نیروهای فرامنطقه ای، برنده تشنجات سیاسی در افغانستان

کمیسیون مستقل انتخاباتی که از طرف رئیس جمهور ماموریت پیدا کرده است که در مورد جنجال‌های انتخاباتی تصمیم نهایی را بگیرد. این اتفاق ادامه مجموعه بحران‌های یک سال گذشته مربوط به پارلمان است. آنچه در این روزها افغانستان رخ می‌دهد این است که افغانستان با دو موضوع عمده دست و پنجه نرم می‌کند. یکی ناامنی‌هایی که سرتاسر افغانستان از پایتخت گرفته تا شمال و جنوب و شرق  این کشور وجود دارد و این کار به جریان افراط منتسب می‌شود. دیگری تشنج سیاسی است که مبداء این تشنج نیز انتخابات ریاست جمهوری دور دوم بود. انتخاباتی که غیر شفاف بود و هیچ وقت تکمیل نشد.
در حقیقت مولود ناقص این پروسه انتخابات مشکلی بر مشکلات افغانستان افزود. برخی کارشناسان بر این باورند که بعد از تحولات انتخابات ریاست جمهوری، دولت و قوه مجریه این احساس را می‌کرد که مشروعیت کاملی را ندارد. بعد از این که انتخابات پارلمانی برگزار شد، که به نظر می‌رسد با استانداردهای افغانستان اگر بهتر از انتخابات ریاست جمهوری نبود چندان تفاوتی با انتخابات ریاست جمهوری در نحوه برگزاری، شمارش و اعلام نتایج نداشت، قوه مجریه با نتایج انتخابات پارلمان سر ناسازگاری برداشت و اعلام کرد که 62 نفر از این افرادی که به این پارلمان وارد شدند تخلف کرده اند.
متعاقب آن مقاومت‌هایی در پارلمان صورت گرفت. این مقاومت‌ها با دخالت قوه مجریه در نحوه شکل گیری هیئت رئیسه پارلمان بیشتر به چشم خورد که چند ماه طول کشید. درگیری‌ها بین قوه مجریه و قوه مقننه کماکان ادامه داشته است. یعنی حدود یک سال از زمان برگزاری انتخابات می‌گذرد و کماکان این وضعیت ادامه دارد. کشوری که به طور روزانه و مستمر چه در پایتخت چه در اکناف کشور با مسائل ضد امنیتی روبرو است. کشوری که با اقدامات تروریستی که از طرف جریان افراط صورت می‌گیرد و جان مردم را نشانه می‌رود روبرو است، در پایتخت هم هزنیه‌های فراوانی را به خاطر درگیری دو قوه پرداخت کرده است .
به نظر می‌رسد با توجه به این که قبلا رئیس دولت اعلام کرده بود که رای این کمیسیون می‌تواند پایانی بر همه این اتفاقات باشد امروز این کمیسیون رای خود را اعلام کرده است و می‌تواند از این چالش بکاهد. هرچند برخی از کارشناسان معتقدند به دلیل کشمکشی که بین قوه مقننه و مجریه وجود دارد و ریشه آن در حقیقت غیر مشروع بودن انتخابات دور دوم ریاست جمهوری بر اساس قانون است. لذا این نگرانی از طرف قوه مقننه وجود دارد که قوه مجریه  اصولا چنین چالشی را در پیش پای قوه مقننه قرار داده است که ادعایی نسبت به قوه مجریه و ریاست قوه مجریه نداشته باشد.
اما سطح تحلیل دیگری نیز وجود دارد و آن این است که اصولا مجموعه این وقایع در راستای استراتژی سیاست مدیریت بحران کشورهای فرامنطقه ای در افغانستان رقم می‌خورد تا کشورهای فرامنطقه ای بتوانند مطالبات و خواسته‌های خود را در راستای منافعی که خود ارزیابی می‌کنند محقق کنند. آنها تلاش می‌کنند همانطور که می‌توانند قوه مجریه را تحت کنترل داشته باشند با وارد کردن چنین فشارهایی و زیر سوال بردن قوه مقننه، این قوه را نیز همانند قوه مجریه در کنتل خود داشته باشند و بتوانند مطالبات خود را دنبال کنند.  خصوصا آنها به دنبال این هستد که بحث پیمان استراتژیک را درسایه این تشنجات پیش ببرند. در اثر این تشنجات پارلمان افغانستان در یک سال گذشته وقت کافی برای رسیدن به امور جدی مردم نداشته است. کشورهای فرامنطقه ای می‌کوشند که این مطالبات را زیر این فشار‌ها برابر برخواست خود محقق کند. بنابراین، این دوسطح تحلیل نسبت به وقایعی که به نتایج انتخابات پارلمانی افغانستان  برمی‌گردد وجود دارد.