بازی کره شمالی با توپ قدیمی تهدید

دیپلماسی ایرانی: داستان کره شمالی با همسایه جنوبی اش همچنان ادامه دارد. سئول چند روز گذشته را مشغول مانور نظامی در منطقه مرزی بین دو کره بود و همین مساله خشم پیونگ یانگ نشین ها را برانگیخته است. کیم جونگ اون رهبر جدید و جوان کره شمالی که به جای پدر بر مسند قدرت نشسته است اندک تفاوتی در موضع گیری های کشورش در قبال سئول و دیگر اعضای جامعه بین المللی قایل نشده است. همزمان با آغاز این رزمایش نظامی در جنوب ، شمالی ها هشدار دادند که در صورت ادامه این روند دست به کار حمله خواهند شد. آیا کره شمالی همچنان در همان مسیر تهاجمی قدم خواهد زد که در سالهای حضور کیم جونگ ایل طی شده بود؟ دیپلماسی ایرانی این مسئله را در گفت و گو با دکتر اسماعیل بشری، کارشناس مسائل شبه قاره بررسی کرده است:

کره شمالی در واکنش به برگزاری مانور توسط کره جنوبی در مناطق مورد اختلاف دو طرف، کره جنوبی را به حمله تهدید کرده است. این تهدید را چگونه ارزیابی می کنید؟
 

کره شمالی هر از چند گاهی برای این که تنش را زنده نگه دارد و خود را در عرصه عمومی بین المللی زنده نگه دارد تا جامعه جهانی فراموش نکند که کره شمالی وجود دارد و سلاح هسته ای هم دارد، دست به تحرکاتی می زند. البته کره شمالی در داخل با مشکلات عدیده اقتصادی دست به گریبان است. بنابراین کره شمالی توان آن را ندارد که یک حمله دامنه دار نظامی به کره جنوبی انجام دهد. به این دلیل که در این منطقه تنها کره جنوبی نیست و متحدین کره جنوبی با تمام قوا حضور دارند. در مقابل متحد بزرگ کره شمالی که چین باشد، اصولا در هیچ کجا حاضر نیست که به رویارویی نظامی با غرب دست بزند. بنابراین چین هم همواره سعی می کند همه مسائل را به صورت کدخدامنشانه حل کند.

روی همین حساب است که حتی چنین وقایعی که تنش ها به حدی می رسد که تا مرز برخورد نظامی پیش می رود، مانند جرقه ای است که لحظه ای ایجاد می شود و رد می شود. تحلیلی که می توان داد این است که به احتمال زیاد چون کره جنوبی قصد داشته مانور نظامی برگزار کند، کره شمالی برای این که ساکت نبوده باشد و واکنشی نشان دهد، این تهدیدات را انجام داده است.

هیئت جدید حاکمه در کره شمالی نگاه متفاوتی را نسبت به ماجرا دنبال نمی کند؟

نمی توان گفت که هیئت جدید حاکمه در کره شمالی ممکن است نگاه متفاوتی نسبت به مسائل منطقه ای داشته باشند. چون تنها راس این هیئت تغییر کرده و آن هم هنوز تا مدت ها تحت تاثیر عناصر کهنسال حزب کارگران کره شمالی قرار خواهد داشت و هنوز نمی تواند یک تصمیم گیرنده نهایی باشد. اگر چه به عنوان رهبر مطرح شده و جای پدر را گرفته است، اما قدرت تصمیم گیری نخواهد داشت و با مشورت هایی که از اعضای سابق و افراد ذینفوذ در کره شمالی تصمیم گیری خواهد کرد و آن ها نیز چون تغییر مشی نداشته اند و کماکان به همان صورت پیش می روند، نمی توان انتظار داشت که تحولی عمده در سیاست های آن ها رخ دهد.

همزمان با مرگ رهبر قبلی و روی کار آمدن رهبر جدید، خبرهایی در خصوص مثبت بودن مذاکرات کره شمالی با امریکا منتشر شد. الان وضعیت مذاکرات چگونه است و آیا نسبت به قبل تغییری کرده است؟

مذاکره جدیدی صورت نگرفته است. اما در مذاکره بسته نشده و به نظر می رسد زمینه سازی هایی برای ادامه مذاکرات در حال انجام است. اقدامات دیپلماتیک در یک سطح میان امریکا و کره شمالی و در سطح دیگر میان شش کشوری که قرار است در مورد شبه جزیره کره مذاکره داشته باشند یعنی روسیه و چین و ژاپن و کره شمالی و کره جنوبی و  امریکا در جریان است. قرار است ابتدا یخ روابط کره شمالی و امریکا شکسته شود و این دو کشور به حداقل هایی برسند تا زمینه ساز اجلاس شش جانبه شوند و بالاخره کره شمالی را در ازای گرفتن کمک های اقتصادی، متقاعد کنند که دست از فعالیت های هسته ای خود بردارد. ظاهرا کره شمالی غنی سازی اورانیوم را تعلیق کرده است.

بنابراین به نظر می رسد در حال حاضر وضعیت را می توان این گونه توصیف کرد که دیپلماسی کند و احتمالا مخفیانه میان امریکا و کره شمالی در جریان است.

شما به نگاه چین و امریکا به مسئله کره شمالی اشاره کردید. طرف های دیگر مذاکرات شش جانبه اقدامی در خصوص زمینه سازی برای مذاکره و رسیدن به توافق دارند؟

روسیه اصلا دوست ندارد که کره شمالی در این منطقه هسته ای شود ولی در عین حال روسیه به عنوان یک دوست کره شمالی وارد صحنه شده است. از طرف مقابل ژاپن و کره جنوبی به عنوان خصم به کره شمالی نگاه می کنند و آن ها هم تمایلی ندارند که کره شمالی به فعالیت های هسته ای خود ادامه دهد. کره شمالی دائما طرف اصلی خود را امریکا معرفی کرده است و معتقد است اگر بتواند با امریکا به توافق برسد، دستیابی به توافق با دیگران یعنی ژاپن و کره جنوبی چندان مشکل نیست. چون همان طور که اشاره کردم چین به عنوان یک متحد قدیمی و روسیه هم به عنوان یک کشور دوست برای کره شمالی با این کشور همراهی می کنند.