شباهت استعفای متیس با استعفای سایروس ونس بر سر ایران

دیپلماسی ایرانی: استعفای جیمز متیس از سمت وزارت دفاع امریکا ناگهانی نبود. رئیس جمهوری امریکا خودش مستقیما درباره بازنشستگی و کنار رفتن این ژنرال ارشد صحبت کرده بود. اما وضعیت و زمان استعفا به گونه ای شد که این گونه برداشت شود استعفای وی از روی اعتراض بوده نه بازنشستگی، آن طور که ترامپ اعلام کرده است.  

یک روز بعد از این که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده اعلام کرد که نیروهای امریکایی به طور کامل از سوریه خارج می شوند، متیس به عنوان «عاقلترین فردی که در دولت امریکا» از او توصیف می شود، اعلام کرد که راه خود را از رئیس جمهوری این کشور جدا می کند. 

ساعت پنج عصر پنج شنبه به وقت محلی، جیمز متیس، ژنرال معروف امریکایی که به «سگ دیوانه» یا «سگ میانه رو»، آن طور که ترامپ از او توصیف کرده است، به سمت کاخ سفید می رود در حالی که استعفانامه خود را در دست دارد و از روی آن 50 نسخه کپی گرفته تا بلافاصله بعد از دیدارش با رئیس جمهوری امریکا که حدود 45 دقیقه طول کشید، در رسانه ها توزیع شود. فاکس نیوز گزارش داد وقتی که وارد دفتر ترامپ شد و استعفای خود را تقدیم او کرد به هیچ وجه تلاش نکرد ترامپ را راضی کند که از تصمیم خود برای عقب نشینی نیروهای امریکایی از سوریه منصرف شود. 

قبل از این که متیس راهی کاخ سفید شود، در تلویزیون ترامپ را می دید که درباره پیروزی های ایالات متحده علیه داعش در سوریه صحبت می کرد، و این که الآن وقت بازگشت سربازانمان به میهنشان است. 

کاخ سفید از آغاز به کار دولت ترامپ دائما دچار بحران بوده و استعفاهای گوناگونی را به خود دیده است، اما استعفای متیس معنای عمیقی دارد. استعفای او در پی اختلاف نظر سیاسی اش با رئیس جمهوری انجام شد. وزیر دفاع امریکا با استعفای خود عقربه های ساعت را 40 سال به عقب برد، استعفای او شباهت بسیاری به استعفای سایروس ونس، وزیر امور خارجه دوران جیمی کارتر، رئیس جمهوری اسبق امریکا دارد که به دلیل ناکامی اش در آزادی گروگان های امریکایی در ایران مجبور شد از سمت خود استعفا دهد. 

اختلاف نظر و دیدگاه های متضاد رئیس جمهوری امریکا و وزیر دفاعش فقط حول محور سیاست خارجی نمی چرخید، چند هفته پیش ترامپ با تعیین رئیس ستاد ارتش به جای ژنرال جو دانفورد، از لحاظ داخلی نیز به او ضربه زد. متیس برای انتصاب دیوید گولدفاین به جای دانفورد تلاش می کرد اما ترامپ ناگهان مارک میلی را برای این سمت برگزید. 

سوالی که در پی کناره گیری ژنرال متیس مطرح شده این است که آیا کنار رفتن متیس بیش از همه به سود شرکت های به خصوصی مثل بلک واتر تمام خواهد شد؟ چرا که متیس از مخالفان سرسخت سپردن پرونده های امنیتی در جنگ افغانستان و جاهای دیگر به شرکت های خصوصی بود و این اقدام را به ضرر امنیت ملی امریکا می دانست. سوال دیگری که مطرح می شود این است که با کنار رفتن وی چه کسی جانشین او خواهد شد، آیا قرار است کسی که جانشین متیس شود از لحاظ فکری و نگاه استراتژیک و اهداف کاملا مطابق با ویژگی های ترامپ باشد؟ 

منبع: ایلاف / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11