کنعانی در پاسخ به دیپلماسی ایرانی: دست دوستی ما برای حل اختلافات همواره دراز است/روند آستانه می تواند الگویی برای قفقاز هم باشد

دیپلماسی ایرانی: ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه در جلسه امروز خود با خبرنگاران در ابتدا گزارشی از تحولات دیپلماتیک در طول یک هفته گذشته ارائه داد و سپس به پرسش های آنها پاسخ گفت. 

ناصر کنعانی در در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی که پرسید وزیر امور خارجه عربستان در گفت وگو با سی ان ان تاکید کرده است که همه کشورهای شورای همکاری همگی به دنبال مذاکره با ایران و حل اختلافات از راه های دیپلماتیک هستند، آیا این شامل بحرین می شود یا خیر گفت: طبیعی است توضیح درباره اظهارات وزیر امور خارجه عربستان را خود کشور عربستان باید بیان کند. اما آنچه مربوط به جمهوری اسلامی ایران است باید بگویم بر اساس سیاست های ثابت جمهوری اسلامی و به خصوص دولت فعلی جمهوری اسلامی، ایران همواره به دنبال توسعه روابط با کشورهای همسایه و کشورهای اسلامی و کشورهای آسیا و شرق است، همیشه دست دوستی ما به سمت برادرانمان دراز بوده، و همواره گفته ایم که اختلافات باید از طریق گفت وگو حل و فصل شوند. حوزه خلیج فارس همواره برای ما مهم و حیاتی بوده است. ما همیشه تاکید کرده ایم که این جا خانه مشترک ماست و دخالت کشورهای دیگر کمکی به حل و فصل اختلافات ما نمی کند. ما همواره گفته ایم که امنیت قابل خریداری نیست. ما از اظهارات مثبت کشورهای همسایه از جمله عربستان سعودی استقبال می کنیم، حتما آن را مثبت نگاه می کنیم و منتظر اتفاقات عملی دو جانبه و منطقه ای می شویم تا گام های عملی برای گسترش روابط و حل اختلافات برداشته شود. در صورتی که مسائل ما با عربستان حل شود گمان می کنم در مناسبات با بحرین هم بتوانیم شاهد اتفاقات مثبتی باشیم. جمهوری اسلامی ایران از ثبات و امنیت در کشورهای منطقه حمایت می کند و معقتدیم که باید صدای ملت ها هم شنیده شود.

وی در پاسخ به پرسشی درباره محتوای سند همکاری بلند مدت ایران و ترکیه که روز گذشته در حضور روسای جمهوری ایران و ترکیه میان وزرای امور خارجه دو طرف در تهران امضا شد، گفت: سابقه این سند به زمان سفر آقای چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه به ایران در سال گذشته برمی گردد. آقای امیرعبداللهیان پیشنهاد امضای سند مشترک همکاری دارند و به دنبال آن تماس های دو طرف در این رابطه دنبال شد و مذاکرات مفصلی را در این رابطه داشتند تا دیروز به امضای دو طرف رسید. این سند قرار است مبنای مناسبات بلندمدت دو کشور در سطوح سیاسی، علمی و فناوری، حقوقی، تجاری، گردشگری، کشاورزی و مبارزه با تروریسم و غیره باشد. همان طور که آقای امیرعبداللهیان به درستی اشاره کردند امید می رود مساعی دو کشور ارتقای بیش از پیش روابط ایران و ترکیه را موجب شود و نتایج آن را به زودی شاهد باشیم.

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ پرسشی درباره مذاکرات هسته ای و تماس های جوزپ بورل در این زمینه با آقای وزیر امور خارجه کشورمان نیز گفت: برخلاف ادعایی که طرف امریکایی در خصوص ناکام ماندن مذاکرات دوحه بیان کرده، واقعیت امر این است که مذاکرات دوحه مذاکرات خوبی بوده و راه را برای مذاکرات دو طرف بازگذاشته است. آقای بورل هم در جریان این گفت وگوها هستند. طرف ایرانی هم با جدیت مذاکرات را دنبال می کند. زمینه برای توافق فراهم است و ما معتقدیم که مشکل اساسی برای توافق وجود ندارد، الا این که دولت امریکا باید تصمیم سیاسی خود را در این زمینه بگیرد. طرف امریکایی از طرفی می گوید که تمایل دارد به توافق هسته ای بازگردد اما از طرف دیگر حاضر نیست هزینه های بازگشت به توافق را بپردازد. به نظر می رسد دولت امریکا نمی تواند تصمیم مستقلانه خود را بگیرد. ما معتقدیم که اگر امریکا از دریچه منافع ملی امریکا و نه از دریچه منافع رژیم صهیونیستی به این موضوع نگاه کند توافق هسته ای در دسترس است.

وی درباره موضوعات مذاکراتی که ایران در حال حاضر دنبال می کند، گفت: چارچوب مذاکرات همان توافق هسته ای سال 2015 است، چارچوب مذاکرات کاملا برجامی است و سطح مذاکرات در زمینه دنبال کردن منافع اقتصادی ایران از برجام است که ایران هنوز نتوانسته تضمین های لازم را در این زمینه بگیرد. ایران همواره خواستار تضمین جدی از سوی امریکا است.

کنعانی در پاسخ به اتهامات تازه ایالات متحده به ایران مبنی بر همکاری های پهپادی ایران و روسیه که آن را به جنگ اوکراین نسبت داده است، گفت: در همکاری های فناورانه جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه به قبل از تحولات اوکراین بازمی گردد بنابراین هر گونه ارتباط دادن این مناسبات جمهوری اسلامی ایران با فدراسیون روسیه با تحولات اوکراین غیرمنطقی و مغرضانه است. موضع جمهوری اسلامی ایران نسبت به تحولات اوکراین کاملا روشن است. ما مخالف جنگ اوکراین هستیم و طرفدار بازگشت صلح به آن منطقه هستیم.

وی درباره اظهارات کمال خرازی که در گفت وگو با شبکه خبری الجزیره گفت که بر کسی پوشیده نیست ایران توانایی دستیابی به سلاح هسته ای را دارد اما برنامه ای برای دستیابی به این سلاح ها ندارد نیز گفت: ظرفیت های هسته ای جمهوری اسلامی ایران ظرفیت های بسیار بالایی است اما همان طور که بارها اعلام شده، فعالیت های هسته ای جمهوری اسلامی ایران در این زمینه هسته ای کاملا صلح آمیز است و در گزارش های آژانس نیز بارها بر صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران تاکید شده است. فتوای مقام معظم رهبری نسبت به حرام بودن جنگ افزارهای هسته ای نیز کما فی السابق به قوت خود باقی است.

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسشی درباره عملیات احتمالی ترکیه در شمال سوریه و این که آیا سفر وزیر امور خارجه سوریه به تهران ارتباطی با این موضوع دارد نیز گفت: در خصوص اختلافات موجود در شمال سوریه و نگرانی هایی که دولت ترکیه دارد و اقداماتی از جمله اقدامات نظامی که دولت ترکیه در شمال سوریه در حال انجام است، باید بگویم که جمهوری اسلامی ایران فعالیت های بسیار فعال و عملگرایانه ای را در این خصوص داشته و وزیر امور خارجه کشورمان فعالانه تماس ها در این زمینه را حفظ کرده و ایران بارها گفته است که عملیات نظامی در شمال سوریه هیچ دستاوردی برای ترکیه نخواهد داشت و ناامنی های بیشتری را برای ساکنان آنجا به وجود خواهد آورد. آقای امیرعبداللهیان در تماس هایشان که با طرف های ترکیه ای داشته اند بارها گفته اند که روند آستانه و پیگیری امور از این طریق بهترین گزینه برای رفع نگرانی هاست. همچنین در سفر وزیر امور خارجه سوریه به ایران نیز طرف سوری در جریان مذاکرات فرایند آستانه که دیروز در تهران برگزار شد، قرار می گیرد. 

وی درباره آخرین تحولات ایران و عربستان نیز گفت: در جلسه گذشته به این پرسش پاسخ دادم. خوشبختانه اجرای پنج دور مذاکرات ایران و عربستان سعودی در بغداد مذاکرات مثبت و رو به جلو بوده است. خوشبختانه برادران ما در عراق در این زمینه بسیار با انگیزه، مسئولانه و فعالانه عمل کردند و توانستند پیام ها میان طرفین را به درستی منتقل کنند. به نظر ما نتایج مذاکرات به اندازه ای دلگرم کننده بوده که ما بتوانیم دوباره مذاکراتی را در بغداد داشته باشیم. همچنین جمهوری اسلامی ایران از هر گونه ابتکاری که بتواند مذاکرات را به پیش ببرد دریغ نخواهد کرد.  

سخنگوی وزارت خارجه ایران در خصوص تصمیم امارات برای اعزام سفیر به ایران، گفت که این اقدام را به فال نیک می‌گیریم و آن را نشانگر شکل گیری فضای مثبت جدیدی در منطقه تلقی می‌کنیم. رابطه ایران با امارات گسترده و متنوع است.

کنعانی درباره نشست دیروز سران ایران، روسیه و ترکیه در تهران و آیا این که آیا روند آستانه می تواند الگویی برای همکاری های منطقه ای در جهت حل اختلافات منطقه ای باشد نیز گفت: نشست موفقیت آمیز و سازنده دیروز سران سه کشور ضامن روند آستانه، الگوی بسیار موفقی از یک دیپلماسی چندجانبه منطقه ای برای حل و فصل اختلافات منطقه و بین المللی است. به نظر می آید این رویکرد و این اراده نزد سه کشور وجود دارد.

سخنگوی وزارت امور خارجه درباره تحولات قفقاز جنوبی و اختلافات ارمنستان و آذربایجان و اینکه آیا ضامن روند آستانه می تواند الگویی در آنجا نیز باشد گفت: در خصوص تحولات قفقاز جنوبی همین اراده نزد سه کشور هم به صورت ضمنی و هم عملی وجود دارد. جمهوری اسلامی ایران از روند حل اختلافات میان آذربایجان و ارمنستان حمایت می کند. روند آستانه در خصوص سوریه تبدیل به الگو شد و در اینجا نیز می تواند تبدیل به الگو شود. روند آستانه موفقترین الگوی منطقه ای برای حل اختلافات موجود در سوریه است که کمک کرد آتش بس شکل بگیرد و روندهای سیاسی دنبال شود، در حالی که راه حل های دیگر همگی شکست خوردند. روند آستانه ثابت کرد که الگوهای منطقه ای موفقتر از الگوهای بین المللی می توانند عمل کنند. 

وی در پاسخ به پرسش خبرنگاری که به اظهارات سفیر روسیه در تهران در گفت وگو با یکی از روزنامه های داخلی اشاره کرده و گفته بود غرب می‌خواهد همجنس گرایی را در ایران ترغیب کند، آیا برخوردهای گشت ارشاد نیز به دستور روسیه صورت می‌گیرد؟ گفت: قطعا انتظار نداریم که سفرای محترم خارجی مقیم در تهران در موضوعات و مسائل داخلی ایران اظهارنظر یا مداخله کنند. وزارت امور خارجه حتما نسبت به این موضوع حساسیت دارد و بر مبنای مسؤولیت‌ها و وظایف ذاتی خود عمل می‌کند. باید تلاش کنیم از دامن زدن به موضوعاتی که می‌تواند موجب بروز حواشی غیرضروری در مناسبات ما با همسایگان و کشورهای منطقه شود خودداری کنیم و تلاش کنیم با نگاه واقع بینانه به قضایا نگاه کنیم. باید اظهارات جاگاریان را دقیق بخوانم و ببینم نظر ایشان چه میزان با اظهاراتش انطباق داشته باشد. اجازه می‌خواهم فضای جلسه را تبدیل به قرائت بیانیه سیاسی علیه کشورهای دیگر نکنید.

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا همکاری‌های نظامی ایران و روسیه در سفر پوتین در دستور کار قرار گرفته است؟ گفت: نشست دیروز نشستی کاملا متمرکز بر موضوع سوریه و کشورهای ضامن روند آستانه بود. به صورت طبیعی با توجه به دیدار دوجانبه روسای جمهور و دیدار پوتین با رهبری موضوعات و مسائل دوجانبه با طرف روسی مورد گفت‌وگو قرار گرفته است و همکاری‌های دو کشور متنوع و متکثر است. ایران و روسیه بر مبنای هدفگذاری دو کشور و اراده مقامات عالی دو کشور برای تنظیم یک نقشه راه برای مناسبات بلندمدت، پیش نویس سند همکاری‌های جامع را با هم تبادل کردند و مذاکره برای نهایی کردن آن در حال انجام است و پیش بینی می‌شود این پیش نویس در روند مذاکرات به نتیجه نهایی برسد.