تلاش های شکست خورده در برکناری بشار اسد

نویسنده: جرمی سالت

دیپلماسی ایرانی: یکی از این گروه ها تکفیری هایی بودند که زیر پرچم ارتش آزاد سوریه می جنگیدند و حالا به آنها گفته شده در تلاش های بی حاصل خود برای تحت کنترل درآوردن جنوب غربی سوریه انتظار کمک از ایالات متحده نداشته باشند. یکی دیگر از این «متحدان» گروه های کرد در شمال سوریه بودند که آمریکا با امضای توافقنامه ای با ترکیه بر سر منجاب، به آنها خیانت کرد. کردها به عنوان یک نیروی اجرایی و نظامی مجبور به ترک منطقه شدند و شهر اکنون محل گشت زنی های یگان های نظامی ترکیه و آمریکاست. کردها نمی توانند بگویند کسی به آنها نگفته آمریکا قابل اطمینان نیست. آنها همانند هر جای دیگر، دست خود را نومیدانه در سوریه بازی کردند. وقتی ترکیه به شمال غرب سوریه حمله کرد، کردها پیشنهاد حمایت نظامی دولت مرکزی سوریه را رد کردند به این دلیل که فکر می کردند می توانند در برابر ارتش ترکیه مقاومت کنند؛ اما نه تنها شکست خوردند، بلکه به کلی از عفرین رانده شدند. آمریکا به ترکیه هشدار داد که منجاب «خط قرمز» است؛ با این حال در برابر اصرار ترک ها تسلیم شد. در نهایت همانطور که تکفیری های مرز اردن در جنوب غربی سوریه به بلندی های جولان که صلح موقت در آن جریان دارد پناه برده و پیشنهاد عفو عمومی را پذیرفتند، کردها هم مجبور شدند با دولت سوریه آشتی کنند. این در حالی است که اسرائیل در تلاش هایی بیهوده همچنان همه توان خود را برای نامتوازن کردن ارتش سوریه به کار می برد و به اقداماتی همچون بمباران فرودگاه نزدیک دمشق و حملات بی فایده به متحدان عراقی سوریه در مرز شرقی دست می زند.

اما ارتش سوریه پیشروی کرده و همه مناطق جنوب غربی به زودی تحت کنترل دولت سوریه خواهد بود. هدف بعدی هم احتمالا پایگاهی است که آمریکا در التنف در مرز سوریه و عراق دایر کرده؛ آمریکا در پایگاه التنف تکفیری ها را بازآموزی می کرد و برچسب ارتش انقلابی به آنها می زد. این نیروها تحت حمایت آمریکا به نیروهای سوری در خارج از «محدوده عاری از درگیری» که ایالات متحده یک جانبه در شعاع 50 کیلومتری التنف ایجاد کرده، حمله می کردند. آمریکا همچنان بر سر این مساله مباحثه می کند که حضور نیروهایش در سوریه برای جنگ با داعش ضروری است؛ اما در حقیقت اگر داعش هنوز وجود دارد، دلیل آن حمایت تاکتیکی آمریکاست. این ارتش و نیروی هوایی سوریه و نیروی هوایی روسیه بودند که در جهت شکست نیروهای داعش عملیات انجام دادند و نه به ادعای رسانه های جمعی آمریکا یا کردها. آمریکا همچنان از التنف به نیروهای ارتش سوریه و عراق حمله و اسرائیل این حملات را پشتیبانی هوایی می کند. شاید زمان آن رسیده باشد که آمریکایی ها از خود بپرسند نیروهایشان در سوریه چه می کنند.

آمریکا به هیچ یک از اهداف خود در سوریه نرسیده است. دولت بشار اسد همچنان قدرت را در سوریه در دست دارد و نیروهای نیابتی مسلح که از بیرون تامین مالی می شوند، در حال شکست خوردن هستند. کارت کردها هم با این نیت بازی شد که مناطق اشغال شده در شمال شرقی سوریه عمدتا توسط کردها با مناطق کردنشین شمال عراق ارتباط برقرار کنند. اما چنین اتفاقی با توجه به شکست جنبش جدایی طلبانه در شمال عراق، غیر محتمل به نظر می رسد و آمریکا هم با خیانت به کردها به نفع ترکیه، آخرین میخ را بر تابوت کوبید.

نیروهای آمریکا اکنون در سوریه مانده اند تا از پایان یافتن جنگ ممانعت کنند. خروج آنها نشانه شکست تمام و کمال و مفتضحانه سیاست مداخله در امور کشورهاست. بدین ترتیب سوریه، روسیه، ایران و حزب الله پیروز شده و محور آمریکا، عربستان سعودی و اسرائیل شکست خورده اند. آمریکا اکنون در سوریه تنها مانده و  آسیب پذیر است. نیروهای قومیتی و ارتش در هر دو سوی مرز عراق و سوریه که عملیاتشان در مقابله با اشغال خارجی از طریق مرکز مشترک فرماندهی ایجاد شده در بغداد توسط عراق، سوریه و روسیه هماهنگ می شود، با حضور آمریکا مخالف هستند.

اگر دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در یکی از اقدامات متداولش در بازگشت از سیاست های دولت قبلی از سوریه عقب نشینی کند، آن گاه نوبت ترکیه می شود که تنها و آسیب پذیری را تجربه کند. بشار اسد اعلام کرده قصد دارد همه کشور را آزاد کند و این وظیفه او بر مبنای قانون اساسی سوریه است و همه نیروهای اشغالگری که داوطلبانه از کشور خارج نشوند، به زور بیرون انداخته خواهند شد. دولت ترکیه اعلام کرده مناطق اشغال شده را به دولت سوریه واگذار نمی کند؛ معلوم هم نیست قصد واگذاری این مناطق به چه کسی را دارد.

سوریه امروز شبیه بالکان در 1914 و اروپای سال های 1930 تا 39 شده است. ترکیبی از نیروهای خارجی غیرمسئول که از گروه های خشونت گرا در داخل سوریه حمایت می کنند، اما لزوما نتوانسته اند جایگاهی برای خود بیابند.

منبع: امریکن هرارد تریبون / مترجم: طلا تسلیمی