سناتوری که فرق میان ایران و داعش را نمی داند

دیپلماسی ایرانی: به اکتبر 2006 بازگردیم یعنی زمانی که جف استین، دبیر بخش امنیت ملی فصلنامه کنگره از مقامات امنیت ملی و اعضای کنگره پرسید که آیا تفاوت میان شیعه و سنی در خاورمیانه را می دانند. او قصد داشت تا جهل و عدم آگاهی مقامات را نشان دهد. ویلی هالون، مدیر بخش امنیت ملی اف بی آی هم حدسی اشتباه درباره این که ایران شیعه یا سنی است، زد. با وجود این که وی از شانسی 50 درصدی برای درست جواب دادن داشت، حدسی اشتباهی زد. نمایندگان جمهوری خواه تری اورت (آلاباما) و جو آن دیویس (ویرجینیا) هم به طور مشابه نتوانسته اند تفاوت میان مذاهب اسلام را درک کنند و این که کدام کشورها و گروه ها شیعه و سنی هستند.

استین نتایج نظرسنجی غیر رسمی اش را در مقاله ای که در نیویورک تایمز منتشر شد، ارائه داد. نتایجی که ترکیبی از تمسخر و نگرانی را به همراه داشت. دو ماه بعد، استین از سیلوستر ریس، رئیس جدید کمیته امور اطلاعاتی مجلس نمایندگان پرسید که آیا می داند القاعده شیعه است یا سنی؟ او نمی دانست اما حدس زد که شاید پاسخ هر دو باشد. شاید توجیهی که بتوان در این رابطه داد این باشد که هیچ کدام از این مقامات نمی خواهند رئیس جمهور شوند و بالاترین پستی که به آن می رسند درباره مسائل داخلی است.

اما ما هم اکنون سناتور جمهوری خواه فلوریدا، یعنی مارکو روبیو را داریم که یکی از کاندیداهای احتمالی انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 است و گیجی مشابهی در زمینه آن چه که در خاورمیانه در حال وقوع است، نشان داده است. روبیو در کنفرانس نشست اقدام سیاسی محافظه کاران (سیپک) که هفته گذشته در واشینگتن برگزار شد گفته است: «دلیلی که رئیس جمهور اوباما حملات علیه داعش در خاورمیانه را متوقف کرده، این است که نمی خواسته ایران ناراحت شود.»

مشکلی که این اظهار نظر فارغ از این که نوع عملیات نظامی ای که روبیو خواهان آن است چه بوده و این که آیا موفقیت آمیز هست و چه هزینه ای دارد، در مسخره بودن آن است. در واقع ایران، داعش را به عنوان یک دشمن مخرب می بیند و از آمریکا و دیگر کشورها می خواهد تا تلاش کنند این نیروی تندروی اسلامی را که در بخش هایی از عراق و سوریه اعلام خلافت کرده است، نابود کنند.

ایران یک کشور شیعه است و داعش یک گروه سنی است. این نکته هم قابل ذکر است که عراق قرن ها توسط سنی ها اداره می شد، چه در زمان ترک ها، پادشاهان تحت اداره بریتانیایی ها و دیکتاتورهایی همانند صدام. در حالی که عراق توسط سنی ها اداره می شد، اما اکثریت جمعیت آن را شیعیان تشکیل می دهند.

در واقع، تنها نیروی واقعی ضد داعش در خاورمیانه کشورهای شیعه ای همچون ایران، عراق و سوریه (به خاطر وجود بشار اسد) در کنار حزب الله، همگی شیعه هستند. اگر روبیو نگران داعش است، باید به این که چگونه با آن مبارزه شود هم فکر کند. در عوض او به همراه قانون گذاران نئو محافظه کار خواستار جنگ فزاینده علیه ایران هستند – حتی اگر برای این کار نیاز به اقدام نظامی علیه داعش باشد- و این مسئله تبدیل به شعار سیاست خارجی آنها شده است که «دشمن دشمن من، دشمن من است» البته که این فرمول خیره کننده ای برای موفقیت در سیاست خارجی نیست.

مارکو روبیو ماه می، 44 ساله می شود. در حالی که وی حقوقدان است، اما بیشتر زندگی اش را به عنوان یک سیاستمدار سپری کرده است. وی در ابتدا کمیسیونر غرب میامی بود، سپس به مدت یک دهه در مجلس نمایندگان ایالت فلوریدا بود که در آن زمان رئیس مجلس ایالتی هم بود و سرانجام از سال 2011 سناتور ایالات متحده است. این رکورد بدی برای فردی به سن و سال وی نیست. اما به سختی برای رئیس جمهور شدن کافی است. او درحالی از سیاست خارجی رئیس جمهور اوباما در خاورمیانه انتقاد می کند که درباره آن چیزی نمی داند. ما نمی گوییم که وی مهارت و استعداد کافی برای رئیس جمهور شدن را ندارد، اما مطمئناً برای رئیس جمهور شدن نیاز به گذراندن زمان طولانی ای دارد.

منبع: نشنال اینترست/ مترجم: حسین هوشمند