دشمن جلوه دادن ایران خلاف منافع ملی آمریکاست

روزنامه گاردین در گزارشی به بررسی زمینه های برگزاری مذاکرات مستقیم میان ایران و امریکا پرداخته و آن را در صورت فراهم کردن منافع ملی دو طرف، مسیری روشن خوانده است.

به گزارش نامه، تحلیل گاردین را در ادامه بخوانید؛

مدت کوتاهی از زمانی که قدرت های غربی متوجه آن شدند که رهبر ایران، آیت الله علی خامنه ای قدرتمندترین مرد این کشور است، می گذرد. اگرچه وی مدت زمانی طولانی با گفت وگوی مستقیم ایران و آمریکا مخالفت می کرد، در سخنرانی 21 مارس، گفت که اگر حقوق (هسته ای) ایران به رسمیت پذیرفته شود، «من با مذاکره با آمریکا مخالفت نمی کنم.». سخنانی که گامی مثبت رو به جلو بود.

در سخنان مشابهی رهبر ایران گفت که آمریکا تمایلی برای حل مهمترین نزاع خود با ایران که بن بست هسته ای نامیده می شود، ندارد، اگرچه راه حل آن «بسیار آسان» است. این موضوع چگونه ممکن است؟ «با به رسمیت شناختن حق ایران از سوی غرب برای غنی سازی اورانیوم با اهداف صلح آمیز.» رهبر ایران همچنین افزود: نگرانی های قدر ت های غربی «به آسانی» پاسخ داده می شوند. چگونه؟ «آنها (ایران) می توانند مقررات قانونی سازمان بین المللی انرژی اتمی (اداره کننده برنامه های هسته ای) را اجرا کنند، موضوعی که ما از ابتدا با آن مخالفتی نداشتیم.»

اما طبق گفته های رهبر ایران، آمریکا هیچ تمایلی برای حل ندارد. رهبر ایران معتقد است که هدف آمریکا تغییر رژیم در ایران است، اگرچه، باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا مدعی شده است که این موضوع استراتژی آمریکا نیست و در عمل به دنبال آن است. دیدگاه رهبر ایران این است که هدف تحریم های اقتصادی اعمال شده علیه ایران ایجاد مشکلات شدید برای مردم ایران و تحریک آنان برای سرنگونی جمهوری اسلامی ایران است.

دولت اوباما اما نه تنها اتهامات وارده درباره تغییر رژیم در ایران را رد کرده بلکه بارها تکرار کرده است که حق ایران برای استفاده صلح آمیز از برنامه هسته ای را به رسمیت می شناسد. اگر موضوع این باشد، تنها موضوعی که باید شفاف سازی شود، معنی «حق استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای» است. آیا اوباما با حق ایران برای به غنی سازی اورانیوم همراه می شود، حقی که ایران مصمم است آن را به عنوان یکی از امضا کنندگان معاهده منع گسترش سلاح های اتمی کسب کند؟

آنچه ما می دانیم آن است که اوباما تحریم های اقتصادی فلج کننده ای را بر ایران اعمال کرده است، تحریم هایی که به شدت به اقتصاد این کشور ضربه وارد کرده است. ضربه زدن و یا نابود کردن اقتصاد ملی یک کشور، اولا و مهم تر از هرچیزی، مجازات مردم آن کشور است نه نظام آن. تورم بالا، ده ها هزار نفر را بیکار می کند، بحران اقتصادی، کمبود شدید داروهای حیاتی و افزایش دراماتیک قیمت غذا، هزینه هایی است که مردم ایران در حال پرداخت آن هستند.

اگر هدف از اعمال این تحریم ها تغییر رژیم در ایران است، درس هایی که از تاریخ به دست آمده است، مطلوب نیستند. مورخ فرانسوی الکس توکویل می نویسد که انقلاب فرانسه زمانی رخ داد که اقتصاد این کشور در حال رشد بود و در دست کسانی بود که به خوبی کار می کردند. انقلاب سال 1979 ایران نیز زمانی رخ داد که ایران نرخ بالای رشد اقتصادی را تجربه می کرد. اگر هدف ایران انتقال دموکراسی در ایران است، تحریم ها عوامل این تغییر –در طبقه متوسط جامعه- را به پیوستن به طبقه فقیر و طبقه های پایین تر مجبور می کند و دموکراسی و احترام به حقوق بشر به اهداف حاشیه ای تبدیل می شوند.

حقیقت این است که مناقشه میان ایران و آمریکا نمی تواند به یک رابطه سرد بر سر برنامه هسته ای کاهش پیدا کند. دیگر مشکلات مهم که ایران نقش اساسی در آن ایفا می کند باید به خوبی پاسخ داده شود: امنیت رژیم صهیونیستی و خلیج فارس، عدم ثبات در منطقه، به ویژه در افغانستان، سوریه و عراق، لبنان و بحرین. پاسخ دادن به چنین مشکلات پیچیده ای و دست یابی به توافق نه تنها به مذاکرات دو جانبه میان ایران و آمریکا بلکه به یک چارچوب همکاری هایی که همه این مشکلات را در نظر بگیرد نیز نیاز دارد.بنابراین، هرکدام از طرفین باید منافع مشروع یک دیگر را به رسمیت بشناسند.

دشمن جلوه دادن ایران برخلاف منافع ملی آمریکا است. ایران زمین پرورش طالبان، القاعده و یا جبهه النصره گروه تروریستی در سوریه نیست. نظریه هایی مانند ازادی، دموکراسی و احترام به حقوق بشر ریشه های عمیقی در ایران دارند. گروه های فمنیستی به طور گسترده ای در ایران فعالیت می کنند. همه پیش نیازها برای انتقال دموکراسی در ایران وجود دارند. اغلب مردم ایران ضد-غرب زدگی و با ضد آمریکایی را تصدیق نمی کنند. اگر ازادی و انتخابات رقابتی در ایران برگزار شده باشند، نیروهای سکولار دموکرات قطعا پیروز شده اند.

حسن روحانی، در سخنرانی مراسم تنفیذ ریاست جمهوری در 3 آگوست با حضور رهبر ایران بار دیگر تاکید کرد که به دنبال همکاری با دولت های غربی است. رهبر ایران در پاسخ تاکید کرد: «من مواضع بیان شده از سوی رئیس جمهور در اشاره به اتخاذ رویکرد مسئولانه با امور بین المللی و سیاسی در سطح جهانی را تایید می کنم.»

بنابراین، مسیر مذاکرات میان ایران و آمریکا با فراهم کردن منافع ملی دو طرف میسر و شفاف است.