حامد کرزای از هند چه می‌خواهد؟
"افغانستان برای هند دروازه ای برای دستیابی به معادن و منابع سوخت کشورهای آسیای میانه محسوب می شود؛ مساله ای که اقتصاد رو به توسعه هند به شدت نیازمند آن است."
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، به گزارش شبکه خبری بی.بی.سی، پیش از اینکه حامد کرزای، رئیس جمهوری افغانستان به هند سفر کند مقام های افغان فاش کردند که کرزای در این دیدار از هند چه می خواهد.
«ایمل فیضی، سخنگوی رئیس جمهوری افغانستان گفت که «تقویت نهادهای نظامی، امنیتی و ملکی افغانستان و حوادث
اخیری که در امتداد خط مرزی دیورند با پاکستان رخ داده، در راس مذاکرات کرزای با رهبران هند قرار خواهد داشت.»
وی گفت: افغانستان بر اساس توافقنامه امنیتی که با هند امضا کرده، برای بر آوردن نیازهای نظامی و تقویت نهادهای امنیتی خود خواستار همکاری هند خواهد شد.
حضور پررنگ تر هند در افغانستان
پیش از سفر حامد کرزای به هند، شیدا ابدالی، سفیر افغانستان در دهلی نو گفت، «افغانستان می خواهد همکاری های امنیتی و دفاعی بیشتری با هند داشته باشد.»
اما وی افزود که کشورش می خواهد از «گرایش همکاری های موجود دفاعی بین دو کشور فراتر برود» زیرا به گفته وی «هند در سال ۲۰۰۱ به افغانستان نیامده و پس از ۲۰۱۴ نیز افغانستان را ترک نخواهد کرد.»
سفیر کنونی افغانستان در دهلی نو، یکی از دپلمات های افغان است که تلاش می کند هند حضور گسترده تر و بزرگتری در افغانستان داشته باشد.
وی گفت : پاکستان هرگز نگرانی خود را از نزدیک شدن دو کشور هند و افغانستان پنهان نکرده و حتی در مواردی به صراحت از کابل خواسته از دهلی نو فاصله بگیرد.
هند در حال حاضر سالانه شمار محدودی از نظامیان افغان را آموزش می دهد و تا حال برخی از تجهیزات فنی و وسایل حمل و نقل را در اختیار وزارت دفاع افغانستان قرار داده است. اما به نظر می رسد که ممکن است افغانستان خواستار تسلیحات سنگین نظامی از جمله تجهیزات برای نیروهای هوایی خود از هند شود.
هرچند هند اکنون از تولیدکنندگان سلاح های سنگین است اما خود از خریداران تسلیحات روسی به شمار می رود و شاید بتواند تسلیحات ساخت روسیه را در اختیار افغانستان قرار دهد.
با سرنگونی طالبان در سال ۲۰۰۱ هند فرصتی بدست آورد تا نفوذ خود را در افغانستان گسترش دهد. مشارکت هند در پروژه های جاده سازی، شبکه تلفن، اینترنت، بازسازی بیمارستان ها و مدارس سبب شد که سیلی از مهندسان و متخصصان کامپیوتر هندی به افغانستان سرازیر شوند.
افغانستان برای هند دروازه ای برای دستیابی به معادن و منابع سوخت کشورهای آسیای میانه محسوب می شود؛ مساله ای که اقتصاد رو به توسعه هند به شدت نیازمند آن است.
دخالت هند در افغانستان
با آنکه ایالات متحده آمریکا مایل به دخالت بیشتر اقتصادی، سیاسی و حتی نظامی هند در افغانستان است اما در این میان برخی از تحلیلگران معتقدند این دخالت بیشتر از آنکه به سود افغانستان باشد می تواند آب را در مناسباتش با پاکستان، بیشتر گل آلود کند.
این تنها پاکستان نیست که به دخالت هند در افغانستان بدبین است بلکه حتی چاک هاگل نیز پیش از رسیدن به سمت وزارت دفاع آمریکا گفت: «هند از افغانستان به عنوان جبهه دومی علیه دشمن قدیمی خود، پاکستان استفاده می کند.»
برخی بر این عقیده هستند که افغانستان نه تنها جبهه ای برای جنگ آمریکا و ناتو علیه القاعده و طالبان است بلکه میدان جنگی میان پاکستان و هند نیز به شمار می رود.
شاید موجودیت افغانستان باثبات از نقطه نظر اقتصادی و سیاسی از اولویت های هند باشد، اما پرسشی که برخی از کارشناسان مطرح می کنند این است که با خروج نیروهای ائتلاف بین المللی از افغانستان کدام یک از منافع ملی هند در افغانستان مورد تهدید قرار خواهد گرفت؟
با این حال شاید هند نتواند بقای اقتصادی و سیاسی و حتی نظامی خود را در افغانستان بدون پشتیبانی متحدان منطقه ای یعنی ایران و روسیه حفظ کند و نگذارد پس از خروج نیروهای خارجی از افغانستان، پاکستان نقش مرکزی در این کشور را در دست بگیرد.
انتخاب میان دوست و برادر
سفر کنونی رئیس جمهوری افغانستان به هند در حالی انجام می شود که قرار است در اسلام آباد به زودی حکومت جدیدی به رهبری نواز شریف، رهبر حزب مسلم لیگ شاخه نواز قدرت را در دست بگیرد.
پاکستان نیز در گذشته بارها خواستار امضای موافقتنامه استراتژیک با افغانستان شده و پیشنهاد کمک های نظامی از جمله آموزش نیروهای امنیتی افغان را مطرح کرده است که افغانستان این پیشنهادات را با سردی بی پاسخ گذاشته است.
این در حالیست که روابط میان دو کشور ماه هاست که بنا بر اتفاقاتی که در امتداد خط مرزی دیورند رخ داده پر تنش بوده است.
با این حال افغانستان نیز آن طوری که می گوید، قادر نیست نگرانی های اسلام آباد را در مناسباتش با هند نادیده بگیرد. وابستگی اقتصادی افغانستان به پاکستان هرگز با هند قابل مقایسه نیست و افغانستان از فشار اقتصادی که پاکستان می تواند وارد کند به خوبی آگاه است.
در گذشته رئیس جمهوری افغانستان سعی کرده دیدارهای مکررش از هند، به برانگیختن عصبانیت پاکستان ختم نشود.
رئیس جمهوری افغانستان پس از امضای موافقتنامه استراتژیک با هند گفت: «پاکستان برادر دوگانگی ماست و هند دوست بزرگ ما، پیمانی را که با دوست بزرگ خود امضا کردیم، برادر ما را متاثر نخواهد کرد.»
اما پاکستان هرگز نگرانی خود را از نزدیک شدن دو کشور هند و افغانستان پنهان نکرده و حتی در مواردی به صراحت از کابل خواسته از دهلی نو فاصله بگیرد. مقام های هندی از جمله سلمان خورشید، وزیر امور خارجه هند گفته است که دهلی نو در افغانستان رهگذر نیست، بلکه می خواهد بخشی از راه حل قضیه افغانستان باشد.
با این حال افغانستان نیز آن طوری که می گوید، قادر نیست نگرانی های اسلام آباد را در مناسباتش با هند نادیده بگیرد.
سلاح هندی یا دیپلماسی پاکستانی
برخی از تحلیلگران باور دارند که سفر رئیس جمهوری افغانستان شاید از پیش برنامه ریزی شده باشد اما مصادف شدن آن با زمانی که حکومت جدیدی در اسلام آباد قدرت را در دست می گیرد، پیام خوش آیندی برای زمامداران جدید پاکستان به همراه ندارد.
حضور میلیونها پناهنده افغان در پاکستان، نفوذ نهادهای نظامی پاکستان به گروه های شورشی مخالف دولت افغانستان، نقش پاکستان در کشاندن طالبان به میز مذاکره، نقش مهم اقتصادی پاکستان برای بازارهای افغانستان و در نهایت تضمین ثبات و امنیت افغانستان پس از خروج نیروهای خارجی از این کشور عناصری است که افغانستان نمی تواند آن ها را نادیده بگیرد.
همان گونه که مقام های افغان می گویند، افغانستان می تواند با هر کشوری که بخواهد، روابط استراتژیک داشته باشد، این در تئوری درست است اما در عمل، آن هم پس از ۲۰۱۴، به نظر نمی رسد نیاز افغانستان به همکاری سیاسی پاکستان، کمتر از تسلیحات هندی باشد.»
نظر شما :