شعار «اول امریکا» واشنگتن را منزوی می کند

دیپلماسی ایرانی: مواضع دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا که بر خواسته از شعارش «اول امریکا» است، موجب انزوای ایالات متحده و تضعیف اعتماد به آن شده است، او در حالی به ایران حمله می کند که جامعه جهانی همکاری های گسترده ای را در تمامی جهات با آن آغاز کرده است.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ایلاف، وابسته به جریان لیبرال مخالف حکومت عربستان سعودی که مقر آن در لندن است، ناظران تا الآن به سختی توانسته اند نکات اصلی دیپلماسی امریکا در عصر ترامپ را دریابند، با نبود انسجام و هر گونه ارتباطی میان سخنرانی های آتشینش با کارهایی که می کند به سختی می توان استراتژی او را دریافت.

با این حال سخنرانی او در مجمع عمومی سازمان ملل در ماه سپتامبر که با محوریت ایده «استقلال» بیان شد، و تصمیم روز جمعه او مبنی بر خودداری از تایید پایبندی ایران به توافق هسته ای، توافقی که همه قدرت های بزرگ بر حفظ آن توافق دارند، تاکید می کند که او به دنبال ترسیم نزاعی است که از زمان ورودش به کاخ سفید دنبال کرده است.  

ریچارد هاس، رئیس مرکز پژوهشی «شورای روابط خارجی» در این باره می گوید: «سیاست خارجی ترامپ تا کنون صرفا شعار و مبتنی بر خودمحوری بوده است.»

توافق هسته ای ایران با تصمیم روز جمعه ترامپ به جمع توافقات یا سازمان های بین المللی ای پیوست که رئیس جمهوری امریکا از آغاز به کارش در کاخ سفید از آن خارج شده یا تهدید به خروج از آنها کرده است. او اولین خروج خود را از این گونه توافقات با خروج از مشارکت در تجارت آزاد با کشورهای اقیانوس آرام آغاز کرد، سپس از توافق آب و هوایی پاریس خارج شد، بعد درصدد خروج از تجارت آزاد کشورهای امریکای شمالی (نفتا) برآمد و آخرین آن هم خروج از سازمان جهانی یونسکو بود.

برای همین ناگهانی نیست اگر می بینیم که مسئولان حزب دموکرات روز به روز حلقه اقدامات ناگهانی رئیس جمهوری امریکا در 9 ماهه نخست دوران ریاست جمهوری او را بر پیکر امریکا تنگ تر احساس کنند و صدای خود را برای هشدار به کارهای او بالا و بالاتر می برند، رئیس جمهوری که تا قبل از نشستن بر کرسی ریاست جمهوری هیچ سابقه سیاسی ای نداشته است.

بن رودز، معاون مشاور امنیت ملی دولت باراک اوباما در این باره می گوید: «ترامپ بار دیگر به توانایی ایالات متحده برای پایبندی به پایبندی های بین المللی اش شبهه وارد کرد.»

وی با اشاره به «نقض توافق هسته ای» تاریخی با ایران که در سال 2015 منعقد شد که به ادعای او جلوی دستیابی ایران به سلاح هسته ای را گرفت، همچنین می گوید: «با این کار دیگر کشورها تمایلی برای عقد قرارداد با ایالات متحده پیدا نمی کنند، برای این که فکر می کنند ما به حرفی که می زنیم پایبند نیستیم.»

وندی شرمن، مذاکره کننده اصلی امریکایی بر سر توافق هسته ای، نسبت به احتمال پاره کردن برجام توسط ترامپ هشدار می دهد و می گوید که خروج امریکا از برجام و تهدید به پایان دادن به آن در هر زمان ممکن «می تواند به قیمت تضعیف و انزوای واشنگتن و روابطش با اروپایی ها تمام شود و در مقابل باعث تقویت مواضع ایران و روسیه و چین خواهد شد.»

این فقط دموکرات ها نیستند که انتقاداتی را متوجه سیاست های ضدایرانی ترامپ می کنند، دیپلمات های سابقی که در دولت جورج بوش کار کرده اند نیز علنا نسبت به رفتارها و سیاست های او ابراز تردید می کنند. در همین رابطه ریچارد هاس، رئیس شورای روابط خارجی آمریکا به عدم انسجام در سخنرانی ترامپ در حمله به نظام ایران اشاره می کند و می گوید: «او تلویحا گفت که تغییر نظام هدف نهایی سیاست امریکاست» در حالی که او ادعا می کند که دیگر دنبال چنین گزینه هایی نخواهد رفت.

در همین رابطه محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران که از طرف تهران برای رسیدن به توافق هسته ای طرف مذاکره با دیگر قدرت های جهانی بود، هشدار می دهد که اقدام ترامپ می تواند به اعتبار امریکا برای همیشه ضربه بزند. وی در گفت وگو با شبکه امریکایی سی بی اس می گوید: «در این صورت هیچ کس به دولت امریکا برای آغاز مذاکرات طولانی مدت اعتماد نخواهد کرد.»

از سوی دیگر جان کری، وزیر امور خارجه سابق و مهندس مشترک برجام با ظریف نیز می گوید: «عقب نشینی از برجام خطرناک و به سود منافع ایدئولوژیک است.»

وی می گوید: «ترامپ ما را ضعیف می کند و متحدانمان را از ما دور می کند و طرفداران خط تندروی در ایران را تقویت می کند، و امکان حل قضیه کره شمالی را مشکل تر می کند و ما را با خطر جنگ نظامی مواجه می کند.»

ناظران بسیاری از بازتاب مواضع ترامپ بر بحران بین المللی اصلی فعلی جامعه جهانی یعنی جاه طلبی های هسته ای کره شمالی نگران هستند.

رابرت اینهورن، کارشناس و پژوهشگر در مرکز بروکینگز در این باره می گوید: «برای این که پیونگ یانگ به میز مذاکرات بیاید باید قانع شود که امریکا به تعهداتش پایبند خواهد بود. تهدید به خروج از توافق هسته ای با ایران چنین چیزی را تضعیف می کند، دولت امریکا سیاستی را در برابر کره شمالی در پیش گرفته که فراتر از جامعه جهانی و سازمان ملل است و می خواهد فشارها را به حکومت کیم جونگ اون افزایش دهد. اما توئیت های صبحگاهی ترامپ که دائما به پیونگ یانگ وعده خشم و آتش می دهد، کره شمالی ها و امریکایی ها و متحدان اروپایی و آسیایی آنها را نگران می کند.»

باربارا اسلاوین از مرکز «آتلانتیک کانسیل» نیز در این باره می گوید: «به نظر می رسد که ترامپ گمان می کند قدرت نظامی و اقتصادی ایالات متحده کافی است تا هر کار دلش بخواهد بکند اما نمی فهمد که ایالات متحده زمانی در اوج قدرتش خواهد بود که از هم دلی بین المللی محافظت کند.»

هیچ کشوری از مواضع ترامپ در مخالفت با توافق هسته ای منفعتی نمی بیند جز عربستان سعودی و اسرائیل، که دشمنان خونی ایران هستند و بعضی مراکز پژوهشی محافظه کار و تعدادی از محافظه کاران تندروی حزب جمهوریخواه.
 

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11