ایران، اولین قطعه در دومینوی استفاده بانک های مرکزی از ارز رمزنگار

نویسنده: پائول مویر

دیپلماسی ایرانی: برای اولین بار در طی ده سال گذشته، چندین بانک مرکزی در سراسر جهان فروش طلاهای خود را آغاز کرده اند. براساس گزارش بلومبرگ، چندین کشور تولید کننده طلا از قیمت بالای این دارایی استفاده کرده اند تا تاثیرات همه گیری را بر اقتصادهای خود کاهش دهند. در همین حال، طلای دیجیتال یعنی بیت کوین از بسیاری از نوسانات بازار جان سالم به در برده و خود را به عنوان یک پرچین در برابر تورم و بحران اقتصادی اثبات کرده است. بانک های مرکزی را نمی توان طرفدار ارزهای رمزنگار، به ویژه بیت کوین، دانست؛ اما به نظر می رسد با توجه به موارد استفاده و ارزش ارز رمزنگاری شده، تغییر شکل ذخایر پشتیبان بانک های مرکزی کشورها از طلا به بیت کوین چندان دور نیست. 

گفته می شود که تغییر تنها اتفاق ثابت در جهان است. مقامات ایران اخیرا در گزارشی اعلام کرده اند که از بیت کوین برای معاملات بین المللی خود استفاده خواهند کرد. این اقدام ایران را به اولین کشور در جهان تبدیل کرده است که از بیت کوین به عنوان وسیله ای برای مبادله استفاده می کند. طبق این گزارش، بانک مرکزی ایران برای تامین بودجه واردات از دیگر کشورها استخراج بیت کوین را قانونی کرده و خودش هم از استخراج کنندگان بیت کوین خریداری خواهد کرد.

مبادلات ارزهای رمزنگار تا سال 2019 در ایران غیرقانونی بود. اگرچه ایران مدت هاست که در رابطه با خرید و فروش این ارزها خیلی سختگیرانه عمل نکرده، اما همچنان از بسیاری از کشورها سختگیرتر بوده است. اما حالا و در نتیجه فشار تحریم های ایالات متحده بر اقتصاد ایران، استفاده از دلار در معاملات بین المللی برای این کشور بسیار دشوار و تقریبا غیرممکن شده است. ایران در حال حاضر به دلیل عدم دسترسی به دلار، در تجارت بین المللی حتی برای خرید دارو و اقلام اساسی به مشکل برخورده است.

به علاوه، ریال هم در دو سال گذشته سقوط آزاد داشته و وضعیت آن در پی بحران ناشی از همه گیری کرونا وخیم تر شده است. ایران با قانونی کردن استخراج و استفاده از بیت کوین در کشور، با فراهم آوردن امکان معاملات بین المللی برای خود، تحریم ایالات متحده را دور می زند.

در گزارش بانک مرکزی ایران آمده است: «ماینرها می توانند ارز رمزنگاری استخراجی را مستقیما و در حد مجاز در کانال های معرفی شده از سوی بانک مرکزی عرضه کنند.» سقف قانونی استخراج ارز رمزنگاری شده برای هر استخراج کننده با سطح انرژی یارانه ای مورد استفاده برای استخراج و براساس دستورالعمل های منتشر شده توسط وزارت نیرو تعیین می گردد.

ایران تنها یکی از کشورهایی است که بانک مرکزی آن به واسطه بحران اقتصادی به بیت کوین روی آورده. انتظار می رود بسیاری از بانک های مرکزی دیگر کشورها در سراسر جهان موضع خود را در قبال بیت کوین و به طور کلی در قبال ارز رمزنگار تغییر دهند. برخی از محکومیت صریح بیت کوین به اصلاح قوانین اجازه استفاده از ارزهای رمزنگار روی آورده اند که از نمونه آنها می توان به سوئیس اشاره کرد.

با پیشگام شدن ایران این امکان وجود دارد که در آینده خرید بیت کوین بیشتر توسط بانک های مرکزی را شاهد باشیم. ارز رمزنگار هنوز خیلی بی ثبات به شمار می رود که به ذخایر اصلی بانک های مرکزی تبدیل شود؛ اما ایران در وضعیت اقتصادی کنونی خود گزینه های کمی دارد.

الکس ساندرز، تحلیلگر ارز رمزنگار استرالیایی معتقد است ایران اولین قطعه دومینو بوده که افتاده. او در توئیتی نوشته است: «پیش بینی کرده بودم اولین کشوری که به استفاده از بیت کوین روی آورد، یکی از کشورهایی خواهد بود که چیزی برای از دست دادن ندارد. بانک مرکزی ایران اکنون به صورت قانونی از بیت کوین برای واردات و صادرات استفاده می کند و این رویکرد برای آنها امکان دور زدن دلار آمریکا را فراهم می آورد. هیچ کشوری نمی خواست در این روند، اولی باشد. اما هیچ کشوری هم نمی خواهد آخری باشد و از قافله عقب بماند.»

منبع: کوین فومانیا و آسیا تایمز / تحریریه دیپلماسی ایرانی 34