آمریکا

از اینجا رانده و از آنجا مانده

تشدید گسل ریاض – واشنگتن چه تاثیری بر مناسبات عربستان و ایران خواهد داشت؟

حال که واشنگتن با مواضع و اقدامات خود به دنبال کاهش سطح همکاری ها با عربستان در پی تصمیم سعودی ها برای کاهش تولید در اوپک پلاس است، این سوال بیشتر خودنمایی خواهد کرد که سردی روابط ریاض – واشنگتن لزوما به معنای گرم شدن مناسبات عربستان با ایران خواهد بود؟ در همین رابطه مقامات سعودی در تازه ترین اظهارنظر پس اوج گیری تنش با واشنگتن، از آمادگی برای ازسرگیری گفت وگوها در بغداد برای احیای روابط با ایران گفتند. این موضع جدید ریاض می تواند پاسخ این سوال را تا حدی روشن کند، با اینحال نمی توان این اعلام آمادگی عربستان را مترادف آن دانست که عمیق شدن شکاف در روابط ریاض – واشنگتن، گرم شدن مناسبات عربستان با ایران را به دنبال داشته باشد. 

ادامه مطلب

ایران به تنهایی قدرت ساخت جنگنده را ندارد

آیا تهران به امید خرید سوخو - ۳۵ به روسیه پهپاد داده است؟

محسن جلیلوند در گفت وگویی تصریح کرد:اساسا توان دفاعی و نظامی ایران مبتنی بر بازدارندگی با اتکا به توان موشکی و پهپادی است. یعنی توان بازدارندگی نظامی و دفاعی ایران بر نیروی هوایی و جنگنده استوار نیست، چون طی چند دهه اخیر بعد از جنگ تحمیلی، ایران به واسطه نبود جنگنده‌های پیشرفته و عدم توان ساخت آن سعی کرده است برای ایجاد موازنه و پر کردن این خلاء عملا توان موشکی و پهپادی خود را ارتقا دهد. بنابراین اساسا بودن یا نبودن جنگنده‌های پیشرفته نقطه عطفی در توان بازدارندگی دفاعی ایران نیست.

ادامه مطلب

دولت بایدن به دنبال انتقام خواهد بود؟

تصمیم اوپک پلاس و گسل ریاض – واشنگتن

به دنبال  تصمیم اوپک پلاس برای کاهش تولید نفت (دو میلیون بشکه در روز )، شماری از اعضای کنگره آمریکا خواستار کاهش فروش تسلیحات و خارج کردن نیروها و تجهیزات ایالات متحده از عربستان و امارات شده‌اند. این مهم می تواند حکایت از گسل ناخواسته ریاض و ابوظبی با واشنگتن داشته باشد.

ادامه مطلب

گزارش دیپلماسی ایران از تاثیر اعتراضات بر آینده برجام

امیدها کم رنگ تر از همیشه

دور جدید اعتراضات در ایران به شکل پررنگی بر سیاست خارجی جمهور اسلامی ایران تاثیر  گذاشته است. در این بین شاید یکی از محورهای دیپلماسی ایرانی که تحت الشعاع قرار بگیرد به مذاکرات احیای برجام باز گردد. با توجه به مواضع طرف اروپایی و آمریکایی و نیز کنش ها و واکنش های چند روز اخیر از سوی دولت رئیسی به نظر می رسد که گسل های دیپلماتیک به واسطه مرگ مهسا امینی عمیق تر از قبل خواهد شد و از این رو باید به این نکات در روند گفت وگوهای هسته ای توجه کرد، خاصه آنکه روند احیای توافق هسته ای به شکل مستقیم و غیرمستیم و با شدت و ضعف از هر مسئله حاشیه ای تاثیر می گیرد.

ادامه مطلب

انتخاب فاشیسم از سوی رأی دهندگان ایتالیایی و گرایش ده ها میلیون آمریکایی به ترامپ

آیا لیبرال دموکراسی در حال مرگ است؟

رای دهندگان در سراسر جهان رهبرانی را انتخاب می کنند که تمایلات اقتدارگرایانه دارند کشورهای سراسر جهان از جمله ایالات متحده طبق آن چه کارشناسان می‌گویند با موجی از عقب نشینی دموکراتیک در نظام بین الملل مواجه هستند.

ادامه مطلب

تغییر موازنه به سود بیروت!

معادلات تغییر کرده اند؟

با توجه به برخی اظهارنظرها توسط روزنامه نگاران و کارشناس تحولات منطقه به نظر می رسد اثرگذاری حزب الله لبنان با محوریت سیدحسن نصرالله پررنگ تر از قبل شده است.

ادامه مطلب

تاثیرات سیاسی – اقتصادی آزادی نمازی ها

گشایش یا ترفند سیاسی؟

در شرایطی که اخبار و تحولات حکایت از بن بست جدی در مذاکرات هسته ای می داد تا جایی که مقامات دولت بایدن از شکست رسمی در پروسه گفت وهای غیرمستقیم با ایران گفتند، خبر آزادی سیامک و محمدباقر نمازی تا اندازه ای می تواند این فضای منفی چند هفته اخیر را تحت الشعاع خود قرار دهد. البته در یک تحلیل عمیق تر و با در نظر داشتن به شرایط کنونی در داخل کشور، سطح منطقه و جهان می توان این را هم گفت که اقدام ایران برای آزادی نمازی ها از چند جهت قابل ارزیابی است. 

ادامه مطلب

گزارش دیپلماسی ایرانی از تحولات جنگ اوکراین پس از همه پرسی و الحاق مناطق چهارگانه

دست پا زدن های پوتین در بحران

بحران اوکراین به نقطه حساس و سرنوشت سازی رسیده است. روسیه و شخص پوتین با درک دیرهنگام از باتلاق جنگ اوکراین در تلاش است با یک برگ برنده به تجاوز خود پایان دهد. در حالی که بدون شک اقدام مسکو در برگزاری همه پرسی نمایشی در مناطق چهارگانه اوکراین و نیز اعلام رسمی الحاق این مناطق به خاک روسیه عملا خود را در باتلاق این جنگ بیشتر فرو می برد. در این بین فراخوان پوتین برای بسیج نیرو در روسیه و به دنبال آن فرار مردم از این کشور و نیز برگزاری تجمعات اعتراضی نسبت به این اقدام پوتین سبب شده است تا رئیس جمهور روسیه علاوه بر باتلاق در اوکراین با بحران مشروعیت و مقبولیت در روسیه هم مواجه شود. 

ادامه مطلب

افغانستان ناامن تر از همیشه

طالبان و سیاست ناامن سازی

تحولات یک سال گذشته در افغانستان حکایت از آن دارد که حکومت طالبان علیرغم ادعای برقراری ثبات و امنیت در این مقوله نیز مانند دیگر حوزه ها ناکامی پررنگی را برای خود به ارمغان آورده است. اکنون که پرچم حکومت طالبان آشکارا و به شکل رسمی در سراسر افغانستان به اهتزاز درمی‌آید و پس از دو دهه چشم‌داشت برای کنترل و تصاحب این کشور، طالبان در حال حکومت بر کشوری است که بدترین حالت ممکن خود را تجربه می‌کند. 

ادامه مطلب

آینده ای که چندان خوشایند نخواهد بود

قلب برجام برای همیشه ایستاد؟

در سایه اتفاقات دو هفته اخیر در کشور ذیل مرگ مهسا امینی و اعتراضات مردمی عملا اخبار و تحولات مربوط به برجام به حاشیه رفته است. این در حالی است که به عقیده بسیاری از تحلیلگران یکی از عوامل بروز این اعتراضات به تاثیرات مخرب تداوم تحریم ها بر اقتصاد و معیشت کشور باز می گردد. از این رو تعلل و تاخیر دولت رئیسی در احیای توافق هسته ای یکی از پارامترهایی است که به شکل جدی و حتی مستقیم سبب شکل گیری اعتراضات و انتقادات در ادوار گذشته و اعتراضات پیشرو خواهد شد.

ادامه مطلب

تلاش پوتین برای الحاق بخشی هایی از اوکراین به روسیه

جنگ اوج می گیرد؟

حولات اخیر حکایت از احتمال اوج گیری  جنگ در اوکراین دارد. در این بین علاوه بر ادعای زلنسکی در تصرف برخی مناطق اوکراین، برگزاری رفراندوم در دیگر مناطق این کشور هم می تواند بستر را برای تشدید درگیری ها فراهم کند. جمهوری‌های خودخوانده لوهانسک و دونتسک قرار است ۲۳ تا ۲۷ سپتامبر برای پیوستن به روسیه رفراندوم برگزار کنند. دو منطقه دیگر یعنی زاپوریژیا و خرسون نیز روز جمعه رفراندوم برگزار خواهند کرد.

ادامه مطلب

کورسوی امیدها برای احیای برجام جدی است؟

بن بست در وین، مذاکره در نیویورک

در حالی که شاهد بن‌بست در مذاکرات وین هستیم برخی چشم به واپسین تکاپوهای دیپلماتیک کشورها در نیویورک برای احیای برجام دارند.

ادامه مطلب

نقش مخرب ترکیه در قفقاز، عامل تحریک آمریکا برای سفر نانسی پلوسی به ارمنستان

سیاست تهاجمی جمهوری آذربایجان با جانمایی مرزها

محسن پاک آیین در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید دارد که باکو از دوشنبه هفته گذشته با اقدام تهاجمی خود به خاک ارمنستان سعی کرده است به موازات تلاش های دیپلماتیک در حوزه میدانی هم یک برتری را با نفوذ و اشغال بخشی از خاک ارمنستان فراهم کند تا آن را به عنوان اهرم فشار در مذاکرات به کار ببرد که بتواند دالان زنگزور را بدون حاکمیت ارمنستان با جانمایی مرزها اجرایی کند.

ادامه مطلب

چرا تنش به جمهوری های سابق شوروی بازگشته است؟

تشدید تضاد منافع ترکیه و روسیه در قفقاز

در این میان ترکیه به عنوان یکی از بازیگران منطقه‌ای از جمله کشورهایی بوده است که از ابتدای فروپاشی شوروی نقشی اساسی در ترتیبات منطقه ای جمهوری های سابق با تمرکز بر منطقه قفقاز جنوبی داشته است. قرار گرفتن قفقاز جنوبی در میان دو حوزه نزدیک دریای ترکیه یعنی دریای خزر و دریای سیاه باعث اهمیت مضاعف این منطقه برای آنکارا شده است. لذا به نظر می رسد ترکیه همان گونه که مشخصا در جنگ ۴۴ روزه پاییز سال ۲۰۲۰ قره باغ به شکلی مستقیم ورود پیدا کرد، در سال‌های آتی نیز به دنبال افزایش حضور و نفوذ خود در قفقاز جنوبی باشد.

ادامه مطلب

قدرت بین الملل بر حقوق بین الملل تفوق ندارد

شکایت ایران از آمریکا چالشی برای احیای برجام؟

مهد ذاکریان تاکید دارد: ایران در صورت پیروزی در این شکایت می‌تواند به دستاوردهایی فراتر از دستاوردهای نمادین و سمبلیک دیپلماتیک دست پیدا کند. چون پیروزی‌‌های حقوقی مقدمه‌ای برای مشروعیت‌بخشی به پیروزی‌‌های دیپلماتیک و سیاسی خواهد بود. پس اگر ایران بتواند با منطق قوی حقوقی رأی در دیوان را به نفع بکشاند و به موازاتش از مؤلفه‌‌های قدرت سخت بهره بگیرد، یقینا آن زمان اقدامات بعدی تهران دارای مشروعیت است، در‌صورتی‌که پیش‌از‌آن ایران هر اقدامی را انجام دهد، می‌تواند تمام خواسته‌ها، ولو خواسته‌‌های بحق ما را هم را زیر سؤال ببرد.

ادامه مطلب

تلاش برای عدم حضور رئیس جمهور ایران در نیویورک

حضور رئیسی در نیویورک، فرصت یا چالش؟!

اولین سفر و تجربه حضور سیدابراهیم رئیسی به نیویورک و مقر سازمان ملل در حالی انجام می‌شود که برخی آن را یک فرصت بسیار مناسب برای تقویت دیپلماسی دولت سیزدهم تلقی می‌کنند. این طیف معتقد است حضور روسای جمهور ایران در مقر سازمان ملل و سخنرانی از تریبون این سازمان همیشه مورد توجه جامعه جهانی بوده است. از این منظر رئیس دولت سیزدهم می‌تواند از پتانسیل سازمان ملل در جهت تبیین نگاه و برنامه‌های خود در حوزه سیاست خارجی نهایت استفاده را ببرد.

ادامه مطلب

از آمریکا اصرار از ایران انکار

پیچ عدم احیای برجام سفت تر از قبل

با در نظر گرفتن شرایط کنونی، به نظر می‌رسد به این زودی‌ها توافقی در کار نخواهد بود. فارغ از اینکه کدام طرف و به کدام دلیل احیای برجام را به تأخیر انداخته‌، عملا سکون، توقف و انسداد دوباره به میز وین بازگشته است.

ادامه مطلب

گزارش دیپلماسی ایرانی از دور جدید درگیری های مرزی جمهوری‌ آذربایجان و جمهوری ارمنستان

طمع ژئوپلیتیک اردوغان و علی اف و تحمیل دالان زنگه زور به تهران

دور جدید درگیرهای مرزی بین جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان از دوشنبه هفته گذشته آغاز شد. اگرچه تداوم این درگیری‌های مرزی پس از جنگ ۴۴ روزه پاییز سال ۲۰۲۰ امری طبیعی به نظر می رسد، اما با  بررسی دقیق تر دور جدید های تنش های مرزی آن‌گونه که پیداست باکو با تحریک آنکارا به دنبال تشدید درگیری و حتی ایجاد جنگ مرزی با هدف تصرف و اشغال بخشی از خاک ارمنستان در استان سیونیک برای ایجاد دالان موهوم زنگه زور و تحمیل آن به ایروان و همچنین تهران است. 

ادامه مطلب

چشم انداز مبهم برجام

بدون قطعنامه، بدون بیانیه

اگر‌چه نشست فصلی شورای حکام با صدور قطع‌نامه علیه ایران یا انتشار بیانیه‌ای همراه نبود و به همین دلیل وضعیت پیچیده‌تر و بغرنج‌تر از قبل نشد‌ اما چشم‌انداز فعلی مذاکرات و حصول توافق هم چندان روشن نیست.

ادامه مطلب

گزارش دیپلماسی ایرانی از تحولات اخیر جنگ اوکراین

عقب نشینی روسیه، اقدامی تاکتیکی یا ناتوانی در مدیریت جنگ؟!

اگر چه بسیاری از کارشناسان اعتقاد به فرسایشی شدن تجاوز روسیه و ادامه جنگ با هدف تضعیف مسکو و زمین کردن روس ها در خاک اوکراین داشتند و در این بین محور لندن – واشنگتن تمایل جدی به تشدید جنگ دارد، اما عقب نشینی های روسیه از برخی مناطق اشغال شده حکایت از آن دارد که مسکو اکنون به دنبال یک پوست اندازی جدی در سطح میدانی است. 

ادامه مطلب

گزارش دیپلماسی ایرانی از تاثیر زمستان سخت اروپا بر احیای برجام

نیاز اروپا به انرژی باعث حصول توافق می شود؟

بر خلاف ادعای زمستان سرد برای اروپا تا اینجای کار به نظر می رسد هر روز که به پاییز و زمستان سخت در قاره سبز نزدیک می شویم به جای تعدیل قاره سبز در مواضع برجامی شاهد تندتر شدن دیدگاه آنان در خصوص رفتار تهران در مذاکرات هستیم. این نکته نشان می دهد اروپا اگرچه در شرایط مساعد برای تامین انرژی قرار ندارد اما در اولویت بندی خود قرار نیست نیاز به انرژی را فدای حصول توافقی کند که مبتنی با خواسته های ایران است.

ادامه مطلب

شورای حکام و قطعنامه احتمالی علیه تهران؟!

اسرائیل؛ بازیگر اصلی عدم احیای برجام

محسن فایضی تاکید دارد: هر اسمی که در قالب دانشمندان هسته‌ای ایران طرح می‌شود و سعی می‌کنند از آنها به‌عنوان افرادی مؤثر در نظامی‌کردن توان هسته‌ای ایران نام ببرند یا هر تأسیسات هسته‌ای که نامی از آن برده می‌شود و برخی از آنها ذیل تأسیسات اعلام‌نشده هسته‌ای ایران پیش می‌کشند، از سوی اسرائیل تهیه شده است. اصطلاحا تمام آتش تهیه و همه اطلاعات مربوط به اتهام‌زنی به ایران در حوزه هسته‌ای با تمرکز بر ابعاد احتمالی نظامی از سوی اسرائیل تهیه می‌شود.

ادامه مطلب

راه برای صدور قطع‌نامه شورای حکام باز است؟

خواب زمستانه برجام

اگرچه آمریکا و ایران در هفته‌های اخیر در حال بررسی پاسخ‌های یکدیگر نسبت به متن پیشنهادی اتحادیه اروپا برای احیای توافق هسته‌ای بوده‌اند که به گفته جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده مذاکرات وین، آخرین متن پیش‌نویس و آخرین پیشنهاد برای رسیدن به توافقی بر سر احیای توافق هسته‌ای است؛ اما دیگر خبری از آن تب‌وتاب و امید گذشته برای بازگشت به برجام نیست؛ مذاکرات دوباره با سکون، رکود و بن‌بست مواجه شده است.

ادامه مطلب

آینده مبهم برجام

محیط سخت دیپلماتیک علیه ایران

جلال خوش چهره در نوشتاری تصریح می کند: واشنگتن و متحدان اروپایی و خاورمیانه‌ای آن خواهند کوشید تریبون مجمع عمومی سازمان ملل متحد را به امکانی برای ایجاد تشویش نه تنها علیه روسیه در پی جنگ اوکراین بلکه علیه سیاست‌های ایران تبدیل کنند. قطعنامه‌های پیشنهادی در این باره اگرچه فاقد ضمانت اجرایی است ولی فضا را بیش از پیش برای علاقه‌مندان به ایجاد یا گسترش روابط خارجی – تجاری با ایران تنگ و هول‌آور خواهد کرد.  

ادامه مطلب

گزارش دیپلماسی ایرانی از تحولات اخیر علیه تهران

از قطع روابط آلبانی تا واکنش آژانس

تحولات و اتفاقات هفته گذشته که دامنه آن به هفته جاری نیز کشیده شده است حکایت از آن دارد که مذاکرات هسته ای و احیای برجام فعلا محلی از اعراب ندارد. چرا که عملا فضا به سمت وزن کشی سیاسی و دیپلماتیک در سایه کلید خوردن پروژه اتهام زنی پیش می رود. در این بین چهارشنبه گذشته با دو اتفاق مهم علیه ایران همراه بود. قطع روابط تهران – تیرانا و نیز انتشار گزارس صلی آژانس بین اللی انرژی اتمی که سرفصل تحولات و اتفاقات بعدی بودند.

ادامه مطلب

احیای برجام و تقویت قدرت اثرگذاری تهران

آغاز پروژه فشار همه جانبه بر ایران

احدرضایان قیه باشی تاکید دارد: همه اتفاقات در حوزه سیاست، روابط بین‌الملل و عالم دیپلماسی به همدیگر ارتباط دارند چراکه همه این اتفاقات، تحولات، تصمیمات، واکنش‌ها و مواضع روی همدیگر آثار مثبت و منفی دارند و به تبع آن از همدیگر هم تأثیرات مثبت و منفی می‌گیرند. بنابراین قطعا باید این نتیجه‌گیری را داشت که قطع روابط آلبانی با جمهوری اسلامی ایران و فشار سیاسی و روانی بعدی آن بر تهران، چه از طریق محکومیت برخی کشورها و یا تحریم وزیر اطلاعات خود بخشی از یک پروژه بزرگ‌تر است تا فشار همه‌جانبه‌ای را به ایران اعمال کند. چون به موازات آن، مسئله همکاری ایران و روسیه در جنگ اوکراین و تحریم‌های پنجشنبه هفته گذشته آمریکا نیز می‌تواند مکملی برای این پروژه فشار همه جانبه باشد. اما بدون شک این پروژه شاخه‌های دیگری هم دارد.

ادامه مطلب

احیای برجام بعد از انتخابات کنگره

قطعنامه ای در راه است؟

در حالی وال‌استریت‌ژورنال از عدم تصویت قطع‌نامه جدید علیه ایران در نشست فصلی شورای حکام خبر داده بود که اخبار واصله حکایتی متفاوت از ادعای این نشریه آمریکایی دارد.

ادامه مطلب

اروپای منهای انگلیس برای ایران مهم است

روابط تهران-لندن در دوران نخست‌وزیری لیز تراس به چه سمتی خواهد رفت؟

سیدوحید کرییمی اعتقاد دارد: احیای برجام نمی‌تواند به صورت چشمگیری روابط تهران و لندن را در دوره خانم تراس متحول کند؛ البته با فرض اینکه اگر برجام در زمان نخست‌وزیری وی و تا قبل از پایان کار تراس به سرانجام برسد. اما برعکس آن کاملا صدق می‌کند؛ یعنی اگر در نهایت مذاکرات به نتیجه نرسد یا شاهد شکست گفت‌وگوها بر سر احیای برجام باشیم، بدون شک روابط تهران و لندن، چه در دوره خانم لیز تراس یا هر فرد دیگری به‌شدت تحت‌الشعاع قرار خواهد گرفت.

ادامه مطلب

چرا برجام در ایستگاه اختلافات گیر کرده است؟

از پادمان تا تضمین

دیاکو حسینی تاکید دارد:ایران این استدلال را دارد که در سایه برجام تمام سؤالات، ابهامات و چالش‌ها درباره ابعاد احتمالی نظامی پرونده فعالیت‌های هسته‌ای خود را موسوم به PMD در همان زمان حصول برجام با جامعه جهانی بسته است و اکنون هم باید دوباره با احیای برجام این سؤالات و ابهامات آژانس از دستور کار خارج شود. اما دولت بایدن بر این باور است که سطح و عمق فعالیت‌های هسته‌ای ایران به‌شدت متفاوت از دوران برجام در سال ۲۰۱۵ است؛ بنابراین باید ایران پاسخ‌گوی فعالیت‌های خود و همچنین جواب‌گوی سؤالات و ابهامات آژانس باشد.

ادامه مطلب

دور جدیدی از جنگ در سوریه در حال شتاب گرفتن است

ایران و امریکا: در آستانه یک جنگ هیبریدی جدید

 به احتمال زیاد، ایران و متحدانش از این واقعیت سوء استفاده می کنند که امریکا به طور فعالی، در درگیری در قلمرو ب قرار دارد. امریکا در حال مبارزه با روسیه و همچنین، چین است.

ادامه مطلب