باید در سیاست خارجی ظرفیت سازی کنیم

علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی در کنفرانس مشترک با وزیر انرژی روسیه گفت: "ضرورت زمان و مکان، همکاری بين روسيه و ايران را يک همکاری استراتژيک می‌کند و ناچارا به خاطر شرايط زمانی و مکانی و اقتضائات سياسی بين‌المللی بايد به صورت استراتژيکی با يکديگر در عرصه‌های مختلف همکای داشته باشيم، ما ناچاريم اين کار را انجام دهيم چون به نفع هر دو کشورخواهد بود.

گفتاری از دکتر مهدی سنایی، عضو کمیسیون سیاست خارجی مجلس، رئیس مرکز مطالعات قفقاز و تحلیل‌گر مسائل ایران و روسیه:

سفر وزیر انرژی روسیه به ایران در چارچوب کمیسیون مشترک اقتصادی بوده و به صورت معمول این سفرها میان دو کشور انجام می‌شود، اما در مورد کلیت روابط ایران و روسیه توجه به سه نکته ضروری است.

اول این که ایران و روسیه و چین سه همسایه و سه کشور عمده و تاثیرگذار در منطقه هستند که روابط میان آنها اهمیت قابل توجهی دارد، صرف نظر از این که این سه کشور در معادلات بین المللی تا چه اندازه با یکدیگر همکاری دارند، در مسائل منطقه‌ای به یکدیگر نیازمند هستند و تامین امنیت منطقه‌ای نیز همکاری میان این سه کشور را اقتضاء می‌کند.

در واقع اگر از زاویه برقراری امنیت بین المللی به روابط ایران و روسیه و چین نگاه کنیم، همکاری میان این کشورها طبیعی و ضروری است.

نکته دوم این است که ایران باید ظرفیت‌سازی بیشتری در سیاست خارجی خود انجام دهد. بازی در عرصه بین المللی بازی همه یا هیچ نیست بلکه بازی پیچیده‌ای است، به خصوص پس از پایان جنگ سرد و فروپاشی شوروی بازی در قطب‌های مختلف و با بلوک‌های مختلف امکان پذیر است.

زمانی که جهان دو قطبی نبوده بلکه چند قطبی است بازی با بلوک‌های مختلف ممکن است و ایران نباید روابط سیاسی، اقتصادی و صنعتی خود را محدود به روسیه و چین کند بلکه باید از همه ظرفیت‌ها در سیاست خارجی بهره گرفته و بازی متنوع‌تری را در عرصه سیاست خارجی سامان دهد.

بر این اساس تنوع بخشیدن به همکاری‌های ایران با کشورهای مختلف و افزایش ظرفیت‌های سیاست خارجی کشور منافاتی با همکاری با روسیه و چین ندارد، ترکیه در حال چنین بازی در عرصه منطقه‌ای و جهانی است و در حالی‌که حجم روابط این کشور با روسیه پنج برابر حجم روابط ایران با روسیه است اما رقیب روسیه نیز تلقی می‌شود و با اتحادیه اروپا و مجموعه‌های دیگر نیز تعامل گسترده‌ای دارد.

از سوی دیگر اگر به روابط روسیه و چین با دیگر کشورها نیز نگاه کنیم همین روال را شاهد خواهیم بود یعنی این کشورها ضمن آن که روابط خود را با شرق گسترش می‌دهند، از تنظیم روابط خود با غرب نیز غافل نمانده‌اند و معادلات متنوع و فراوانی با غرب دارند.