اهدافی که در پشت این سریال است
ایران در سریال ترکی تشکیلات (TEŞKILAT)
نویسنده: مبارکه صداقتی، دبیر انجمن دانشجویی روابط بین الملل دانشگاه خوارزمی و دانش آموخته روابط بین اللمل
دیپلماسی ایرانی: سریال ترکی تشکیلات ساخت 2022-2021 که از شبکه TRT ترکیه پخش می شود؛ بخشی از ماموریت های سازمان اطلاعات ترکیه (Türk İstihbarat Teşkilatı) و یا سازمان اطلاعات ملی ترکیه – میت (Millî İstihbarat Teşkilatı) را نشان می دهد. در این سریال ترکیه به عنوان کشوری پر دشمن معرفی می شود. یک شرکت، متشکل از دشمنان جمهوری ترکیه، رهبری اعمال اقدامات مخرب علیه این کشور در خشکی، دریا و هوا را بر عهده دارد. در بخش های اعظمی از این سریال، ماموران سازمان اطلاعات ترکیه مشغول خنثی سازی عملیات مختلف تروریستی و مخرب شرکت ضد ترکیه ای است.
بخش هایی از فیلم نیز البته، به واقعیت های بین المللی باز می گردد. کشور ترکیه به عنوان یکی از کشورهای دارای سهم در دریای مدیترانه (به ترکی AK deniz) به ویژه منابع گاز طبیعی است. در این فیلم گروه مخرب ضد ترکیه ای یعنی شرکت علیه توافق ها و قراردادهای رسمی جمهوری ترکیه با کشورهای حوزه دریا به ویژه لیبی، برنامه ریزی می کند. البته لازم به ذکر است که در این فیلم توطئه های اعمال شده، توسط تشکیلات ترکیه خنثی می شود. برخی از صحنه های فیلم، توان دفاعی و موشکی ترکیه را به رخ می کشد و با پخش تصویر پرچم ترک در مخاطبین به ویژه شهروندان ترکیه، حس غرور ملی را تداعی می کند.
به زعم و گفته های مکرر مقامات و ماموران اطلاعاتی ترکیه در این سریال، ترکیه یک کشور بی دفاع است که با دشمنان خود مبارزه می کند. عمده پیام این سریال در این راستا پایه گذاری شده است.
به نظر می رسد شبکه تی آرتی ترکیه با پخش چنین سریالی در کنار سریال های تاریخی دیگر که شکوه و عظمت امپراطوری عثمانی را به رخ می کشد؛ دو هدف عمده در راستای دیپلماسی عمومی و فرهنگی را دنبال می کند.
یک اینکه برای جهان و به ویژه کشورهای ترک زبان و به اصطلاح خود، ملت ترک، اقدامات نظامی خود را قانونی، مشروع و در چارچوب دفاعی قلمداد کند.
دوم اینکه این کشور را محصور در عناصر تهدیدآمیز معرفی کند که برای مقابله با آن از گزینه¬های افزایش توان دفاعی، مهندسی، سایبری و حتی اقدام مستقیم نظامی استفاده می-کند.
و اما سوال نوشتار حاضر این است که ایران به عنوان یکی از کشورهای همسایه ترکیه در این سریال در چه سکانس هایی حاضر است؟ و به طور کلی ایران چگونه و چطور در این سریال مطرح شده است؟
زاید فادی، شهروند فلسطینی در این فیلم یکی از عناصر شرکت است که در عملیات گوناگون تروریستی و هواپیمایربایی در آنکارا نقش دارد. سازمان اطلاعات ترکیه به جهت فشار آوردن بر فادی، نیازمند دسترسی به یکی از شهروندان فلسطینی از خویشاوندان فادی است که در تل آویو زندانی است. دو مامور اطلاعاتی ترکیه برای فراری دادن این زندانی و استفاده از زندانی که او هم از دشمنان قسم¬خورده فادی است، با پاسپورت های جعلی که مهر ایران در آن وجود دارد وارد فرودگاه تل آویو می شوند. این یک نقشه از قبل تعیین شده از طرف ماموران اطلاعاتی است که با حساسیت موضوع ایران برای اسرائیل، در فرودگاه دستگیر و وارد زندان شوند.
در سکانسی دیگر هنگامی که دولت ترکیه می خواهد با مقامات اسرائیلی بر سر عناصر جاسوسی و مخرب مبادله کند، تهدید می کند که چنانچه اسرائیل همکاری لازم را به عمل نیاورد؛ اطلاعات به دست آمده مرتبط با ترور دانشمندان هسته ای ایرانی را در اختیار دولت ایران قرار می دهد. و مبادله موفقیت آمیز مقامات ترکیه با اسرائیل رقم می خورد. در این بخش به وضوح مشخص می شود که ترکیه نیز به دست داشتن اسرائیل در ترور دانشمندان هسته ای ایران کاملا آگاهی دارد. بنابراین هرکجا ترکیه در فیلم تا به این قسمت سریال نیازمند یک دیپلماسی پویا و گاه عملا تهدیدآمیز است؛ از اهرم ایران علیه اسرائیل استفاده کرده است.
در سکانسی دیگر مامور اطلاعات ترکیه به شهید شدن هموطنان خود در جنگ سوریه اشاره دارد. از نظر ترکیه، حضور نظامیان ترک در سوریه توجیه دفاعی دارد. مامور تشکیلات، سپس از کشورهای حاضر در جنگ سوریه از جمله روسیه و حتی جمهوری خلق چین که حضور محرز شده نظامی در جنگ سوریه نداشته نام می برد. مامور تشکیلات، حضور ترکیه در جنگ سوریه را لازم و از حقوق دولت در دفاع از سرزمین خود می داند. اما نکته تعحب برانگیز در این سریال در نسخه زبان اصلی و بدون سانسور این است که از ایران به عنوان یکی از کشورهای حاضر و فعال در جنگ سوریه اصلا نام برده نمی شود.
در قسمت 28 از فصل دوم سریال، یک عملیات هوایی برای به هلاکت رساندن سردسته ها و رهبران گروه های تروریستی توسط سازمان اطلاعات ترکیه در عراق برنامه ریزی می-شود. در این قسمت به عناصر اصلی تروریست های کشورهای همسایه ترکیه از جمله ایران در عراق اشاره می شود. با این وصف مشخص نیست که به کار برده شدن لفظ "گروه های تروریستی مرتبط با ایران" از جانب سریال، چه مفهومی دارد؟ دو معنای متفاوت وجود دارد!
1- گروه های تروریسستی که توسط تروریست ها و عناصر ضد حکومت ایران و البته با شخصیت های ایرانی مدیریت می شود؟
2- و یا گروه های تروریستی که ادعا می شود توسط دولت ایران هدایت و حمایت می¬شود؟
این پرسشی است که پاسخ مشخصی در قبال آن وجود ندارد و در سریال بسیار مبهم به آن اشاره شده است. به نظر می رسد که ترکیه جانب احتیاط نسبت به ایران را نگه داشته و آنچنان که به دیگر کشورها از جمله قبرس می تازد، به ایران نتاخته است.
نظر شما :