قدرت های جهانی تضمین های جدیدی به ایران می دهند

نویسنده: جوناتان تیرون

دیپلماسی ایرانی: وزرای امور خارجه چین، فرانسه، آلمان، روسیه و بریتانیا برای اولین مرتبه بدون حضور مقامی از آمریکا در وین گردهم می آیند تا از ادامه اجرای برجام کسب اطمینان کنند؛ توافق هسته ای که طبق بیانیه دیروز چهارشنبه اتحادیه اروپا، ایران را در صورت محدود سازی برنامه هسته ای اش از تحریم های بین المللی معاف می کند. ترامپ در ماه مه به صورت یک جانبه از توافق خارج شده و تحریم هایی را علیه کشورها و شرکت هایی که با ایران تجارت می کنند، اعمال کرده است.

الکساندر ون در بلن، رئیس جمهوری اتریش در پی دیدار با حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در وین گفت: «اتریش و اتحادیه اروپا آماده اند تا چارچوب همکاری با ایران را حفظ و تقویت کنند.» ون در بلن افزود: «تهدید آمریکا به اعمال تحریم های ثانویه نقض حقوق اشخاص حقیقی و شرکت های اروپایی است.»

اتهامات آمریکا

ایران که یکی از صادرکنندگان اصلی نفت در جهان محسوب می شود و دومین ذخایر گاز طبیعی در جهان را داراست، از کشورهای اتحادیه اروپا خواسته در دفاع از برجام گام های اقتصادی بردارند. توافقنامه هسته ای جولای 2015 که با تعیین سقف برای برنامه حساس هسته ای ایران در مقابل لغو بسیاری از تحریم های اعمال شده علیه این کشور همراه بود، در پی تصمیم ترامپ دجار بحران شده و این در حالی است که بازرسان بین المللی تایید کرده اند دولت روحانی به اجرای طرف خود در قرارداد متعهد بوده است. ایالات متحده ایران را به نقض روح برجام از طریق انجام اقداماتی در ایجاد بی ثباتی در خاورمیانه متهم کرده است.

روحانی دیروز در وین گفت: «تا زمانی که برجام برای ما سود داشته باشد، از توافقنامه هسته ای خارج نمی شویم.» روحانی در توری دو روزه به دو کشور بی طرف در قلب اروپا که برجام در آنجا مورد مذاکره قرار گرفته بود، به سوئیس نیز سفر کرده است.

در همین حال، یک مقام ارشد وزارت امور خارجه آمریکا در واشنگتن هشدار داد که هر برنامه ای برای ادامه تجارت با ایران با تحریم های آمریکا مواجه خواهد شد. برایان هوک که رهبری مذاکرات دولت ترامپ با متحدان اروپایی آمریکا درباره تحریم ها را بر عهده دارد، افزود: «هدف ما این است که از طریق به صفر رساندن درآمدهای دولت ایران از فروش نفت خام، آنها را تحت فشار بگذاریم. آماده ایم تا با کشورهایی که سطح واردات خود را به صورت مرحله به مرحله کاهش می دهند، همکاری کنیم؛ اما درباره دیگر تحریم ها هیچ عقب نشینی نخواهیم داشت و استثنا قائل نمی شویم.»

تاثیر تحریم ها

بخش گسترده ای از درآمدهای نفتی ایران و ارتباطات بانکی این کشور در صورتی که اتحادیه اروپا موفق به محافظت از آنها نشود، در خطر خواهد بود. در این صورت، روحانی که در ایران با فشار مضاعف محافظه کاران تندرو مواجه است، دیگر انگیزه چندانی برای ماندن در توافقنامه و عمل به قوانین و شرایط آن نخواهد داشت چرا که همین حالا هم به اعتماد ساده اندیشانه به آمریکا متهم است.

پیشنهادهایی که امکان دور زدن تحریم های آمریکا را برای اروپایی ها فراهم می آورد با شک و تردیدهایی در کشورهای اتحادیه اروپا مواجه شده و این در حالی است که اروپایی ها خود درگیر مذاکره با دولت ترامپ بر سر مناقشات تجاری ناشی از تعرفه های مازاد وارداتی هستند که صادرات آمریکا به ارزش 435 میلیارد دلار را تهدید می کند. در قیاس با آمریکا، ایران با سطح مبادلات تجاری 24 میلیارد دلاری، شصت و ششمین شریک بزرگ تجاری بلوک اروپایی محسوب می شود.

ریچارد گریوسون، کارشناس اقتصادی در موسسه مطالعات اقتصادی بین المللی در وین گفت: «اقدامات آمریکا شرایط وخیم کنونی را تشدید می کند و اقتصاد ایران آسیب شدیدی را متحمل خواهد شد. بسیاری از دستاوردهای خوب سال های گذشته ممکن است از دست بروند.»

منبع: بلومبرگ / مترجم: طلا تسلیمی