جادوی جادوگر به خودش بازگشت

نویسنده: السید زهره

دیپلماسی ایرانی: بدون تامل در مواضع و سیاست‌ خارجی کشورهای اروپایی و ایالات متحده آمریکا در دهه‌های گذشته و حملات ناشی از آن به بسیاری از کشورهای جهان، نمی‌توان پدیده ظهور هراس انگیز گروه‌ها، جریان‌ها و احزاب راست افراطی را در این کشورها درک کرد. این بُعد بیرونی عنصر اساسی و حیاتی برای درک این پدیده است.

طبیعتا دشوار است اقدامات آمریکا و کشورهای اروپایی در قبال کشورهای عربی و اسلامی طی دهه‌های گذشته را تحلیل کنیم؛ اما مهم است که به سه تحول مهم و تعیین کننده در این راستا اشاره کنیم.

تحول نخست حمله شدید این کشورها به رهبری آمریکا در پی حملات 11 سپتامبر به اسلام و مسلمانان است. آمریکا و کشورهای اروپایی در حمله خود تصویری شدیدا منفی از اسلام و مسلمانان در جوامع غربی تثبیت کردند و احساسات تنفر نژادی علیه اسلام، عرب‌ها و مسلمانان را تقویت کردند. این موج حملات یکی از علل بزرگ حمایت از صعود جریان‌های راستگرای تندرو بود.

تحول دوم این بود که آمریکا و متحدان اروپایی‌اش به تعدادی از کشورهای عربی و اسلامی به ویژه افغانستان و عراق حمله کردند. این تحول نیز بزرگترین تاثیر را در پیشبرد جریان‌های راستگرای تندرو داشت و به مثابه اتخاذ گفتمان آنها بود.

تحول سوم آنچه در سال 2011اتفاق افتاد بود؛ یعنی هنگامی که آمریکا و کشورهای اروپایی برای اجرایی کردن طرح براندازی حکومت‌های ملی و نابود کردن کشورهای عربی توطئه کردند. این طرح به چندین کشور کشیده شد و در بعضی موارد موفقیت آمیز بود. با این طرح گسترده دولت‌های غربی کشورها و جوامع ما را به صورت کشورها و جوامعی عقب افتاده به تصویر کشیدند؛ یعنی کشورهایی که ارزش وجود داشتن ندارند و باید برخی از آنها از میان بروند و نقشه منطقه بازترسیم شود.

آمریکا و کشورهای اروپایی به تروریسم و اعمال آن در داخل کشورهای ما مشروعیت بخشیدند. آنها تلاش کردند به تروریسم در خارج از کشورهای خود مشروعیت بدهند؛ اما متوجه نبودند که با این اقدام توسل به خشونت و تروریسم را در داخل کشورهای خود نیز به امری مقبول و مشروع برای بسیاری تبدیل می‌کنند.

به عبارت دقیق‌تر اقدامات آمریکا و کشورهای اروپایی در قبال کشورهای دیگر جهان به خود آنها بازگشت و در اینجا درست است که بگوییم جادوی جادوگر به خودش بازگشت.

منبع: الخلیج / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11