دولت عراق در اخراج منافقین جدی است

دیپلماسی ایرانی: داستان خروج منافقین از عراق،‌ بعد از ماه ها کش و قوس، ‌وارد مرحله اجرایی شده است. در این مرحله ابتدا چهارصد نفر از اعضای این گروهک به پایگاه لیبرتی منتقل شده اند تا در گفت و گو با نمایندگان کمیساریای عالی پناهندگان و دیگر سازمان های بین المللی، در مورد‌ آن ها تصمیم گیری شود. به طور کلی دولت عراق بر خروج منافقین از کشور اصرار دارد ولی عوامل بازدارنده داخلی و خارجی بسیاری نیز وجود دارد که باعث می شود دولت عراق نتواند به این خواسته خود جامه عمل بپوشاند. فشارهای امریکا برای بقای آنها در عراق، عدم تمایل کشورهای خارجی برای میزبانی از آنها و همکاری برخی کشورهای عربی با منافقین از جمله این عوامل محسوب می شود. در همین حال اخباری مبنی بر مقاومت برخی سران این گروهک در پادگان اشرف به گوش می رسد. دیپلماسی ایرانی،‌ آخرین تحولات مربوط به این مسئله را در گفت و گو با حسن دانایی فر، سفیر ایران در عراق بررسی کرده است:

انتقال اعضای سازمان مجاهدین خلق، منافقین، از پادگان اشرف به پایگاه لیبرتی در ماهیت امر چه تفاوتی ایجاد می کند؟ به هر حال پایگاه لیبرتی هم جزئی از خاک عراق است.

طبق توافقی که میان دولت عراق و سازمان ملل در رابطه با این گروهگ تروریستی صورت گرفته، ‌محلی مورد نیاز بود که کمیساریای عالی پناهندگان و افرادی از طرف سازمان ملل بتوانند با افراد و اشخاص عضو این گروهک مستقیما صحبت کنند و بنا بر این صحبت ها درخواست این افراد که برخی خواهان بازگشت به ایران هستند، برخی می خواهند به اروپا بروند و یا هر جای دیگر، مورد توجه قرار گیرد.

در پادگان اشرف این امکان برای ناظران بین المللی و نمایندگان سازمان های بین المللی فراهم نبود. چون سازمان مانع از این کار می شد. حالا با انتقال این افراد به پایگاه لیبرتی، نمایندگان سازمان های بین المللی می توانند با این افراد صحبت کنند و بعد از گفت و گو در مورد این که تمایل دارند در کدام کشور زندگی کنند، درباره این که به کدام کشور منتقل شوند، تصمیم گیری کنند. در اصل پایگاه لیبرتی یک نقطه رابطه مستقیم با افراد و ترانزیت آن ها است.

مقاومتی که سازمان مجاهدین خلق ـ منافقین ـ در پادگان اشرف دارد،‌ در نهایت مانع خروج این گروهک از عراق نمی شود؟

دولت عراق به دنبال اعمال حاکمیت خود بر تمام نقاط کشور است. پادگان اشرف یکی از نقاطی است که به علت این که اجازه دسترسی به آن را به دولت عراق نمی دهند، به نوعی حاکمیت عراق در آن جا اعمال نمی شود. یکی از دلایلی که عراق اصرار دارد این پادگان بسته شود، همین اعمال حاکمیت است. نکته دوم این است که دولت عراق این گروهک را یک گروهک تروریستی می داند و به این دلیل و ملاحظاتی که در قانون اساسی عراق به صراحت آمده،‌ اصرار دارد که اعضای این گروهک خاک عراق را ترک کنند. چون هیچ گونه اسناد مثبته ای دال بر این که این گروهک قبلا با هماهنگی حتی وزارت کشور زمان صدام وارد عراق شده باشند، وجود ندارد؛ هیچ گونه پناهندگی و یا شبه پناهندگی به آن ها اعطا نشده است و حضور آن ها در عراق غیر قانونی است.

لذا از نظر دولت عراق اولا این ها اعضای یک گروهک تروریستی اند و ثانیا حضور آن ها در عراق غیر قانونی است زیرا هیچ گونه ادله مثبته‌ای در مورد اعطای پناهندگی به آن ها وجود ندارد و ثانیا اعمال حاکمیت توسط دولت عراق با مقاومت برخی از سران این گروه با مشکل مواجه است. لذا دولت عراق به دنبال این است که این گروهک عراق را ترک کند.

یکی از نماینده های مجلس عراق طی روزهای گذشته گفته بود که دولت عراق برای اخراج منافقین مصمم نیست. به نظر شما آیا این حرف زمینه واقعی در عراق دارد؟

نمی دانم؛ این بحثی است که باید از خود آن نماینده پرسید. چون عراق کشوری است که در آن نمایندگان صحبت های متفاوتی می کنند. در مقابل هم نمایندگانی وجود دارند که اصرار دارند هر چه زودتر اعضای این گروهک خاک این کشور را ترک کنند.

من مصاحبه های قبلی شما را درباره این موضوع خوانده ام. شما اشاره کرده بودید که دولت عراق معذوریت های منطقی ای دارد و ما باید این معذوریت ها را درک کنیم. منظور شما از این معذوریت های منطقی چیست؟

به یاد نمی آورم به این صورت گفته باشم. اما عرض کردم که دولت عراق به همان سه دلیل مخالف ادامه حضور این گروهک در عراق است. اما فشارهای بین المللی غیر منطقی ای بر دولت عراق وارد می شود. دولت عراق وارد این مسیر ( اخراج منافقین) شده که با سازمان ملل توافقنامه امضا کرده و به طور جدی این مسئله را پیگیری می کند.

امریکایی ها درباره این مسئله چه نگاهی دارند؟ آیا  این فشارهای بین المللی که شما به آن اشاره کردید، به فشار امریکایی ها بر می گردد؟

صرفا فشار امریکایی ها نیست. اروپایی ها هم در این مسئله به دولت عراق فشار می آورند اما دولت عراق مصمم است و کار خود را انجام می دهد.

نظر امریکایی ها درباره خروج منافقین چیست؟

من دقیقا نمی دانم. ولی با توجه به مجموعه فرایند صحبت ها و رفتار ها این قدر می دانم که هم امریکایی ها و هم اروپایی ها بر این اصرار دارند که این گروهک خاک عراق را ترک نکند. اما دولت عراق به فکر اعمال حاکمیت خود است و طبق قوانین عراق این ها یک گروه تروریستی هستند. هم خواست دولت و هم خواست گروه های سیاسی این است که هر چه زودتر این گروهک خاک عراق را ترک کند. انتقال چهارصد نفر از اعضای این گروهک به پایگاه لیبرتی هم مقدمه ای برای اجرای این خواسته است و به زودی بر طبق برنامه ای که وجود دارد، باید گروه های بعدی به این ترتیب به این نقطه منتقل شوند و از آن جا برای تک تک این افراد تصمیم گیری شود.

منبع: تحریریه دیپلماسی ایرانی/12