برنامه هستهای ایران، پیش زمینهای برای برنامه هستهای ترکیه
نویسنده خبر:
اسد الله اطهری
گفتاری از دکتر اسدالله اطهری استاد دانشگاه و کارشناس مسائل ترکیه برای دیپلماسی ایرانی.
با توجه به نزدیک بودن مذاکرات ایران و طرف غربی درباره مسئله هستهای، اهمیت نقش ترکیه در این مسئله به طور روز افزونی بالا میرود. ترکها دیروز از اعزام هیئت ویژهای به امریکا برای مذاکره درباره پرونده هستهای ایران و تحریمها علیه این کشور خبر دادند و به نظر میرسد خواهان ایفای نقش بیشتر در این زمینه هستند.
گفتاری از دکتر اسدالله اطهری استاد دانشگاه و کارشناس مسائل ترکیه برای دیپلماسی ایرانی:
ترکیه و برزیل درباره پرونده هستهای ایران رابطه ویژهای با این کشور برقرار کردهاند. مواضع ترکیه درباره مسئله هستهای ایران روشن است: حمایت از حق ایران برای بهره برداری صلحآمیز از انرژی هستهای و تاکید بر بیانیه تهران. از سوی دیگر ترکیه در صدد ارتقای روابط با ایران است. همان طور که میدانیم ایران طی چند روز گذشته از فهرست تهدیدات امنیتی ترکیه خارج شد و به عنوان کشوری دوست در سند امنیتی این کشور عنوان شد. این مواضع ترکیه برای ایران بسیار اهمیت دارد، چرا که ترکیه با توجه به این که عضو گروه بیست و ناتو است میتواند نقش مهمی در صحنه جهانی در ارتباط با تحولات مربوط به ایران ایفا کند.
نگرش آقای داوود اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه هم نسبت به کشورهای همسایه ترکیه با پیشینیانش متفاوت است. او معتقد است ترکیه نه تنها نباید با همه همسایگان خود از جمله ایران مشکلی داشته باشد، بلکه روابط این کشور با همسایگان و به خصوص ایران باید رابطهای دوستانه و مبتنی بر همکاری باشد. او معتقد است در رابطه با همسایگان باید از قدرت نرم استفاده کرد. یعنی باید روابط بر اساس مذاکره، گفت و گو و اقناع سامان داده شود.
ترکیه بر اساس این نگرش به روابط با همسایگان، سعی کرده است ضمن رفع اختلافات گذشته، با کشورهای همسایه روابط ویژهای برقرار کند و این نکته بسیار مهمی در سیاست خارجی ترکیه به حساب میآید. مسئله شرکت ترکیه و برزیل در مذاکرات، در راستای افزایش تعداد کشورهای مذاکره کننده و شرکت قدرتهای نوظهور مطرح شده است. به نظر میرسد این پیشنهاد در مورد شرکت برزیل و ترکیه در مذاکرات گروه وین مورد قبول گروه وین قرار گیرد.
با توجه به اهمیت مسئله هستهای ایران برای ترکیه به نظر میرسد این کشور تلاشهایی برای شرکت در این مذاکرات انجام میدهد. چرا که نه تنها این مسئله با توجه به همسایگی ایران با ترکیه بر این کشور تاثیرگذار است بلکه خود ترکیه هم منافعی از به نتیجه رسیدن مذاکرات به نفع ایران دارد.
ترکها خودشان قصد دارند در زمینه انرژی هستهای فعال شوند و قراردادهایی هم با روسیه و کره جنوبی در این مورد امضا کردهاند. آنها قصد دارند با حمایت از برنامه هستهای ایران راه را برای برنامه هستهای خود باز کرده و از مدل ایران برای توسعه انرژی هستهای خود استفاده کنند.
گفتاری از دکتر اسدالله اطهری استاد دانشگاه و کارشناس مسائل ترکیه برای دیپلماسی ایرانی:
ترکیه و برزیل درباره پرونده هستهای ایران رابطه ویژهای با این کشور برقرار کردهاند. مواضع ترکیه درباره مسئله هستهای ایران روشن است: حمایت از حق ایران برای بهره برداری صلحآمیز از انرژی هستهای و تاکید بر بیانیه تهران. از سوی دیگر ترکیه در صدد ارتقای روابط با ایران است. همان طور که میدانیم ایران طی چند روز گذشته از فهرست تهدیدات امنیتی ترکیه خارج شد و به عنوان کشوری دوست در سند امنیتی این کشور عنوان شد. این مواضع ترکیه برای ایران بسیار اهمیت دارد، چرا که ترکیه با توجه به این که عضو گروه بیست و ناتو است میتواند نقش مهمی در صحنه جهانی در ارتباط با تحولات مربوط به ایران ایفا کند.
نگرش آقای داوود اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه هم نسبت به کشورهای همسایه ترکیه با پیشینیانش متفاوت است. او معتقد است ترکیه نه تنها نباید با همه همسایگان خود از جمله ایران مشکلی داشته باشد، بلکه روابط این کشور با همسایگان و به خصوص ایران باید رابطهای دوستانه و مبتنی بر همکاری باشد. او معتقد است در رابطه با همسایگان باید از قدرت نرم استفاده کرد. یعنی باید روابط بر اساس مذاکره، گفت و گو و اقناع سامان داده شود.
ترکیه بر اساس این نگرش به روابط با همسایگان، سعی کرده است ضمن رفع اختلافات گذشته، با کشورهای همسایه روابط ویژهای برقرار کند و این نکته بسیار مهمی در سیاست خارجی ترکیه به حساب میآید. مسئله شرکت ترکیه و برزیل در مذاکرات، در راستای افزایش تعداد کشورهای مذاکره کننده و شرکت قدرتهای نوظهور مطرح شده است. به نظر میرسد این پیشنهاد در مورد شرکت برزیل و ترکیه در مذاکرات گروه وین مورد قبول گروه وین قرار گیرد.
با توجه به اهمیت مسئله هستهای ایران برای ترکیه به نظر میرسد این کشور تلاشهایی برای شرکت در این مذاکرات انجام میدهد. چرا که نه تنها این مسئله با توجه به همسایگی ایران با ترکیه بر این کشور تاثیرگذار است بلکه خود ترکیه هم منافعی از به نتیجه رسیدن مذاکرات به نفع ایران دارد.
ترکها خودشان قصد دارند در زمینه انرژی هستهای فعال شوند و قراردادهایی هم با روسیه و کره جنوبی در این مورد امضا کردهاند. آنها قصد دارند با حمایت از برنامه هستهای ایران راه را برای برنامه هستهای خود باز کرده و از مدل ایران برای توسعه انرژی هستهای خود استفاده کنند.
نظر شما :