انتخابات بسیار مهم بوسنی

نویسنده: سعید هاشمی، کارشناس منطقه شرق اروپا - پژوهشگر و دانشجوی دکتری جامعه شناسی سیاسی

دیپلماسی ایرانی: بوسنی و هرزگوین با جمعیتی حدود چهار میلیون نفر در جنوب شرقی اروپا واقع و از دو منطقه خودمختار تشکیل شده است؛ جمهوری صرب‌ها تحت تسلط صرب‌های بوسنی و فدراسیون مشترک بوسنیایی‌های مسلمان و کروات‌ها که توسط یک دولت مرکزی با ساختار اداری و سیاسی پیچیده و مشکلات بسیار زیاد اداری؛ متحد نگه داشته شده‌است. این فدراسیون به ۱۰ کانتون تقسیم شده و همچنین منطقه بی‌طرف "برکو" نیز در شمال این کشوروجود دارد. ۳ نفر رئیس‌جمهور (یک مسلمان، یک کروات و یک صرب) به‌طور دوره‌ای ریاست شورای ریاست‌جمهوری را برعهده دارند. این نظام سیاسی غیرمتمرکز ۱۴ دولت محلی و ۱۳۶ وزیر دارد. ساختار سیاسی مذکور را می توان پیچیده‌ترین تشکیلات در جهان برشمرد.

موقعیت ژئواستراتژیک این کشور در منطقه ی بالکان و وجود حوادث بسیار مهم تاریخی من جمله: ترورآرشیدوک فرانتس فردیناند وارث تاج و تخت پادشاهی اتریش-مجارستان که بهانه ای برای آغاز جنگ جهانی اول از پایتخت بوسنی و هرزگووین (سارایوو) بود و یا وقوع جنگ دهه ی نود میلادی در این کشور که منجر به نسل کشی مسلمانان و همچنین محاصره ی سارایوو به عنوان طولانی‌ترین محاصره پایتخت یک کشور در تاریخ مدرن جنگ‌ها شد؛ همواره نظر بسیاری از کشورهای جهان را به این منطقه جلب کرده است. 

جنگی که خاتمه آن با صلح دیتون در سال 1995م رقم خورد و یکی از مهمترین پیامدهای آن ایجاد ساختار اداری منحصربفرد و شورای ریاست جمهوری سه نفره در این جمهوری فدرال بود.

ایجاد دفتر نمایندگی عالی مجمع جهانی در بوسنی نیز از نتایج توافق دیتون بوده که به نمایندگی از جامعه بین‌المللی بر اجرای توافقنامه صلح نظارت می‌کند. 

کریستین اشمیت نماینده ی فعلی همچنین فعالیت‌های نهادهای بین‌المللی فعال در بوسنی و هرزگوین را نظارت و هماهنگ می‌کند که یکی از این موارد؛ برگزاری انتخابات است.

مردم این کشور در روزهای اخیر و در میانه ی یکی از بغرنج ترین بحران‌های سیاسی از زمان پایان جنگ داخلی دهه ۱۹۹۰، برای انتخاب نمایندگان مجالس ملی، منطقه‌ای و محلی و همچنین شورای ریاست‌جمهوری پای صندوق‌های رأی رفتند.

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان و صاحبنظران سیاسی؛ تشدید تنش‌های قومی-نژادی ماه های اخیر در این منطقه که ناشی از تحرکات جدی جدایی طلبانه ی صرب ها و همچنین تهدید کروات ها به تحریم انتخابات و ایجاد بن بست های سیاسی و برخی تحولات منطقه ای بوده؛ این انتخابات را به مهم‌ترین کارزار انتخاباتی از زمان پایان جنگ داخلی در این کشور تبدیل کرده است.

بازه زمانی تبلیغات انتخاباتی
 
آغاز رسمی برگزاری اجتماعات انتخاباتی احزاب سیاسی و نامزدها برای انتخابات عمومی امسال بوسنی و هرزگوین از جمعه 9 سپتامبر گذشته رسما کلید خورد. 

اولین اجتماع انتخاباتی حزب اقدام دمکراتیک در شهر ژیوینیتسه در نزدیکی توزلا برگزار شد. باقرعزت بگوویچ، رئیس حزب اقدام دمکراتیک و نامزد انتخابات ریاست جمهوری بوسنی و هرزگوین در این اجتماع که با حضور هزاران نفر برگزار شده بود، بر این شعارها تاکید داشته که "هیچ جایگزینی وجود ندارد که بتواند جای حزب اقدام دمکراتیک را بگیرد و هر چیزی که این کشور و این مردم را گرفتار کرده است، حزب اقدام دمکراتیک راهی برای دفاع و محافظت از کشور و مردم در برابر آن پیدا کرده است  و اگر ثبات را در کشور حفظ کنیم، به شما قول افزایش 50 درصدی حقوق و مستمری را می دهم." این جمله ی عزت بگوویچ برای ریاست جمهوری شعار پوستر انتخاباتی آن بود. 

"حزب برای بوسنی و هرزگوین" نیز طی نشستی در سارایوو، نامزدهای خود را برای انتخابات پارلمان ملی، پارلمان موجودیت فدراسیون بوسنی و هرزگوین و پارلمان کانتون سارایوو معرفی کرده بود. سمیر افندیچ، رئیس حزب برای بوسنی و هرزگوین این حزب را تنها امیدی برای بوسنی و هرزگوین دانسته و بر توان آن برای تغییر کل شرایط کشور و سوق دادن کشور به سمت توسعه تاکید کرده است.

حزب اتحادیه سوسیال دمکرات های مستقل اولین اجتماع انتخاباتی خود را در بانیا لوکا برگزار کرد. میلوراد دودیک، رئیس حزب نامبرده تاکید کرده که " این حزب در انتخابات امسال به دنبال پیروزی جدید برای حفظ و توسعه جمهوری صربسکا و امنیت و ثبات آن بوده و جمهوری صربسکا می ‌خواهد همیشه قوی و مورد احترام باشد، زیرا مخالف بوسنی و هرزگوین بدون موجودیت ها و اقوام تشکیل‌ دهنده آن است. این همان چیزی است که عوامل خارجی مانند آلمان که سیاست آن ضد صرب ها است، اخیرا به دنبال آن هستند. من اجازه چنین چیزی را نمی دهم و هیچ کس ما را به عنوان یک عنصر سیاسی دور نخواهد زد. ما خواهان توسعه و یک زندگی مسالمت آمیز با همه هستیم، اما مصمم هستیم که از جمهوری صربسکا و قوم صرب دفاع کنیم. ما خواهان احترام جدی به قرارداد دیتون هستیم نه تسلط بوشنیاک ها در بوسنی و هرزگوین."

دنیس بچیروویچ، نامزد اپوزیسیون برای انتخابات ریاست جمهوری بوسنی و هرزگوین نیز در اجتماعات انتخاباتی حزب مردم و عدالت در شهر سربرنیک و حزب سوسیال دمکرات در شهر گراچانیتسا شرکت کرد. وی که قبل تر از همراهان باقر عزت بگوویچ بود؛ چند ماه گذشته مسیر سیاسی خود را از او و حزب اقدام دموکراتیک جدا کرده؛ اعلام داشته است: "مبارزه برای کشوربا ایجاد یک زندگی شرافتمندانه برای همه مردم آغاز می شود و من به عنوان یکی از اعضای آینده شورای ریاست جمهوری بوسنی و هرزگوین به دنبال ایجاد یک استراتژی توسعه ملی خواهم بود که حداکثر حمایت و بهره برداری از پتانسیل طبیعی مناطقی مانند اولوو را ممکن می سازد. دولت باید دسترسی به بودجه خود و همچنین کمک مالی توسعه ای  اتحادیه اروپا را تضمین کند. امروز مبارزه برای بوسنی و هرزگوین با ایجاد یک زندگی شرافتمندانه برای مردم ما آغاز می ‌شود و نه با حرف‌ های پوچ و مزخرف مبنی بر جایگزین کردن مردم مغرور ما با روبات‌ ها." 

ژلیکو کومشیچ، رئیس حزب جبهه دمکراتیک و نامزد آن برای انتخابات ریاست جمهوری بوسنی و هرزگوین در اولین اجتماع انتخاباتی این حزب که در سارایوو برگزار شد، تصریح کرد "به این دلیل که برخی خارجی ها سر و صدا می کنند، زیرا برنامه های دیگری دارند، نباید از مبارزه برای دولت مدنی صرف نظر کرد و مبارزات امروزی برای کشور در درجه اول مبارزات برای نهادهای آن است. چنین مبارزاتی در چهار سال گذشته کاملا نمایان بوده است. ما در این مدت حملات مداوم جدایی طلبان را تا حد زیادی دفع کرده ایم. تنها در صورتی کشور را حفظ خواهیم کرد و به توسعه آن ادامه خواهیم داد که همراه با سایر نیروهای پایبند به کشور نهادهای کلیدی آن را کنترل کنیم. ساختار کنونی مبتنی بر اصول قومی و شناختن اقوام به عنوان تشکیل دهندگان بوسنی و هرزگوین که به موجب قرارداد صلح تحمیل شده است، منشأ درگیری های دائمی در بوسنی و هرزگوین است. به جای اینگونه ساختار، ما حمایت قوی تر از ایده دولت مدنی را پیشنهاد می کنیم."

کومشیچ همچنین از ابتکار خود "یک میلیون نفر برای دولت مدنی در بوسنی و هرزگوین" خبر داد و تمام نیروهای سیاسی و اجتماعی و دانشگاهی و غیر دولتی را به کمک در جمع آوری یک میلیون امضا برای این ابتکار فراخواند که شعار انتخاباتی وی و حزبش هم "برای دولت مدنی" است.

این شعارهای کومشیچ با انتقاد رئیس حزب مردم و عدالت از ابتکار کومشیچ در خصوص دولت مدنی روبه رو بوده است. المدین کناکوویچ، رئیس حزب مردم و عدالت از ابتکار ژلیکو کومشیچ، رئیس حزب جبهه دمکراتیک و نامزد انتخابات ریاست جمهوری بوسنی و هرزگوین تحت عنوان "یک میلیون نفر برای دولت مدنی در بوسنی و هرزگوین" انتقاد و بیان داشته است که "من اولین کسی هستم که حاضرم طومار مربوط به این ابتکار را امضا کنم. کومشیچ فقط بگوید راهش چیست؟ آیا او می داند که این کار باید توسط پارلمان بوسنی و هرزگوین تصویب شود و مورد حمایت احزاب کروات و صرب قرار بگیرد. من عوام گرایی دروغین را که صدمات زیادی به این کشور وارد کرده است، نمی پذیرم." 

از سوی دیگر نمایندگی اتحادیه اروپا در بوسنی و هرزگوین برنامه تبلیغاتی خود تحت عنوان "همه چیز با انتخابات آغاز می شود" را به راه انداخت.

هدف از اجرای این برنامه ترغیب و انگیزه دادن به مردم بوسنی و هرزگوین برای استفاده از حقوق دمکراتیک خود با شرکت و رای دادن در انتخابات امسال اعلام شد. 

حمایت اولیویه فاوئر، دبیر حزب سوسیالیست فرانسه از حزب سوسیال دمکرات با نمایندگی بچیروویچ هم قابل توجه بوده است. وی طی نامه ای حمایت خود را از دنیس بچیروویچ و وویین میاتوویچ، نامزدهای حزب سوسیال دمکرات برای انتخابات ریاست جمهوری بوسنی و هرزگوین را بدین گونه اعلام کرد: "همانطور که مشخص است، متاسفانه مردم بوسنی و هرزگوین برای مدت طولانی اسیر سیاست‌ هایی هستند که برای وحدت، امنیت، ثبات و رفاه کشور مضر است، سیاست‌ هایی که به طور مداوم باعث وضعیت مبهم و ناامیدی برای بسیاری از مردم می‌ شود. با پایبندی به ارزش‌ های جهانی دمکراسی، آزادی، برابری و همبستگی، مطمئن هستیم که حزب شما فرصتی برای کشور شما جهت جلوگیری از تخریب دموکراسی و تشدید اختلافات قومی است." 

خانم بریانا کریشتو، نامزد حزب جامعه دمکراتیک کروات برای انتخابات ریاست جمهوری بوسنی و هرزگوین تاکید کرد که اصلاحات انتخاباتی یکی از اولویت های کلیدی است.

وی طی سخنانی در جریان بازدید از منطقه راونو واقع در جنوب بوسنی و هرزگوین گفت: "ما روی ایجاد شرایط ثبات و امنیت کار می کنیم. اصلاحات قانون انتخابات یکی از اولویت های کلیدی مندرج در نظر کمیسیون اروپا است. ما متوجه نقش و جایگاه خود هستیم و من معتقدم که در برهه فرا رو مسئولیت پذیری خود را به نمایش خواهیم گذاشت و نهایت تلاش خود را خواهیم کرد تا اعتماد فی مابین را برقرار کنیم. ما باید به خاطر آینده تمام تلاش را برای احیای اعتماد به کار بگیریم. باید به همدیگر و تفاوت های فی مابین احترام بگذاریم." 

ضمنا این نامزد حزب جامعه دمکراتیک کروات و مجلس قومی کروات ها برای انتخابات ریاست جمهوری بوسنی و هرزگوین بر این موضوع که فقط قوم کروات باید عضو کروات شورای ریاست جمهوری بوسنی و هرزگوین را انتخاب کنند؛ تاکید جدی داشته و اینکه نه تنها عضو کروات شورای ریاست جمهوری بوسنی و هرزگوین بلکه سایر نمایندگان کروات در تمام نهادهای قانونگذاری در همه سطوح حکومتی بوسنی و هرزگوین نیز باید فقط توسط کروات ها انتخاب شوند و اطمینان خاطر داد که کروات ها نمایندگان سیاسی قانونی خود را خواهند داشت و به برابری قانونی در بوسنی و هرزگوین دست خواهند یافت.

خانم سبیا عزت بگوویچ، همسر باقر عزت بگوویچ رئیس حزب اقدام دمکراتیک و مدیر مرکز بالینی دانشگاه سارایوو و نامزد حزب اقدام دمکراتیک برای انتخابات مجلس کانتون سارایوو نیز در یک اجتماع انتخاباتی اعلام کرد: "در صورت جلب اعتماد شهروندان، حضورش در آن مجلس تماشایی خواهد بود واگر به مجلس کانتون سارایوو راه یابم، خیلی جالب می شود. باید هر جلسه مجلس را ببینید. بله، حتما تماشایی خواهد بود. می دانید مردم چه می گویند: وقتی لیمو به دستت می رسد، آب لیمو درست کن، نگو ترش است. وقتی در انتخابات شکست خورده بودیم گفته بودم بد هم نیست. انسان ها باید همه چیز را امتحان کنند، وقتی در قدرت هستید، حفظ آن بسیار دشوار است. وقتی در ردیف اپوزیسیون قرار می گیرید، موقعیت بهتری دارید. این فوق العاده است که مردم دیدند با چه کسانی سروکار دارند (کنایه به افراد حاکم در دوره کنونی بوسنی)."  وی همچنین از اجرای اصلاحاتی در نظام بهداشتی و سایر بخش ها در کانتون سارایوو خبر داد. 

نتایج برگزاری انتخابات

از صبح روز یکشنبه گذشته ۲ اکتبر (۱۰ مهر) از میان جمعیت کل بوسنی و هرزگوین؛ نزدیک به  ۳ میلیون و ۳۶۸ هزار و ۶۶۶ شهروند واجد شرایط رای دهی به پای صندوق‌های رای رفتند و همچنین ۵ هزار و ۹۰۳ صندوق اخذ رأی در سراسر این کشور مستقر بوده و ۶۰ هزار ناظر بر انتخابات نظارت می‌کردند. در این انتخابات ۱۴۵ گروه یا فرد سیاسی شامل ۹۰ حزب سیاسی، ۱۷ نامزد مستقل و ۳۸ ائتلاف شرکت داشتند. در حال حاضر حدود 200 حزب در سطح جامعه بوسنی وهرزگوین وجود دارد.

بر اساس نتایج اولیه منتشر شده "دنیس بچیروویچ" میانه رو  در رقابت برای کرسی بوسنیایی‌های مسلمان (بوشنیاک ها)، "ژلیکو کومشیچ"، برای مجمع کروات‌ها و همچنین "ژلیکا سیویانوویچ" از سوی صرب‌ها، حائز بیشترین آرا شده‌اند.

بچیروویچ از حزب سوسیال دموکرات (SDP) با ۵۵.۷۸ درصد آرا در مقابل باقر عزت‌بگوویچ، که ریاست حزب بوسنیایی ملی‌گرای اقدام دموکراتیک (SDA) را از پایان جنگ تا کنون در دست دارد، پیروز شده است. 
بچیروویچ پس از ادعای پیروزی گفت: "زمان یک چرخش مثبت در بوسنی فرا رسیده است".

برای ریاست جمهوری کروات‌های بوسنی هم، ژلیکو کومشیچ میانه رو کمی جلوتر از بوریانا کریستو از اتحادیه ملی‌گرای کرواسی (HDZ) قرار گرفته است.

در رقابت برای عضو صرب ریاست جمهوری بوسنی نیز، ژلیکا سیویانوویچ ۵۱.۶۵ درصد از آرای شمارش شده را به دست آورده که از متحدان نزدیک "میلوراد دودیک" طرفدار سرسخت روسیه و شخص ولادیمیر پوتین است.

دودیک که قبلاً عضو صرب ریاست جمهوری بود، اکنون برای شغل جداگانه رئیس جمهوری بخش خودمختار و جدایی‌طلب صرب‌های بوسنی، نامزد شده است. دودیک در این بخش اعلام پیروزی کرده و در سخنرانی خود از مقر حزب "ائتلاف سوسیال دموکرات‌های مستقل" گفت: ۲۷۴ هزار و ۹۷۷ تن از من حمایت کردند و رقیب من فقط حمایت ۲۴۶ هزار و ۴۲۵ نفر را داشت و این ما را متقاعد می‌کند که چنین نتایجی و چنین روندی تضمین کننده قاطع پیروزی است و ما می‌توانیم با جدیت بگوییم که من پیروز این انتخابات هستم. "جمهوری صرب بوسنی" یک آزمون دموکراتیک مهم را پشت سر گذاشت. 

در این میان، "کریستین اشمیت"، نماینده عالی بوسنی و هرزگوین پس از پایان رای گیری در این کشورمدعی شد: دو تصمیم را برای تحقق به هنگام و اجرایی نتایج انتخابات امضا کرده که آن را "بسته عملکرد" نامید و افزود، "این تصمیم‌ها به دولت و روند ایجاد ائتلاف مربوط می‌شود و باید به شما بگویم در حالیکه رای دادید و در این انتخابات شرکت کردید من تصمیم گرفتم تا تضمین کنم که آرای شما شمارش می‌شود و به خواسته دموکراتیک شما احترام می‌گذارند. شما با رای دادن دموکراتیک مسئولیتتان را نشان داده‌اید. حالا رای شما باید مورد احترام واقع شود. این تغییرات برای بوسنی و در مسیرش به سمت تبدیل شدن به عضو کاندیدای اتحادیه اروپا ضروری است. تصمیمات قانونی یا اجرایی ضروری فاقد شفافیت هستند یا به سادگی مسدود می‌شوند و اجرا نمی‌شوند. برای سرنوشت این کشور بسیار مهم است که دیگر چنین موانعی وجود نداشته باشد. به همین دلیل است که من اقداماتی را اعمال کرده‌ام که عملکرد موسسات را در فدراسیون بوسنی و هرزگوین بهبود می‌بخشد. آنها به همه شهروندان این امکان را می‌دهند که صدایشان شنیده شود و اطمینان حاصل شود که آنها واقعا توسط کسانی که انتخاب کرده‌اند، ارائه می‌شوند". به گفته وی، این اقدامات با هدف بهبود عملکرد فدراسیون بوسنی و هرزگوین و تضمین تحقق به هنگام نتایج انتخابات اکتبر ۲۰۲۲ است. 

جالب توجه است که سفارت آمریکا در سارایوو از تصمیم این سیاستمدار بین المللی حمایت کرده ، اما هنوز مشخص نیست واکنش دیگر سیاستمداران چه باشد؟

ملاحظات و تحلیل روند انتخابات

مبارزات انتخاباتی احزاب قومی حاکم، مملو از سخنان نفرت‌پراکنانه و لفاظی‌های ملی‌گرایانه بوده و بیشتر بر موضوعاتی نظیر حفاظت از منافع ملی و انتقاد از مخالفان متمرکز بود تا موضوعاتی مانند مشکلات اشتغال، تورم دورقمی و فزاینده در بوسنی و هرزگوین.

با توجه به اینکه فقدان نظرسنجی‌های قابل اعتماد، پیش بینی این گونه نتایج را دشوار می کند ولی با این وجود بسیاری از تحلیلگران معتقد بودند که احزاب ملی‌گرا همچنان تسلط خود را حفظ خواهند کرد و بزرگترین تغییر ممکن است در اردوگاه مسلمانان بوسنیایی رخ دهد که به لحاظ گوناگونی و تنوع جهت‌گیری‌ها بزرگترین و سیاسی‌ترین اردوگاه رای‌دهندگان بوسنیایی به شمار می‌رود. 

نظر به نتایج اولیه انتخابات می توان این موضوع را در انتخاب دنیس بچیروویچ در مقابل باقرعزت بگوویچ، برای نمایندگی جریان مسلمانان بومی اروپا مشاهده کرد. 

جدایی بچیروویچ در حدود سه ماهه اخیر از حزب سنتی باقر عزت بگوویچ (ملی‌گرای کنش دموکراتیک- SDA) که بیشتر طرفداران آن اقشار سنتی جامعه هستند و اقدام سیاسی در قالب حزب جدید میانه رو (ضدملی‌گرای سوسیال دموکرات-(SDP توسط وی که توانست اکثریت جمعیت مسلمانان را با خود همراه کند، از نتایج قابل توجه انتخابات مذکور است که در آینده ای نزدیک باید شاهد بازخوردهای آن در سطح جامعه ی بوسنی و در ارتباط و تعامل با سایر نهادهای قدرت در این کشورباشیم.

حزب بچیروویچ که مردم و عدالت نام دارد از لحاظ اسمی شباهت زیادی با حزب عدالت و توسعه به رهبری اردوغان در ترکیه دارد. در فضای عمومی بوسنی نیز این موضوع این گونه بازنشر شده است که این حزب به نوعی تحت حمایت ترکیه است. البته در اصل ماجرا آنچه بیشتر در ذهن بصورت منطقی تداعی می شود، تامین هزینه های این حزب از سوی غربی ها بوده که به نوعی سرمایه گذاری بر روی نسل جوان تر این کشور است.

اهم موارد در خصوص سفر دوره ای اردوغان به منطقه ی بالکان و همچنین نوع نگرش و اظهارات صریح وی در خصوص انتخابات بوسنی و ...، در مطالب پیشین عنوان شد.

جدای از نقش و تاثیر اقدامات و حضور پر رنگ ترک ها در صحنه های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و دینی بوسنی، همواره آثار تحرکات و اقدامات کشورهای غربی و برخی کشورهای عربی در عرصه های مذکور کاملا مشهود است.

ملی‌گراهای کروات در بوسنی که خواستار تغییر قانون انتخابات در این کشور هستند، پیش‌تر هشدار داده بودند که در صورت تغییر نکردن قانون، کشور خود را در داخل بوسنی تشکیل خواهند داد. از آنجا که مسلمانان برای دو دوره متوالی نماینده ریاست‌جمهوری منطقه مشترک با کروات‌ها را از میان یک حزب چندقومیتی انتخاب کرده‌اند، کروات‌ها از اتحاد خود با مسلمانان بوسنی ناراضی شده‌ و در صدد این امر بوده اند که عضو کروات ریاست‌جمهوری تنها با رأی کروات‌های این منطقه تعیین شود. برهمین اساس، احزاب کروات با اعلام هشدارهای جدی مبنی براینکه در صورت پیروزی ژلیکو کومشیچ، نامزد میانه‌رو برای کرسی کروات‌ها در انتخابات مجمع ریاست جمهوری، ممکن است پس از رای‌گیری از تشکیل دولت جلوگیری کنند. چرا که آن‌ها معتقدند که پیروزی او بر اساس رای اکثریت بوسنیایی‌ها بوده و در دوره فعلی هم وی با احزاب مسلمان همراهی زیادی داشته است. لذا او را به عنوان نماینده قانونی کروات‌ها در نظر نخواهند گرفت. اساسا ائتلافی برای حذف کومشیچ شکل گرفته بود که با وجود نتایج اولیه شاهد یکه تازی کومشیچ به عنوان نماینده ی کروات ها هستیم. دور از ذهن نیست که جمعیت مسلمانان نیز علاقه زیادی به انتخاب مجدد ایشان داشتند. البته با اشاره به تشدید اختلافات قومی و نژادی نسبت به پیروزی ملی‌گرایان افراطی کروات، این انتخابات به ‌دلیل تلاش‌های خطرناک ضدقانون اساسی احزاب تندروی کروات برای دموکراسی و امنیت کشور بوسنی بسیار مهم قلمداد شده است. 

میلوراد دودیک، رهبر جدایی‌طلب طرفدار روسیه، که برای ریاست جمهوری منطقه صرب‌نشین (خودمختار) نامزد شده بود، عملا بر تحرکات جدایی طلبانه قبلی و استقلال کامل صرب ها از فدراسیون صحه گذاشته و در حالی که رقابت تنگاتنگی با یلینا تریویچ اقتصاد‌دان عضو اپوزیسیون داشت، بر اساس آمار اعلام شده، وی پیروز شده است. 

در صورت پیروزی قطعی دودیک و همراهان وی در بوسنی و هرزگوین، با وجود نگرش سیاسی، روحیه ی جدایی طلبی و همراهی ایشان با مواضع روسیه و چین، بنظر می رسد: شاهد ایجاد تشدید تنش های قومی-نٰژادی و التهابات سیاسی بیشتر در این منطقه باشیم.

نهایتا می توان گفت: این انتخابات در شرایط محیطی و متاثر از اتفاقات مهم منطقه ای مانند جنگ روسیه-اوکراین، تشدید اتهابات سیاسی، قومی و نژادی و همچنین درگیری های فکری شدید در منطقه ی بالکان برگزار شد و در کارزارهای انتخاباتی احزاب اقلیت حاکم، بیش از آنکه بر چالش‌های واقعی و آسیب های اجتماعی همچون بحران بیکاری، مشکلات اقتصادی و تورم فزاینده متمرکز باشند، اغلب حامل سخنان نفرت‌پراکنانه نژادی و لفاظی‌های ملی‌گرایانه بودند. 

یادآور می شود: در چنین جامعه ای با عدم وجود ثبات سیاسی و فقدان ساختار اداری متناسب، پیش‌بینی امور سیاسی مهمی همچون نتایج انتخابات تقریبا غیرممکن بنظر می رسد ولیکن آنچه بطور مستمر و تا حدود زیادی مشهود و مبرهن است، حفظ و دوام اکثریت کرسی‌های احزاب ملی‌گرا در بوسنی و هرزگوین است.

اظهارات مقامات رسمی سیاسی و آمار مندرج در این متن، از میان اخبار و گزارشات منابع خبری رسمی بوسنی و هرزگوین همچون اسلوبوجنیه، دنونی آواز، وبسایت کلیکس و وبسایت فاکتور استخراج شده است.

در حین نگارش و گردآوری این مطلب، اخبار رسمی مبنی بر عدم پذیرش نتایج انتخابات از سوی برخی جریانات سیاسی و استقبال اتحادیه اروپا از برگزاری این انتخابات "رقابتی و به خوبی سازماندهی شده" در حال مخابره است.