عربستان فعلا به فکر آشتی با ایران نیست

دیپلماسی ایرانی: یک منبع مطلع عربستانی به روزنامه العرب، چاپ لندن گفته است که عربستان سعودی و شرکای آن در شورای همکاری خلیج فارس به هیچ وجه به فکر آشتی انفرادی یا دسته جمعی با ایران نیستند و بر این باورند تا زمانی که ایران تغییری در رفتارهای خود ندهد و بخواهد به سیاست فعلی اش در تحولات منطقه ادامه دهد، نمی توانند با آن وارد گفت وگو شوند.

به ادعای این منبع نمی توان از میانجی گری صحبت کرد در حالی که شرایط آشتی و مصالحه فراهم نیست یا تمایلی نزد ایرانیان برای آب کردن یخ روابط با همسایگان وجود ندارد.

این منبع آگاه عربستانی این اظهارات را در پاسخ به گفته های مقام های عمانی که در حاشیه مذاکرات سه جانبه ایران و امریکا و اتحادیه اروپا در مسقط گفته بودند برای نزدیک کردن دیدگاه های ایران و عربستان به یکدیگر تلاش می کنند، بیان داشت.

ناظران می گویند که ایران تمایل دارد با تمامی طرف ها وارد گفت وگو شود و برای رسیدن به این هدف نیز همه تلاش خود را به کار می گیرد اما مساله این است که ایران می خوهد گفت وگوها را بنا به مصالحش پیش ببرد و دقیقا مشابه همان مذاکراتی که در حال حاضر بر سر پرونده هسته ای اش با امریکا دارد با کشورهای دیگر نیز رقم بزند. به ادعای ناظران در حال حاضر تهران تلاش می کند که کاخ سفید را وادار کند که بر سر برنامه هسته ای اش امتیاز بدهد و تحریم ها را علیه آن لغو کند و پول های بلوکه شده آن را آزاد کند هم زمان امریکا و جامعه جهانی برنامه هسته ای اش را به رسمیت بشناسند. در حالی که به گفته این ناظران مطالبات کشورهای عربی حوزه خلیج فارس از ایران بسیار است و برای همین نمی توان به سادگی گفت که از طریق یک واسطه مشکلات در روابط دو طرف حل خواهند شد. به گفته آنها یکی از این مطالبات موضوع بحرین است که نگرانی های بسیاری را نزد اعراب شورای همکاری خلیج فارس به ویژه عربستانی ها به وجود آورده است.

علی الخشیبان، نویسنده و تحلیلگر عربستان مسائل سیاسی در این باره می گوید: «هر گونه میانجی گری میان ایران با کشورهای عربی باید بر اساس رعایت مصالح طرف های درگیر باشد و واقعا اراده ای برای آب کردن یخ روابط وجود داشته باشد. به ویژه در مورد اختلاف های عربستان و ایران که به بسیاری از مسائل منطقه مرتبط است و هر گونه میانجی گری ای در این رابطه باید با توجه به این مسائل باشد.»

این در حالی است که کشورهای عربی از رفتارهای ایران که تلاش دارد در میان اعضای شورای همکاری خلیج فارس شکاف ایجاد کند نیز نگران هستند و می گویند که ایران این توانایی را دارد که هم زمان که باب گفت وگوها را باز می کند در میان دیگر کشورهای عضو شورای همکاری یارکشی کند و بر روی نقش ویژه خود در جذب دوستان عربی حساب کند. به ادعای آنها دکتر حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران از زمانی که به روی کار آمده است تا کنون بارها ابراز تمایل کرده که کانال های ارتباطی با کشورهای عربی به ویژه عربستان سعودی باز شوند در حالی که سیاست های ایران در قبال ریاض همان سیاست های سابق است و هیچ چیز تغییر نکرده است.

از جمله مسائلی که باعث خشم عربستانی ها شده مساله یمن است که عربستانی ها همواره نسبت به تحولات آن حساسیت داشته اند. سقوط دولت یمن به دست الحوثی ها و گرفتن امور توسط این گروه شیعی طرفدار ایران سبب شده است تا عربستانی ها بیش از هر زمانی در برابر ایران احساس ضعف کنند و در کنار حضور ایران در سوریه و عراق و لبنان بیش از پیش احساس کنند که در برابر ایران در وضعیت سختی به سر می برند. علاوه بر آن پیشرفت در مذاکرات هسته ای و همچنان گشوده شدن باب مذاکره میان ایران با ایالات متحده امریکا و غرب باعث نگرانی آنها شده و سبب شده است تا آنها تصور کنند که در عرصه بین المللی در برابر ایران باخته اند و جامعه جهانی و امریکا قصد دارند به حساب عربستان با ایران رابطه برقرار کنند.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11