حماس، قربانی عادی‌سازی روابط مصر و قطر

دیپلماسی ایرانی: مصر و قطر بیش از پیش به یکدیگر نزدیک شده اند و می روند که بعد از وقفه ای تقریبا یک سال و نیمه، مجددا روابط با یکدیگر را از سر بگیرند. در این میان به نظر می رسد که این نزدیکی قربانیانی هم در بر دارد، اکنون بسیاری می پرسند آیا حماس یکی از این قربانیان است؟

پایگاه خبری تحلیلی ایلاف، نزدیک به لیبرال های مخالف حکومت عربستان که مقر آن در لندن است در این باره می نویسد که تلاش های عربی به ویژه کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در نزدیکی روابط قاهره و دوحه بسیار موثر بوده که در این زمینه تلاش های ملک عبدالله بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان سعودی بیش از همه بوده است.

در همین رابطه ایلاف به گزارشی که در روزنامه کویتی الجریده منتشر شده است، اشاره می کند و گزارش می دهد که هیئتی عالی رتبه از قطر که شامل مقام های سیاسی و امنیتی این کشور هستند، طی این هفته به قاهره سفر خواهند کرد تا آخرین موارد چالش زا در روابط مصر و قطر را حل و فصل کنند تا به این ترتیب روابط دو کشور به حالت عادی خود باز گردد. در همین راستا قرار است در ابتدای ماه آینده میلادی عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهوری مصر با شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر با حضور ملک عبدالله، پادشاه عربستان در ریاض دیدار کند تا به این ترتیب فضای خصومت میان دو طرف پایان یابد.

الجریده به نقل از یک منبع آگاه همچنین می نویسد که هیئت قطری را شیخ احمد بن ناصر آل ثانی، رئیس سازمان امنیت قطر رهبری می کند که دوشنبه هفته گذشته نیز خود به قاهره سفر کرده بود و گفت وگوهای مفصلی را با مسئولان سازمان امنیت مصر به ریاست ژنرال خالد فوزی انجام داده بود. گفته می شود هدف از این دیدار آماده سازی نشست مصر – قطر در ریاض بوده است.

این روزنامه کویتی سپس به نقل از یک منبع نزدیک به مقام های مصری می نویسد که رهبران قطر به رهبران جنبش فلسطینی حماس ابلاغ کرده اند که حمایت خود را به طور موقت از آنها متوقف خواهند کرد که این سیاست در پی فشارهای بی امان به قطر و جنبش حماس برای تغییر سیاست هایش اتخاذ شده است. دولت مصر مدعی است که سیاستی که حماس در پیش گرفته مغایر با منافع قاهره است و حماس باید این سیاست را در قبال قاهره تغییر دهد. دولت مصر همچنین ادعا می کند که جنبش حماس برای گروه های تکفیری در سینا سلاح می فرستاد و برای این گروه ها در داخل غزه اردوگاه های نظامی دایر کرده تا بتوانند نیروهای خود را در آن جا آموزش دهند.

حماس بارها این ادعاها را رد کرده است اما با این حال بسیاری از کارشناسان بر این باورند از آن جا که حماس شاخه فلسطینی سازمان جهانی اخوان المسلمین محسوب می شود، بسیاری از سیاست های خود را بر اساس سیاست های این سازمان هماهنگ می کند. سیاست هایی که در حال حاضر ترکیه به رهبری رجب طیب اردوغان و حزب عدالت و توسعه به ریاست وی نقشی موثر در آن دارند.

این منبع که روزنامه الجریده گفته است که نخواسته نامش فاش شود، همچنین گفته است: «حماس از دوحه خواسته که نقش میانجی را میان آن با قاهره ایفا کند تا به این ترتیب فضا میان حکومت مصر با حرکت مقاومت اسلامی تلطیف شود. حماس همچنین اعلام آمادگی کرده که حاضر است در این رابطه از خود حسن نیت نشان دهد و بر روی تنش زدایی در روابطش با مصر کار کند.»

به گفته این منبع عمده خصومت حکومت مصر با حماس به ریشه های ارتباطاتی این گروه باز می گردد که شاخه فلسطینی اخوان المسلمین محسوب می شوند.

هفته گذشته مصر و قطر گام های اساسی در جهت بهبود روابط با یکدیگر برداشتند. به این ترتیب که مصر رئیس سازمان امنیت خود را برکنار کرد و قطر نیز شبکه الجزیره مصر را بست. کارشناسان این تغییرات پی در پی را اقدام های دو طرف در جهت تنش زدایی از روابط یکدیگر عنوان کردند.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11