خصومتی که پس از 53 سال پایان یافت

دیپلماسی ایرانی:  باراک اوباما روز چهارشنبه احتمالاً برجسته ترین اقدامش در سیاست خارجی را انجام داد و اعلام کرد که قصد دارد روابط دیپلماتیک کامل را با کوبا برقرار کند. در حالی که وی اعلام کرد فاقد قدرت لازم برای لغو تحریم های تجاری 54 ساله اعمال شده علیه کوبا است، اما تاکید کرد که به شهروندان آمریکایی برای سفر و شرکت های تابعه کشورهای ثالث که متعلق به شرکت های آمریکایی هستند، اجازه تجارت داده می شود. اقدامات دیگر شامل بررسی مجدد این که آیا هاوانا باید در لیست «کشورهای حامی تروریسم» آمریکا باقی بماند یا نه، می شود. رئیس جمهور همچنین گفت که در تعامل با کنگره به طور جدی و صادقانه برای لغو تحریم ها فعالیت خواهد کرد.

اوباما در بیانیه ای که در سراسر کشور از تلویزیون پخش شد گفت: «در مهمترین تغییر در سیاست ما در بیش از پنجاه سال اخیر، ما به رویکردی که منسوخ شده است و در طی چندین دهه در زمینه دستیابی به منافعمان شکست خورده است، پایان می دهیم و به جای آن دوران عادی سازی رابطه بین دو کشور را آغاز می کنیم. از طریق این تغییرات، ما قصد داریم فرصت های جدیدی برای مردم آمریکا و کوبا به منظور شروع فصلی جدید میان ملت های قاره آمریکا به وجود بیاوریم.»

این بیانیه پس از گفتگوی محرمانه 45 دقیقه ای روز سه شنبه میان اوباما و رائول کاسترو، رئیس جمهور کوبا صورت گرفت. آنها در این گفتگو از شکست کامل منزوی کردن کوبا توسط واشنگتن تا جنایت های جناح راست جمهوری جمهوری خواهان کوبا صحبت کردند. آنها همچنین وعده هایی در رابطه با تحریم ها، بازگشایی سفارت ایالات متحده در هاوانا و تایید سفیر ایالات متحده در این کشور، دادند. (واشنگتن از سال 1977 دفتر حفاظت از منافع در پایتخت کوبا دارد.)

سناتور مارکو روبیو (جمهوری خواه از فلوریدا) که کوبایی تبار و از مخالفین کاسترو است و یکی از کاندیداهای احتمالی جمهوری خواهان برای انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 است، در بیانیه ای گفت: «بیانیه ی امروز مبنی بر تغییر چشمگیر در سیاست ایالات متحده در قبال کوبا، ادامه ای از تلاش شکست خورده ی رئیس جمهور اوباما مبنی بر دلجویی از رژیم های سرکش، به هر هزینه ای است.»

روبیو در ادامه می گوید: «من به عنوان رئیس کمیته فرعی نیمکره غربی کمیته روابط خارجی سنا در دوره جدید، تمام تلاشم را خواهم کرد تا مانع از تلاش خطرناک رئیس جمهور مبنی بر صیقل دادن میراث ریاست جمهوری اش به بهای سرنوشت مردم کوبا شوم. آرام کردن برادران کاسترو در کوبا، تنها موجب جری شدن دولت های کاراکاس، تهران و پیونگ یانگ برای سوء استفاده از ساده لوحی دولت اوباما در دو سال پایانی ریاست جمهوری اش می شود.»

رئیس فعلی و در حال کناره گیری کمیته روابط خارجی سنا، سناتور رابرت منندز (دموکرات از نیوجرسی) هم که اصالتاً کوبایی تبار است در این رابطه می گوید: «دولت ایالات متحده با این اقدام به رژیم کوبا حیات اقتصادی را هدیه داد. با فروپاشی اقتصاد ونزوئلا، کوبا بزرگترین ولی نعمتش را از دست داد. اما حالا آنها حمایت ایالات متحده، بزرگترین دموکراسی جهان را به دست می آورند.»

اما دیگر قانون گذاران و کارشناسان از این اقدام تمجید کردند. سناتورر پاتریک لیهی اعلام کرد: «که امروز رئیس جمهور اوباما و رئیس جمهور رائول کاسترو تاریخ ساز شدند. شاید کسانی که به سیاست های شکست خورده چسبیده اند، مخالف اقدامات رئیس جمهور باشند، اما این چیزی است که به نفع منافع و مردم آمریکا است.»

تحلیل گران هم اقدام روز چهارشنبه اوباما را دستاوردی تاریخی و بزرگ در سیاست خارجی نامیدند. ویلیام لئوگرانده، کارشناس با سابقه مسائل کوبا در این رابطه معتقد است «اوباما راه تغییر چارچوب همکاری را انتخاب کرد، مشابه همان کاری که نیکسون با سفر به چین انجام داد. البته بسیاری از مسائل باید حل شود، اما مسیر جدید سیاست ایالات متحده مشخص است.»

استفان والت، متخصص روابط بین الملل از دانشگاه هاروارد هم ابراز امیدواری کرد که حرکات جسورانه دیگری از اوباما در صحنه جهانی را در دو سال پایانی ریاست جمهوری وی که همزمان با کنترل هر دو مجلس کنگره توسط جمهوری خواهان است، شاهد باشد. وی در این رابطه می گوید: «ما می توانیم امیدوار باشیم که چنین تصمیماتی برای تلاش به منظور برقراری روابط دیپلماتیک کامل با کشورهای مهم تری همچون ایران هم گرفته شود. این شناسایی به معنای صحه گذاشتن بر سیاست یک دولت نیست، بلکه منافع ایالات متحده همان طور که همه می دانند در تماس منظم با متحدین و دشمنان به طور یکسان است.»

مایکل شیفتر، رئیس یک اتاق فکر در زمینه نیمکره غربی که مدت ها به واشنگتن پیشنهاد می کرد که روابط با هاوانا را عادی کند، معتقد است این تصمیم تبعات منطقه ای بسیار مثبتی خواهد داشت. وی در این رابطه می گوید: «تصمیم اوباما مورد حمایت و تشویق سراسر آمریکای لاتین قرار خواهد گرفت. مسئله کوبا همیشه موجب شکاف میان واشنگتن و دیگر کشورهای نیمکره غربی در چند دهه اخیر شده است. این اقدام باعث از بین رفتن مانع اصلی رابطه ایالات متحده با آمریکای لاتین می شود.»       

منبع: لوب لاگ/ مترجم: حسین هوشمند