محتوای پیام‌های امریکایی‌ها به ایران از اوباما تا ترامپ

نویسنده: جان لیمبرت

دیپلماسی ایرانی: بخش شرم آور 27 فرمان اجرایی ماه ژانویه ترامپ، ممنوعیت سفر مسلمانان به آمریکا بود که پس از دهه ها به سرخط پیام های آمریکا درباره ایران تبدیل شده است. این گام ـ که به ظاهر زاییده افکار اسیتو بانون، ملقب به «شاگرد شکنجه گر»، است ـ واژگونی عجیب و غریبی در سیاست آمریکا به حساب می آید. این پیام در حال حاضر هیچ چیز در مورد دولت جمهوری اسلامی نمی گوید اما بیانی عمومی و تحقیرآمیز در قبال مردم ایران دارد.

متاسفانه یا خوشبختانه، از سال 2009 بیانیه های رسمی آمریکا درباره ایران سرشار از کلمات محبت آمیز در مورد مردم ایران و فرهنگ بزرگ آنها بود. خلاصه پیام آمریکا به ایرانیان این بود: «ما شما را دوست داریم اما از نظام شما متنفریم.» پیام های دیگری نیز که از برخی محافل آمریکایی شنیده می شد، به همین این اندازه متناقض بود: «ما شما را خیلی دوست داریم اما شاید شما را بمباران کنیم. نگران نباشید این بمب ها فقط ثابت می کنند که چقدر شما را دوست داریم.»

همان طور که انتظار می رفت چنین پیام های پرتناقضی هیچ نظامی و رژیمی را به تغییر سیاست ها و رویکردهایش مجاب نمی کند. به ویژه برای مردم ایران چنین پیامی، آهنگی الهام بخش برای تغییر نبود. بهترین توصیفی که می توان در مورد چنین پیام هایی درباره اغراق و افراط مقامات آمریکایی در قبال ایران انجام داد همان جمله ای است که باراک اوباما به درستی گفت: «خلوص رضایت بخش و بیهوده ای از سر خشم.»

همه چیز با تبریک نوروز (سال نو ایرانی) در مارس 2009 آغاز شد. رئیس جمهور اوباما پیام آمریکا را به سخنانی سازنده تر که درکی از واقعیت ارائه می داد تبدیل کرد. او در آن سال گفت: «من می خواهم به طور مستقیم با مردم و دولت جمهوری اسلامی ایران صحبت کنم.» او فرمول قدیمی این پیام ها را کنار گذاشت و تلاش کرد چیزی جدید بسازد. او به شکلی تاثیرگذار گفت: «ما هنوز شما را دوست داریم، مردم ایران و فرهنگ غنی شما را ستایش می کنیم. من حتی برخی از شعرهای شاعر دوست داشتنی شما، سعدی را نقل قول می کنم. هر چه درباره دولت شما فکر کنیم، نمی خواهیم که خود را فریب دهیم که به زودی همه چیز فراموش می شود. همدیگر را دوست داشته باشیم یا نه، ما چیزهایی برای صحبت کردن داریم.»

این رویکرد جدید برای اولین بار تعادل واکنش متقابل ایران را برهم زد. ایران برای دهه ها می دانست که چطور در برابر تهدید واکنش نشان دهد و آمریکا را محکوم کند. برای این پیام جدید اما جواب آماده ای وجود نداشت. برای چهار سال بین سال های 2009 تا 2013 ایران نتوانست پاسخ «بله» را برای این رویکرد جدید انتخاب کند. در جلسات متقابل حرفی برای گفتن وجود نداشت و زمان صرف اجنتاب از صحبت با همتایان آمریکایی می شد.

فرمان اجرایی غلط و بی منطق ترامپ به طور رسمی در قبال شهروندان هفت کشور اعمال می شود. ایرانی ها بیشتر از سایرین تحت تاثیر قرار گرفتند که دلیل آن جمعیت زیاد و جامعه بزرگ ایرانیان ساکن ایالات متحده است که مسافرت های بین المللی فراوانی انجام می دهند. این فرمان همچنین پیامی خطاب به اوباما و پیشینان او به حساب می آید. پیام فعلی این طور است: «ما کاری به دولت های شما نداریم، در عوض حالا شما را به خاطر ایرانی بودنتان مجازات می کنیم.»

در این دنیای عجیب و غریب و سرشار از حقایق جایگزین، حالا بیرون نگه داشتن دانشمندان ایرانی، تاجران، اساتید دانشگاه، کارگردان فیلم برنده جایزه اسکار، پدربزرگ ها و مادربزرگ ها و کودکان تبدیل به وسیله ای برای شعار امن نگه داشتن آمریکا شده است. این ترکیبی ریاکارانه است که بگوییم ممنوعیت حاضر، ممنوعیت مسلمانان به صورت کلی نیست بلکه تنها یک دستور برای ایجاد نظم به حساب می آید. چنین اظهاراتی آسیب ها را بیشتر می کند و احمق فرض کردن دیگران است. در واقع چنین دروغ آشکاری توهینی است به جهان.

منبع: لوب لاگ/ مترجم: روزبه آرش

انتشار اولیه: سه شنبه 19 بهمن 1395 / انتشار مجدد: سه شنبه 3 اسفند 1395