انتخابات اسرائیل پیروز قطعی ندارد

نویسنده: ناتان بی. زکس

دیپلماسی ایرانی: بیستمین دوره انتخابات پارلمانی اسرائیل روز 17 ماه مارس برگزار و پس از آن نخست وزیری جدید جایگزین بنیامین نتانیاهو خواهد شد؛ اگرچه وی امیدوار است در انتخابات آتی نیز رای آورد و همچنان در سمت نخست وزیری باقی بماند.

با پایان مناقشات بر سر برنامه سفر نتانیاهو به واشنگتن و سخنرانی وی در جلشه مشترک کنگره آمریکا (در انتقاد به توافق هسته ای ایران)، آخرین هفته تبلیغات انتخاباتی در اسرائیل آغاز شد. اکنون زمان مناسبی برای استفاده از نتایج نظرسنجی ها و پیش بینی پیروز احتمالی این انتخابات محسوب می شود.

صرف نظر از اتفاقات غیرمنتظره متداول در روز انتخابات (نتایج غیرمنتظره)، در شرایط کنونی به نظر می رسد تشکیل دولت ائتلافی محتمل ترین نتیجه انتخابات باشد. احتمال تشکیل دولت جدید توسط نتانیاهو کاهش یافته و اتفاق غیر منتظره انتخاباتی این است که هرتزوگ می تواند پیروز انتخابات باشد.

هاارتص سه نظرسنجی ساده در مورد نتیجه انتخابات منتشر کرده است:

با این حال، اعداد و ارقام جدول شماره 1 از نظرسنجی های یک ماه پیش بدست آمده است. طبق این جدول، حزب لیکود در اوایل ماه فوریه بیشترین طرفدار را داشت. حزب یش آتید یئر لاپید اندکی حمایت جلب کرده است که این مسئله نشان می دهد ممکن است به یکی از اتفاق های غیرمنتظره روز انتخابات تبدیل شود. در مقابل، حزب خانه یهود نفتالی بنت شماری از طرفداران خود را از دست داده است و دیگر قهرمان رقابت ها نیست؛ اما در صورت تشکیل دولت ائتلافی توسط نتانیاهو، بنت همچنان یکی از گزینه های اصلی برای پیوستن به دولت جدید محسوب می شود.

سخنرانی نتانیاهو تاثیری در افزایش حمایت ها از حزب وی داشت؟

نظرسنجی های اولیه برگزار شده پس از سخنرانی نتانیاهو، حاکی از اندک افزایش حمایت ها از وی و حزب لیکود در انتخابات پیش رو بودند. اگرچه فرصت برای این سخنرانی پیروزی سیاسی بزرگی در آستانه انتخابات محسوب می شد، اما در تاثیرگذاری سیاسی این سخنرانی بر مخاطبان مبالغه شده است. نه مسئله ایران موضوع تازه ای بود و نه توانایی نتانیاهو برای سخنرانی به زبان انگلیسی. مسئله ایران اگرچه حائز اهمیت است اما از این موضوع بیشتر برای منحرف کردن اذهان عمومی از مشکلاتی همچون هزینه بالای زندگی، مشکلات اقتصادی، عدم مساوات در جامعه و تبعیضات اجتماعی در داخل اسرائیل، مطرح شده است. به طور قطع بدون سخنرانی در مورد مسئله هسته ای ایران در واشنگتن، اسرائیلی ها بر مشکلات داخلی و رویکردهای نتانیاهو برای حل این مشکلات متمرکز می شدند و این مسئله به ضرر نخست وزیر کنونی بود.

به هر صورت، حتی با وجود پافشاری برای سخنرانی در کنگره، پیروزی در انتخابات برای نتانیاهو چندان ساده نخواهد بود.

چه تغییراتی صورت گرفته است؟

اگرچه در آمار و ارقام تغییر خاصی بوجود نیامده است، اما دو تحول مهم در فضای سیاسی صورت گرفت که هر دو به نوعی به نفع نتانیاهو تمام خواهد شد: آویگدور لیبرمن رهبر حزب افراطی اسرائیل خانه ماست اعلام کرد با حزب چپ کارگر ایزاک هرتزوگ دولت ائتلافی تشکیل نخواهد داد؛ آرییه ادرعی رهبر حزب شاس حمایت خود را از نتانیاهو اعلام کرد، اما انجام برخی اصلاحات را در روزهای پیش از تشکیل ائتلاف خواستار شد.

طبق جدول شماره 2، تشکیل دولت ائتلافی حزب راست افراطی و حزب مذهبی به رهبری نتانیاهو محتمل است.

مهره اصلی در این سناریو و در حقیقت تعیین کننده نخست وزیر بعدی، موشه کهلون رهبر حزب کولانو است. طبق جدول شماره 3، برای اینکه هر یک از دو طرف (حامیان بی بی و مخالفان وی) بتوانند دولت ائتلافی تشکیل دهند و در حقیقت 60 کرسی پارلمانی را کسب کنند، به جذب کهلون نیاز دارند. اینکه کهلون تصمیم بگیرد به هرتزوگ بپیوندد آمار به طور قابل توجهی تغییر خواهد کرد.

طبق جدول شماره 4، تشکیل دولت ائتلافی از سوی هرتزوگ نیز محتمل خواهد بود؛ اگرچه این دولت ائتلافی احتمالا برای مدتی طولانی دوام نمی آورد و در روند فعالیت خود با مشکلات بسیاری مواجه خواهد شد.

سناریوی نبود برنده در انتخابات

طبق بیانیه کهلون، وی تصمیم ندارد به عنوان رئیس دولت ائتلافی ریاست دولت را در دست بگیرد و هیچیک از اعضای حزب خود را نیز برای این سمت معرفی نخواهد کرد؛ به گفته کهلون، هر شخصی که مسائل حائز اهمیت داخلی از نظر وی را مد نظر قرار خواهد داد، حمایت وی را برای ریاست دولت خواهد داشت. بیانیه های لیبرمن نیز حاکی از این مسئله هستند که وی برای سمت نخست وزیری فردی را در نظر ندارد. انتظار عمومی در شرایط کنونی این است که کهلون و لیبرمن با یکدیگر متحد شوند و یک دولت متحد تشکیل دهند. (جدول شماره 5)

چه کسی پیروز خواهد شد؟

با نزدیک شدن به انتخابات اسرائیل، همچنان بزرگترین سوال این است که آیا نتانیاهو می تواند 61 کرسی مورد نیاز برای تشکیل دولت را کسب کند؟ اگر لاپید از اتحادیه صهیونیست به طور ناگهانی در نظرسنجی ها رای آورد، آنگاه 60 کرسی به مخالفان دولت نتانیاهو اختصاص یافته است و بدین ترتیب هرتزوگ فرصتی برای تشکیل دولت پیدا می کند. اما محتمل تر این است که کهلون تصمیم گیرنده باشد میان دولت تحت کنترل نتانیاهو و یا دولت متحد نتانیاهو و هرتزوگ!

منبع: بروکینگز / مترجم: طلا تسلیمی