تل آویو وقتی برای درگیری با تهران ندارد

نویسنده: شیل بنی اِفریم

دیپلماسی ایرانی: نظام سیاسی اسرائیل درگیر یک بحران قانون اساسی است. به رغم برگزاری دو انتخابات طی یک سال، هنوز هیچ نامزدی نتوانسته به پیروزی قاطع دست یابد و این بدان معنی است که دولت موقت مشغول به کار است که از نظر قانونی و نه از نظر سیاسی توانایی تغییر سیاست گذاری ها را ندارد.

زمان بندی این ناتوانی در سیاستگذاری برای اسرائیل بسیار مشکل آفرین بوده است. ایران چند سال گذشته را به افزایش نفوذ خود در سوریه و آماده سازی زمینه حضور نظامی دائمی و قابل توجه در این کشور کرده و در ماه های اخیر هم به افزایش توانایی های نظامی گروه متحد خود در لبنان مشغول بوده است. این گروه شیعه اکنون از فنآوری و آموزش لازم برای هدف گیری دقیق درصد قابل توجهی از زرادخانه انبوه خود (متشکل از حدود 130هزار موشک) برخوردار است. این امر به حزب الله اجازه می دهد تا در درگیری های احتمالی آتی نسبت به جنگ دوم لبنان در سال 2006، اهداف بیشتری را بزند. با توجه به اینکه در حمله ماه سپتامبر به تاسیسات نفتی سعودی از تجهیزات ایرانی استفاده شده، اسرائیل حق دارد که نگران این مساله باشد. آرون هالیوا، فرمانده نظامی اسرائیل، ماه گذشته درباره حمله به تاسیسات سعودی هشدار داد: «این، حمله ای پیشرفته بود که توانست از سامانه های دفاعی آمریکایی و سعودی بگذرد. هر که می گوید چنین اتفاقی هرگز برای اسرائیل رخ نخواهد داد، حرفه ای نیست.» یک منبع نظامی اسرائیل به آسیا تایمز گفت نیروهای نظامی اسرائیل بیشتر نگران حملات از خاک لبنان و سوریه هستند تا درگیری ها در نوار غزه چرا که تصور می کنند ایران توانایی انجام عملیات آزادانه از این کشورها را دارد.

اسرائیل به رغم بیش از هزار حمله در خاک اسرائیل، تاکنون در ممانعت از افزایش نفوذ ایران ناموفق بوده است. این شرایط در حالی است که دولت بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در رسیدگی به مسائل امنیتی در موقعیت دشواری قرار دارد. او از یک سو مجبور است که مطابق منافع انتخاباتی خود و حزب لیکود فعالیت و در نتیجه از درگیری خودداری کند و از سوی دیگر، تشدید تنش ها می تواند برای او به مثابه بهانه ای برای پرت کردن حواس اسرائیلی ها از اتهامات فساد علیه او باشد. شکی نیست که نتانیاهو از تهدید ایران برای چسبیدن به قدرت استفاده می کند. نخست وزیر اسرائیل اواخر ماه نوامبر تنها چند روز پس از اینکه دادستانی از تشکیل پرونده علیه او به اتهام رشوه خواری خبر داده بود، به مرزهای شمالی سرزمین اشغالی سفر و از تحولات در سوریه به عنوان تهدیدی بزرگ یاد کرد و گفت که ایران به دنبال نابودی اسرائیل است و از این رو، باید پول از خدمات شهروندی به بخش های نظامی منتقل شود. نتانیاهو به وضوح دلایل سیاسی زیادی برای اغراق در تهدید ایران دارد؛ اما این بدان معنا نیست که توانایی های نظامی ایران نمی تواند نگرانی امنیتی جدی برای اسرائیل ایجاد کند.

بحران سیاسی کنونی در اسرائیل مانع از آن می شود که دست کم در آینده نزدیک، درصدد ارتقاء توانایی های نظامی برآید. برنامه نظامی طراحی شده با تمرکز بر مقابله با تهدید احتمالی ایران که قابلیت هدف گیری دقیق پهپادها و حملات موشکی و همچنین قابلیت های دفاع هوایی را شامل می شود، قرار بود از اول ژانویه 2020 اجرایی شود. طبق گزارش های منتشر شده، اجرای این برنامه در 5 سال آینده سالانه به صدها میلیون دلار سرمایه نیاز خواهد داشت و دولت موقت اجازه تامین بودجه آن را ندارد. بدون تامین بودجه آماده سازی های قبلی به صورت ماه به ماه پیش خواهند رفت. انتظار می رود که مباحثات بین وزارتخانه های مختلف در اسرائیل مناقشه آمیز باشد. وزارت دارایی اعلام کرده که افزایش بودجه نظامی به کاهش بودجه سایر بخش ها از جمله بهداشت و آموزش بستگی خواهد داشت که همواره بخش های حساسی بوده اند. آنچه شرایط را برای اسرائیل وخیم تر می کند این است که اگر برنامه ریزی های لازم در رابطه با بودجه را انجام ندهد، کسری در سطح 4.5درصد از تولید ناخالص داخلی تثبیت خواهد شد و این در حالی است که تا ماه مه آینده که اسرائیل برای سومین مرتبه شاهد انتخابات سراسری خواهد بود، امکان حل مشکل بودجه را نخواهد داشت.

اسرائیل پیشتر توانسته بر اوضاع سیاسی ناخوشایند داخلی چیره شود تا به مشکلات خارجی رسیدگی کند، اما هرگز برای مدتی تا این اندازه طولانی با مشکل دولتی کارآمد مواجه نبوده است. اسرائیل با تهدیدهای امنیتی جدید و مشکلات اقتصادی مواجه است و در عین حال، توانایی تطبیق سیاست گذاری ها با این مشکلات را ندارد. باید گفت اسرائیل به طور همزمان با تهدید احتمالی ایران و بزرگ ترین بحران قانونی مواجه است.

منبع: آسیا تایمز / تحریریه دیپلماسی ایرانی 34