوید: "در ۱۰ روز گذشته، ما شش کشته از حمله پهپادها داریم. این بیش از اندازه است. پهپادها به یک تهدید واقعی تبدیل شده‌اند."

شناسایی و ردیابی پهپادها، دشوارتر از موشک‌ها و راکت‌هاست

پهپادها، یا هواپیماهای بدون سرنشین، می‌توانند از راه دور هدایت شوند. پهپادها می‌توانند به شکلی پنهان تر به قلمرو دشمن نفوذ کنند، آن را تحت نظر بگیرند و به اهدافی حمله کنند. اسرائیل یک زرادخانه قدرتمند از پهپادها در اختیار دارد که به انجام مأموریت‌های جاسوسی و حمله قادر است. اسرائیل پهپادی توسعه داده که به رسیدن به قلمروی دشمن قسم‌خورده‌اش، ایران، در فاصله حدود ۱۵۰۰ کیلومتری (۱۰۰۰ مایل) قادر است.

اما دشمنان اسرائیل در طول سال گذشته، اسرائیل را چندین بار غافلگیر کرده‌اند که اغلب هم با نتایجی مرگبار همراه بوده است. در ماه ژوئیه، یک پهپاد که از یمن پرتاب شده بود، حدود ۲۷۰ کیلومتر (۱۶۰ مایل) را از نوک جنوبی اسرائیل تا تل‌آویو پیمود و به یک ساختمان در مرکز شهر برخورد کرد و یک نفر را کشت، بدون اینکه رهگیری شود.

یک مقام امنیتی اسرائیل گفت که پهپادها به دلایل مختلفی سخت‌تر شناسایی می‌شوند: آنها به آرامی پرواز می‌کنند و اغلب از اجزای پلاستیکی ساخته شده‌اند که در قیاس به راکت‌ها و موشک‌های قدرتمند، اثر حرارتی کمتری در سیستم‌های راداری دارند. مسیر پرواز آنها نیز سخت‌تر ردیابی می‌شود. پهپادها می‌توانند مسیرهای پیچ در پیچ داشته باشند، از هر جهتی بیایند، نزدیک به زمین پرواز کنند و چون بسیار کوچکتر از راکت‌ها هستند، ممکن است با پرندگان اشتباه گرفته شوند.

این مقام به شرط ناشناس ماندن صحبت می کرد، زیرا تحقیقات درباره حمله به سالن غذاخوری ارتش اسراییل همچنان در حال انجام است.

کوچاو هم می گوید که اسرائیل سال‌ها تمرکز خود را بر تقویت سامانه‌های دفاع هوایی برای بهبود حفاظت در برابر راکت‌ها و موشک‌ها قرار داده بود اما پهپادها به عنوان اولویت اصلی دیده نمی‌شدند. در طول درگیری‌های جاری، این بدان معناست که توانایی اسرائیل در شناسایی و رهگیری پهپادها به اندازه قابلیت‌هایش در برابر راکت‌ها و موشک‌ها موفق نبوده است.

برنامه پهپادی حزب‌الله از ایران حمایت دریافت می‌کند

حزب‌الله پس از عقب‌نشینی اسرائیل از جنوب لبنان در سال ۲۰۰۰ به استفاده از پهپادهای ساخت ایران شروع کرد و اولین پهپاد شناسایی «مرصاد» را در سال ۲۰۰۴ بر فراز حریم هوایی اسرائیل فرستاد. برنامه پهپادی حزب‌الله همچنان از ایران کمک‌های قابل توجهی دریافت می‌کند و پهپادها به احتمال زیاد توسط کارشناسان این گروه در لبنان مونتاژ می‌شوند.

به گفته تال بیری Tal Beeri، مدیر تحقیقات مرکز پژوهش و آموزش آلما The Alma Research and Education Center، یک اندیشکده که مسائل مربوط به حزب‌الله و شمال اسرائیل را مطالعه می‌کند، پهپادها به یک "سامانه راهبردی ملهم از ایران" برای حزب‌الله تبدیل شده‌اند. حزب‌الله از اکتبر ۲۰۲۳ تاکنون حدود ۱۵۰۰ پهپاد شناسایی و تکاوری به اسرائیل پرتاب کرده است.

بیری گفت که پهپادهای تهاجمی که اغلب به اهداف غیرنظامی برخورد می‌کنند، دارای ۱۰ کیلوگرم مواد منفجره هستند و می‌توانند صدها کیلومتر پرواز کنند. او همچنین افزود که حزب‌الله در ماه مه برای نخستین و تنها بار از پهپادی استفاده کرد که به شلیک موشک ضد تانک قادر بود و ممکن است تعداد بیشتری از این پهپادها را در اختیار داشته باشد.

منبع: تایم / تحریریه دیپلماسی ایرانی/۱۱