مشارکت اسرائیل در روسیه زدایی در اروپا

نویسنده: ‌تاکشی کومون 

دیپلماسی ایرانی: اسرائیل و مصر صادرات گاز طبیعی به اتحادیه اروپا را گسترش می دهند. گاز تولید شده در سواحل اسرائیل در شرق دریای مدیترانه با ارسال به مصر به حالت مایع در می آید و سپس گاز مایع به اتحادیه اروپا صادر می شود. اروپا در تلاش است تا وابستگی خود به گاز روسیه را کاهش دهد و در عین حال برای تنوع بخشیدن تامین کنندگان گازی خود در نظر دارد بیش از گذشته در طرح های گازی خاورمیانه مشارکت کند. اسرائیل، مصر و اتحادیه اروپا روز پانزدهم ماه ژوئن یادداشت تفاهمی برای عرضه پایدار گاز به اروپا امضا کردند. بر اساس این سند گاز اسرائیل و مصر با استفاده از تاسیسات مایع سازی گاز مصر به اروپا صادر خواهد شد و از سوی دیگر اتحادیه اروپا شرکت های اروپایی را برای سرمایه گذاری در توسعه و تولید گاز در مصر و اسرائیل ترغیب خواهد کرد. 

اتحادیه اروپا سال 2021 صد و پنجاه و پنج میلیارد متر مکعب یا به عبارتی چهل درصد از کل گاز مصرفی خود را از روسیه وارد کرده است. این در حالی است که ظرفیت اسرائیل در تولید گاز طبیعی حدود بیست میلیارد متر مکعب است و هم اکنون مشخص نیست که چه مقدار از این گاز را به اتحادیه اروپا صادر خواهد کرد. اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، روز پانزدهم ماه ژوئن در توییتی تاکید کرد: «پس از توافق با اسرائیل و سایر کشورها، ما در تامین پایدار گاز طبیعی از شرق مدیترانه به اتحادیه اروپا همکاری خواهیم کرد. این همکاری ها به امنیت انرژی اتحادیه اروپا کمک خواهد کرد.» پس از حمله روسیه به اوکراین، اتحادیه اروپا در تلاش است تا تنوع در منابع تامین گاز خود ایجاد کند. اتحادیه اروپا ماه مارس سال 2022 با آمریکا برای دریافت 15 میلیارد متر مکعب گاز مایع این کشور به توافق رسیده است. همچنین اتحادیه اروپا در نظر دارد همکاری با کشورهای غنی از منابع از جمله قطر و نیجریه را تحکیم بخشد. 

اگر چه اسرائیل کشوری فقیر به لحاظ منابع انرژی بود، ولی با توسعه میدان های گازی در شرق مدیترانه ناگهان به عنوان صادر کننده گاز ظاهر شده است. وزیر انرژی اسرائیل با استقبال از  صادرات گاز این کشور به اتحادیه اروپا گفت: «لحظه تاریخی است که یک کشور کوچک نقش مهمی در بازار جهانی انرژی ایفا کند.»‌ اما با این حال خط لوله ای برای صادرات گاز اسرائیل به اتحادیه اروپا وجود ندارد و به همین علت تاسیسات مایع سازی گاز طبیعی مصر برای صادرات ضروری است. هر چند مصر خود نیز یک کشور تولید کننده گاز طبیعی است و حتی سابقه صادرات به اروپا را هم دارد، ولی با این حال بیشتر تولید گاز طبیعی مصر برای نیاز داخلی مصرف می شود. 

الجزایر، ‌بزرگترین کشور تولید کننده گاز آفریقا در سواحل مدیترانه نقش مهمی در تامین گاز اتحایه اروپا دارد. هر چند الجزایر از طریق خط لوله به جنوب اروپا متصل است، ‌ولی ماه نوامبر سال گذشته به علت وخیم شدن روابط با مراکش (‌کشور همسایه الجزایر)‌ گازرسانی به اسپانیا متوقف شده است. همچنین گاز طبیعی لیبی واقع در شمال آفریقا از طریق خط لوله ای به ایتالیا ارسال می شود. اما با این حال تولید گاز طبیعی لیبی به علت بی ثباتی سیاسی این کشور پایدار نیست. با وجود اینکه اسرائیل و مصر سابقه کوتاه مدتی در صادرات گاز دارند، ولی این کشورها در مقایسه با لیبی و الجزایر از ثبات نسبی سیاسی برخوردارند و جایگاه آنها به عنوان منابع جدید تامین کننده انرژی در حال ارتقا است.

منبع:‌ نیکی / دیپلماسی ایرانی/11