افغانستان

اهداف چیست

نگاهی به اقتصاد سیاسی آمریکا در خصوص طالبان

مهدی سهرابی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تحلیل داده‌های گزارش سربازرس ویژه برای بازسازی افغانستان (سیگار) به کنگره آمریکا گویای تداوم کمک‌های اقتصادی آمریکا به افغانستان در دو سالِ پس از به قدرت رسیدن طالبان است. این تداوم کمک‌ها مغایر با سیاست اقتصادی اعلامی آمریکا در خصوص افغانستان است. ایالات متحده آمریکا با مدنظر قرار دادن منافع ملی خود و رقابت‌های ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک در افغانستان، رویکرد دوگانه‌ای را در حوزه کمک‌های اقتصادی به افغانستان پس از به قدرت رسیدن طالبان اتخاذ کرده است.

ادامه مطلب

نگاه امنیتی تا نیت سیاسی

واکاوی اهداف طرح اخراج اتباع افغانستان از پاکستان

مهدی سهرابی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طبق آمار دفتر هماهنگ‌کننده‌ کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل (اوچا)، بیش از ۱.۶ میلیون نفر از اتباع افغانستان از طریق مبادی رسمی و غیر رسمی به کشورهای همسایه به‌ویژه ج.ا.ایران و پاکستان مهاجرت کرده و بر تعداد اتباع افغانستانی این دو کشور افزودند؛ البته آمارهای رسمی پاکستان و ج.ا.ایران در این خصوص به مراتب بیش‌تر است.

ادامه مطلب

طالبان اراده خود را تحمیل کرد؟

نشست سوم دوحه، قربانگاه حقوق بشر در افغانستان

لطیفه سخی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سازمان ملل به عنوان میزبان نشست دوحه عملا در برابر اکثر شروط طالبان تمکین کرد، که این موضوع نه تنها اهداف نشست دوحه بلکه اهداف سازمان ملل در یک مقیاس جهانی را زیر سوال می برد و به انحراف می کشاند.

ادامه مطلب

برای طالبان و راضی نگه داشتن آن

آیا راهبرد دفع خطر از طریق تزریق پول نتیجه می دهد؟

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طالبان با امتزاج عقیدۀ سیاسی با جست وجوی راه های در آمدزای اقتصادی، تلفیقی از یک راهبرد منظم و موثر را برای بقای خود یافته اند. این گروه با ایجاد زمینه و بستر برای سرمایه گذاری کشورهای تشنۀ معادن و جغرافیای افغانستان، رشد قاچاق مواد مخدر و ایجاد بستر لازم برای پرورش و تقویت تروریسم، درآمد خوبی داشته است. 

ادامه مطلب

این تفکر متعصب و دگم

چرا طالبان بدیل ندارد؟!

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چرا می گویند "طالبان بدیل ندارند". در حالی که عامل اساسی در صحنه حقیقت های افغانستان، خود مردم این کشور است. در حالی که تمام فعل و انفعالات سیاسی و تاریخی در محور نقش مردمی و اهمیت خاص آن می چرخد، "طالبان بدیل ندارند" را سناریوی برای خلق یک ذهنیت خودساخته استخباراتی ساخته اند تا این واقعیت تلخ بر مردم تحمیل شود. 

ادامه مطلب

جایگاه قطر در این معادله

محمد بن زاید از سراج الدین حقانی چه می‌خواهد؟

رئیس امارات متحده عربی با هیئت افغان به ریاست وزیر داخله طالبان، «تقویت روابط دوستانه و همکاری بین دو کشور» و راه‌های توسعه آن در راستای تامین ثبات منطقه را بررسی کرد.

ادامه مطلب

نظری درباره یک پدیده

انتخابات و مهاجران افغانستانی

کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: یک سیاست مهاجرتی همچنین باید دارای یک پیوست منطقه‌ای به‌ویژه درباره شرایط در مبدأ یعنی در افغانستان باشد. در دو، سه سال گذشته، گزارش‌ها حاکی از خالی‌‌شدن برخی مناطق هزاره‌‌نشین و تاجیک‌نشین و جایگزین‌شدن آنها با پشتون‌هاست که باید موجب نگرانی باشد.

ادامه مطلب

با گذشت بیش از دو سال تعریفی جدید باید کرد

۱۱ شاخصه برای مقاومت افغانستان

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مقاومت کنونی علی رغم اینکه یک جریان ضد طالبان و تسلط آنها بر افغانستان، محسوب می شود، نتوانسته است که ماهیت مجزا و متفاوت خود را در عملکرد سیاسی و نظامی اش، تئوریزه کند و جالب توجه باشد. حتی طی بیش از  دو سال گذشته، مقاومت علی رغم حضور جنگی، نتوانسته است طرح بدیل و مناسب سیاسی را ضد طالبان مطرح کند که سرخط عملکرد جنگی اش باشد. 

ادامه مطلب

نگاهی به دومین نشست گروه تماس منطقه‌ای برای افغانستان در تهران

برای افغانستان در غیاب طالبان

دومین نشست گروه تماس منطقه‌ای برای افغانستان، با حضور نمایندگان ویژه ایران، چین، روسیه و پاکستان در امور افغانستان دیروز شنبه ۱۹ خرداد به میزبانی ایران در دفتر مطالعات سیاسی و بین‌الملل وزارت امور خارجه برگزار شد. به گزارش شرق، در این نشست آصف علی‌خان دُرانی، نماینده ویژه نخست‌وزیر پاکستان در امور افغانستان و نیز ضمیر کابلوف، فرستاده ویژه روسیه در امور افغانستان حضور داشتند.

ادامه مطلب

پیوند اژدهای زرد با هژمونیسم قومی در افغانستان

عقد اخوت پکن با طالبان برای چیست؟

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پیمان عاشقانه ی چین با طالبان که هر دو از لحاظ عملکردی و فکری، تفاوت فاحشی با هم دارند، عجیب و نادر است. چین کمونیست و خداناباور با یک گروهی که ظاهرا در جهت اهداف دینی و عقیدتی در حرکت است، هیچ وجه مشترکی ندارد. در حالی که طالبان دفاع از حقوق سائر مسلمانان را در سراسر جهان، وظیفه خود می دانند، در قسمت ظلم و ستم چین بالای مردم ایغور، کشمیر تحت اداره هند و مسلمانان میانمار، بی تفاوت و حتی بی غرض واقع شده اند. 

ادامه مطلب

بررسی یک پدیده همسایگی

حضور مهاجران افغانستانی، فرصت یا تهدید؟!

فتح الله جوادی در یادداشتی می نویسد: در این میان عده‌ای هم طنزی تلخ را به ما گوشزد می‌کنند که ما کشور عجیب و غریبی هستیم؛ از یک طرف بسیاری از نخبگان و تحصیل‌کردگان و نیروهای انسانی به درد بخور کشور، حتی بسیاری از جوانان مهاجرت می‌کنند یا میل به مهاجرت دارند و از این نظر کشور ما از جمله کشورهای مهاجر فرست به حساب می‌آید و از طرف دیگر با بیشترین حجم مهاجر پذیری از کشورهای همسایه به‌ویژه افغانستان روبروییم تا حدی که احساس نگرانی می‌کنیم و این میزان حضور مهاجرین در مناطق کشور را حتی خطرناک و نوعی تهدید به حساب می‌آوریم.

ادامه مطلب

از گسترش مدارس دینی تا سرکوب

استراتژی طالبان برای حفظ قدرت

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: گفته می توانیم که این گروه با حکم اصلی ماهیت آن، در یک تفاهم با روحیه افراط گرایی دینی، تروریسم قومی و قاچاق مواد مخدر و اسلحه، استراتژی ای در درون استراتژی است که مرحله به مرحله تطبیق شده و یکی با دیگری، پیوند دارند و همدیگر را تکمیل می کنند.

ادامه مطلب

نگاهی به توافق ایران و هند در بندر چابهار

چابهار، بازیچه وزن‌کشی سیاسی؟

دوشنبه هفته گذشته بود که قرارداد مشارکت شرکت IPGL هند در تجهیز و بهره‌برداری از پایانه‌های کانتینری و کالای عمومی بندر شهید بهشتی چابهار با حضور مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی کشور و سورباناندا سونوال، وزیر بنادر، کشتیرانی و آبراهه‌های هند برگزار شد.

ادامه مطلب

چرا منطقه و فرامنطقه در یک بدبینی ذهنی، در تلاش بازی امنیتی در میدان افغانستان‌اند؟

معمای امنیت در افغانستان پساآمریکا

عبدالناصر نورزاد در نوشتاری تاکید دارد که آمریکا، انگلیس و اتحادیه اروپا‌ در یک تعامل بدبینانه در قسمت افغانستان پسا‌طالبان‌ اشتراک مساعی دارند؛ در‌حالی‌که منطقه ‌مانند ترکیه، امارات متحده عربی، عربستان، هند و روسیه، در عین بدگمانی امنیتی نسبت به نیات یکدیگر، در تقابل با هم قرار دارند. همسایه‌ها ‌مانند ایران، پاکستان، چین و آسیای مرکزی هر‌کدام تلاش‌های امنیتی را انجام می‌دهند تا از گزند رویکردهای امنیتی منطقه و فرا‌منطقه مصون بمانند. 

ادامه مطلب

سردار حسین علایی در جلسه رونمایی و بررسی کتاب خاطرات مرحوم هاشمی‌رفسنجانی (سال ۱۳۸۰) مطرح کرد

آیت الله هاشمی نمی خواست پای ایران به ۱۱ سپتامبر باز شود

سردار علایی در تبیین نقش مرحوم آیت‌الله هاشمی برای گذار کشور از شرایط خطرناک پس از ۱۱ سپتامبر به دو مسئله اشاره دارد که ناظر به متن کتاب است؛ نخستین موضوعی که فرمانده اسبق نیروی دریایی سپاه روی آن دست می‌گذارد، «به نداشتن سمت اجرایی مرحوم هاشمی باز می‌گرد و پیرو آن بیان می‌دارد که در زمان حمله به برج‌های دوقلو که در سال ۱۳۸۰ به وقوع پیوست، مرحوم آیت‌الله هاشمی دیگر رئیس‌جمهور نبود. یعنی ایشان سمت اجرایی نداشتند؛ نکته‌ای که آیت‌الله هاشمی هم در کتاب خاطرات به آن اشاره دارد» و به همین دلیل، وی در تشریح موضوع دوم می‌گوید که «در کتاب خاطرات آن سال (۱۳۸۰)، تمام مواردی که به موضوع (۱۱ سپتامبر) اشاره دارد، به نقل از دیگر مقامات است.»

ادامه مطلب

اسلام آباد و ماجرای تی تی پی

بازی امنیتی پاکستان

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هفت دلیل را می توان در خصوص تی تی پی و عملکرد مشکوک پاکستان بررسی کرد که نشان می دهد پاکستان با کارت تی تی پی بازی امنیتی انجام می دهد.

ادامه مطلب

استراتژی متحدان آسیایی در مبارزه با داعش چیست؟

ساخت طالبان: قصر تروریسم شرقی

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: داعش همانند گذشته، حربه ای به دست قدرت های متخاصم فرامنطقه ای است که تحت نظریه بی ثبات سازی در آسیا، برنامه خود را پیش می برد. فعال سازی جمجمه های فکری داعش، تلاش برای گسترش حلقه های هدف گیری و ایجاد شبح ترسناک این پدیده ی خودساخته طالبان، تحت نظر استخبارات طالبان، نشان می دهد که داعش برای افغانستان نه، بلکه برای منطقه منحیث یک مدل کار آمد و خوب طراحی شده است تا منطقه را دچار استحاله امنیتی کند.

ادامه مطلب

ارتش شروع کرد

نگاهی به طرح انسداد مرزهای شرقی کشور

فرمانده آماد و پشتیبانی منطقه شمال شرق نیروی زمینی ارتش روز دوشنبه خبر داد که چهار گروه مهندسی مرز نیروی زمینی ارتش برای اجرای طرح انسداد مرزهای شرقی (افغانستان) وارد منطقه شده‌اند. به گزارش روابط‌عمومی منطقه شمال شرق نیروی زمینی ارتش، سرتیپ دوم ستاد حسن مکفی در مراسم نام‌گذاری اماکن و تأسیسات مجموعه شرکت آب و فاضلاب مشهد به نام شهید «ولی‌الله فلاحی» اظهار کرد که طبق اعلام وزیر کشور مبلغ سه میلیارد دلار اعتبار برای اجرای طرح انسداد مرز شرقی (مرز با افغانستان) اختصاص یافته است.

ادامه مطلب

نگاهی به دستگیری مرزبانان ایرانی و مناسبات مرزی ایران و طالبان

طالبان باید از قواعد و قوانین مرزبانی تمکین کند

عبدالمحمد طاهری می گوید: دستگیری مرزبانان ایرانی صرفا یک جنبه ندارد. جنبه مهم‌ تر دیگر این است که ثابت شد طالبان فارغ از قرائت‌های ایدئولوژیک تندروانه خود که می‌تواند یک تهدید امنیتی باشد، مشخصا در موضوع سرزمین‌های ایران پشت دیوار مرزی حاضر به همکاری با ایران نخواهد بود. به بیان دیگر این دست رفتارها نشان از سخت‌گیری طالبان دارد و همزمان با آن مویدی بر آن است که طالبان هیچ گونه قاعده و قانونی در حوزه مرزبانی و مرزداری را ملاک عمل و رفتار خود قرار نمی‌دهد و کوچک‌ترین توجهی هم به قراردادهای فی ما بین برای ترسیم مرز دو کشور ندارد.

ادامه مطلب

واکاوی دلایل احتمالی تصویب بودجه ۶۰ میلیارددلاری ایالات متحده برای جنگ اوکراین

سناریوی افغانستان سازی اوکراین برای روسیه

رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یک هراس در بین آمریکا و متحدانش در اروپا در زمینه گسترش جنگ اوکراین به سایر نقاط اروپای شرقی از جمله لهستان و شبه‌جزیره اسکاندیناوی از جمله سوئد وجود دارد و از دیدگاه غربی‌ها این مسئله دور از ذهن نیست که درصورتی‌که روسیه بتواند در جنگ اوکراین دست بالا را بگیرد، سایر اعضای ناتو و یا متحدان ایالات متحده در اروپای شرقی نیز مورد حمله قرار بگیرند و دامنه جنگ گسترش یابد.

ادامه مطلب

بررسی استراتژیک یک جنگ رهایی بخش

نبرد هندوکش ها+دانلود کتاب

نویسنده: عبدالناصر نورزاد

ادامه مطلب

آنچه اسلام آباد دنبال می کند

تنش نظامی میان طالبان و پاکستان؛ ادامۀ یک سناریوی استخباراتی

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر کسی پوشیده نیست که طالبان مطلقا یک برنامه انگلیسی – امریکایی تحت مدیریت پاکستان اند. از سوی دیگر، پاکستان تلاش می کند با منطقه ای نشان دادن موضوع، پای منطقه را به این بحران خودساخته، بکشاند و خود امتیاز کسب کند. زیرا نظامیان پاکستانی، به‌خوبی می دانند که هر نوع دخالت بیرونی (منطقه ای و فرامنطقه ای) سرازیر شدن پول هایی را باعث می شود که بتوان از آن برای مقابله با بحران اقتصادی و مالی در پاکستان، استفاده کرد.

ادامه مطلب

دیپلماسی علمی، ضامن روابط پایدار با ملت افغانستان است

لزوم توجه ویژه به کشورهای حوزه تمدنی ایران و فارسی زبان

اشکان پیرزاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یکی از اصولی که در سیاست خارجی دولت سیزدهم پیگیری می شود تعامل موثر با کشورهای همسایه خصوصا تعامل با کشورهای حوزه تمدنی ایران و کشورهای فارسی زبان بوده است که در دولت های قبل به دلیل عدم اهتمام به این راهبردها، خالق تهدیداتی برای کشور شد.

ادامه مطلب

همزمانی حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق و عملیات جیش‌العدل در سیستان‌وبلوچستان

تلاقی معنادار؟!

درست در زمانی که تل‌آویو، منطقه خاورمیانه و جامعه جهانی منتظر واکنش تهران به حمله روز دوشنبه تل‌آویو به بخش کنسولگری سفارت ایران در دمشق است، عملیات تروریستی جیش‌العدل در استان سیستان‌و‌بلوچستان به وقوع پیوست. این هم‌زمانی از هر زاویه‌ای که ارزیابی شود، به نظر می‌رسد نه از سر تصادف بلکه می‌تواند یک هم‌زمانی «معنادار» تفسیر شود، با این احتمال که تهران با تمرکز بر داخل از‌دست‌زدن به اقدام متقابل علیه اسرائیل خودداری کند یا آن را به تأخیر بیندازد یا در صورت انجام پاسخ احتمالی، سطح و شدتش کاهش یابد.

ادامه مطلب

پوتین و موج سواری بر تروریسم

آیا مسکو از عملیات داعش باخبر بود؟

خبرگزاری رویترز ‌روز گذشته (دوشنبه) به نقل از سه منبع گزارش داده که ایران پیش از وقوع کشتار در سالن کنسرت نزدیک مسکو در ماه گذشته میلادی درباره احتمال وقوع یک «عملیات تروریستی» بزرگ در خاک در روسیه به مسکو هشدار داده بود. با‌این‌حال، دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، دیروز (دوشنبه) در جمع خبرنگاران به ادعای این رسانه انگلیسی مبنی بر مطلع‌کردن روسیه از حمله تروریستی اخیر به تالار کنسرت «کروکوس» واکنش نشان داده و گفت ‌مسکو هیچ‌گونه اطلاعاتی مرتبط با تهدید امنیتی را پیش از این حمله از ایران دریافت نکرده بود. جالب اینجاست که پسکوف با اظهار بی‌اطلاعی در‌این‌باره، اذعان کرد: «من از هیچ‌گونه تصمیمی درباره این مسئله مطلع نیستم».

ادامه مطلب

آسیب شناسی دخالت سیاست زدگان در روابط خارجی ایران

اشتباه محاسبات در روابط با همسایگان را جدی بگیریم

حسام الدین حجت زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رصد و ارزیابی سیر تحولات ماه های اخیر در روابط تهران با سایر کشورها و به ویژه همسایگان، گویای سرعت گرفتن روند قهقرایی در روابط خارجی کشورمان است. این یادداشت ناظر بر بررسی و تحلیل رفتارهای آن دسته از سیاست زدگان غیرمتخصصی است که بی توجه به شعارهای دولت های جمهوری اسلامی ایران طی چهار دهه گذشته همواره بدون برخورداری از دانش سیاسی در حوزه روابط خارجی کشور دخالت کرده و پیامدهای ناخوشایند و پرهزینه ای را به طور مشخص از ناحیه دو کشور پاکستان و افغانستان به مردم، کشور و نظام تحمیل کرده اند. 

ادامه مطلب

چرا واخان مسیر ترانزیت میان دوکشور نمی شود؟

چین محتاط در برابر افغانستان

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چین امروز، مجبور است برای حفظ امنیتش، با استفاده از حربه های اقتصادی، مالی و راهکارهای سیاسی، دست به اقدامات امنیتی نیز بزند که افغانستان با توجه با حجم تهدیدهای امنیتی، حضور گروه های تروریستی خارجی و موقعیت حساس آن برای چین، نمی تواند، خالی از این دست محاسبات باشد.

ادامه مطلب

همسایه‌هراسی، پروژه استعمار در تاریخ معاصر افغانستان،

طرح مشکوک مهاجر هراسی

سید علی موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در طول دوران اشغال ۲۰ ساله افغانستان، علی رغم تبلیغات سهمگینی که علیه ایران در رسانه‌ها و افکار عمومی افغانستان جریان داشت و به طور مشخص مورد حمایت مالی و سیاسی و سیاست‌گذاری فرهنگی غرب و نیروهای نیابتی محلی آن قرار می‌گرفت، در ایران، وضعیت کاملا آرام بود، دولت، کانون‌های تصمیم‌ساز، رسانه، افکار عمومی و شبکه‌های اجتماعی بیش از هر زمان دیگری با مهاجران و پناهندگان، احساس یگانگی و همذات‌پنداری می‌کردند و تلاش و تماس و تعامل در تمام ابعاد قویا جریان داشت و حتی اگر حرکت‌های آسیب‌زای ناشی از ملی‌گرایی برخی افراد و جریان‌ها نیز رخ می‌داد به سرعت با واکنش دولت، رسانه و افکار عمومی مواجه می‌شد و متوقف می‌شد. 

ادامه مطلب

سلاخی حیثیت زنان تاجیک

زن ستیزی طالبان برای چیست؟!

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در اکثر موارد، با دستگیری زنان تاجیک، طالبان آنها را در مظان ارتباط با جبهات مقاومت ضد طالبانی، قرار می دهند. با این کار، این گروه درصدد تشدید فشار بر زنان برای جلوگیری از اتحاد آنها با دسته جات مقاومت است. این کار باعث می شود تا در آینده از درک زنان تاجیک، خطری محسوس نباشد.

ادامه مطلب

بررسی مقایسه ای بازی بزرگ کلاسیک با شکل جدید آن

افغانستان و منافع کشورهای پیرامون

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بازی بزرگ کلاسیک در واقع به رقابت سیاسی و نظامی میان روسیه تزاری و بریتانیای استعماری در آسیای مرکزی اطلاق می شود که نه تنها اینکه اثرات مخربی بر ثبات، امنیت و توسعه اقتصادی منطقه گذاشت، بل باعث شد تا ریشه های این رقابت برای سالیان متمادی، در تفکر رقابتی منطقه و فرامنطقه، اثراتی بی ثبات کننده ی داشته باشد. 

ادامه مطلب