حواشى اجلاس شرم الشيخ

 

بریتیش پترولیوم بزرگترین شرکت نفتی جهان در این اجلاس تاکید کرد یکی از دلایل با اهمیت در رشد کنونی قیمت نفت در جهان تخصیص سوبسیدهای کلان به نفت و منابع انرژی در کشورهای نفت خیز دنیا است.

 

مدیر عامل شرکت بریتیش پترولیوم در این اجلاس از کشورهای خاورمیانه خواست تا سوبسیدهای انرژی خود را حذف کنند.

 

وی با تاکید بر اینکه تحمیل سهم بزرگی از هزینه های سوخت به دولت و استفاده مردم از منابع انرژی با هزینه کم سبب بیشتر شدن تقاضای آن می شود گفت:" در سالهای گذشته بیشترین نرخ رشد تقاضای نفت و منابع نفتی در کشورهای نفت خیر خاورمیانه بوده است. در سالهای مورد بررسی تقاضای نفت در کشورهای صنعتی و پیشرفته افزایش چشمگیری نداشت ."

 

هم اکنون مردم در کشورهای غربی برای استفاده از یک گالن بنزین پنج برابر کشورهای خاورمیانه هزینه پرداخت می کنند و این سبب می شود تا در حد امکان از این منبع کمتر استفاده کنند.

 

بریتیش پترولیوم دلیل افزایش کنونی قیمت نفت و رشد کنونی تقاضا را یارانه های نفت و گاز دانست و از کشورهای منطقه خواست تا این منبع را با قیمت واقعی به مصرف کنندگان نهایی عرضه کنند. هم اکنون کشورهای خاورمیانه سهم بزرگی از نفت و گاز خود را برای تامین نیازهای نیروگاهی داخلی مصرف می کنند در حالیکه باید از منابع انرژی کم هزینه تری استفاده کنند.

 

کارآفرینی

یکی از مباحث بسیار با اهمیت در اجلاس سه روزه شرم الشیخ وضعیت بازار کار و کارآفرینی در کشورهای خاورمیانه بود.

 

در این اجلاس در مورد ضرورت مشارکت زنان در عرصه های مختلف اقتصادی و نقش آنها در ایجاد یک اقتصاد پویا سخن رانده شد و زن کار آفرین بحرینی به عنوان نمونه ای قابل تقدیر در این عرصه معرفی شد.

 

در این اجلاس جورج بوش، رئیس جمهور ایالات متحده امریکا، هدی جناحی، زن کار آفرین بحرینی را معرفی و تاکید کرد:" ایجاد یک اقتصاد قدرتمند نیازمند توسعه نقش زنان در اقتصاد است. زیرا کشوری که نیمی از جمعیت آن بیکار باشند یا نقش پویایی در اقتصاد ایفا نکنند نخواهد توانست رشد همه جانبه اقتصاد را تجربه کند و اقتصاد را در مسیر توسعه حرکت دهد."

 

در برخی از کشورهای خاورمیانه زنان کار آفرین با بهره گیری از فرصتهای موجود در جوامع خود توانستند نام خود را در عرصه بین المللی ثبت کنند. از جمله آنها هدی جناحی است که هم اکنون مدیریت و مالکیت یک شرکت بزرگ کشتیرانی را بر عهده دارد. در حالیکه کار خود را با یک دفتر کشتی رانی کوچک با دو کارمند آغاز کرده بود.

 

وی که هم اکنون در زمره پنجاه زن تاثیر گذار در اقتصاد دنیای عرب است کار خود را با سختی زیادی آغاز کرد ولی این پشتکار وی را به نتیجه مطلوب رساند. وی در طی سالهای کار خود در بحرین بارها جوایز ارزنده ای را دریافت کرد.

 

جناحی در سال 2001 میلادی جایزه جوان ترین بازرگان عرب را دریافت کرد و در سال 2006 میلادی جایزه صنعت برتر اعراب را بدست آورد. وی در سال 2005 میلادی برترین سرمایه گذار سال بود و همین مساله سبب شد تا کار وی با سرعت بیشتری رشد کند.

 

وی که هم اکنون مدیریت و مالکیت 9 واحد کارآفرینی خدماتی و تجاری را برعهده دارد در عرصه حمل و نقل جهانی نامی شناخته شده است.

 

بوش در شرم الشیخ به زنان کشورهای خاورمیانه این پیام را فرستاد:" شما زنان توانایی زیادی برای مشارکت در عرصه های اقتصادی کشور خود و در سطح کلان تر در دنیا دارید. شما باید در عرصه های اقتصادی هم صدای مردان حرکت کنید و از تمام حقوق خود بهره مند شوید. من امیدوارم در آینده ای نزدیک زنان این قسمت از دنیا به حق خود دسترسی پیدا کنند و از فرصتهایی که لیاقت آن را دارند بهره مند شوند."

سوختهای گیاهی

در این اجلاس در مورد افزایش قیمت مواد غذایی در جهان، دلایل آن و راهکارهای ممانعت از ادامه این روند مخرب نیز صحبت شد.

 

طبق اطلاعات موجود مهمترین دلیل افزایش قیمت مواد غذایی در جهان در روزهای اخیر ایجاد سوختهای گیاهی برای جایگزینی سوختهای فسیلی و در نهایت تخصیص یارانه های کلان به کشاورزان فعال در این بخشها عنوان شد.

 

میزبان اجلاس شرم اشیخ برای مهار افزایش تورم مواد غذایی در جهان و تهدید زندگی میلیونها نفر در سراسر دنیا از دولتهای غربی خواست تا یارانه های تولید محصولات کشاورزی مورد استفاده در تولید سوخت را حذف کنند و زمینه را برای بیشتر شدن قیمت مواد غذایی در جهان فراهم نکنند.

 

وی برای قانع کردن سران اقتصادی و سیاسی جهان در شرم الشیخ گفت:" به نظر شما منطقی است که از محصولات کشاورزی در ایجاد سوخت به خصوص اتانول بهره ببریم در حالیکه بحران غذا دامان دنیا را گرفته است و ادامه این روند می تواند میلیونها نفر را به کام مرگ بکشاند؟"

 

ایده استفاده از سوختهای گیاهی در شرایطی عنوان شد که گازهای گلخانه ای جو زمین و سلامت انسانها را تهدید می کرد. افزایش گازهای گلخانه ای سبب شد تا یخهای قطبی به تدریج آب شود و دمای کره زمین افزایش یابد. این گازها زمینه را برای سوراخ شدن لایه اوزون فراهم کرد و انتقال اشعه های مخرب خورشیدی را به زمین میسر کرد.

 

همین مساله سبب شد تا ایده جایگزین کردن سوختهای فسیلی با سوختهای گیاهی عنوان شود ولی در آن زمان تصور نمی شد استفاده از سوختهای گیاهی سبب افزایش قیمت مواد غذایی در جهان شود و تورمی این چنینی را ایجاد کند.

 

شایان ذکر است سوختهای گیاهی یکی از دلایل افزایش قیمت مواد غذایی در جهان است. رشد قیمت نفت، تورم جهانی، کاهش ارزش دلار، احتمال رکود اقتصاد امریکا و در نهایت کم آبی و خشکسالی در برخی از کشورهای جهان از دیگر دلایل رشد قیمت مواد غذایی در دنیا است.

 

سناریوهای مطرح شده

طبق گزارشهای موجود در اجلاس سه روزه شرم الشیخ سه سناریوی با اهمیت مطرح شد. اولین سناریو را می توان " سناریوی دنیای برتر" دانست.

 

در این سناریو در مورد فرصتهای اقتصادی و توسعه زیر ساختهای صنعتی و ارتباطی که زمینه کاهش هزینه ها را فراهم می آورد صحبت شد.

 

پیش بینی می شود تا سال 2025 میلادی دنیا توسط شبکه ها و جوامع ارتباطی اداره شود و شرایط کنونی در اداره دنیا ادامه پیدا نکند.

 

دومین سناریویی که در این اجلاس مورد بررسی قرار گرفت سناریوی " دنیای پایدار" بود. در این سناریو در مورد تغییرات جوی، تغییرات صنعتی و تحولات دموگرافیک بحث شد.

 

طبق دومین سناریوی مورد بررسی کمبود آب و مواد غذایی در دنیا سبب بی ثباتی های تازه ای می شود و ممکن است روابط ژئوپولتیکی خاورمیانه را تحت تاثیر خود قرار دهد.

 

سومین سناریو که بسیاری آن را مهمترین سناریو می دانند " دنیای چند قطبی " نام داشت. افزایش قیمت نفت و منابع انرژی در جهان سبب شد تا مراکز قدرت تازه ای در جهان ایجاد شود و یک یا دو اقتصاد بزرگ دنیا محوریت تحولات اقتصادی جامعه جهانی را نداشته باشند.

 

هم اکنون کشورهای نفت خیز و صادر کننده نفت در زمره قطبهای اقتصادی دنیا هستند و نقش بسزایی در عرصه جهانی ایفا می کنند.

 

در این دوران جهان نه تنها برای تامین نفت و منابع انرژی به خاورمیانه چشم دوخته است بلکه برای سرمایه گذاری و فضای تجاری نیز چشم به این قاره دارد.

 

کشورهای آسیایی در حال تبدیل شدن به بزرگترین قطبهای اقتصادی دنیا هستند و در میان این کشورها خاورمیانه به دلیل ذخایر نفت تاثیر سیاسی و اقتصادی بزرگی در عرصه بین المللی ایفا می کند.