بازهم فعالیت نیروگاه بوشهر در ابهام

روزنامه الشرق‌الاوسط چاپ لندن مدعی است که روس‌ها با ایرانی‌ها در راه‌اندازی نیروگاه بوشهر همکاری نمی‌کنند، زیرا بر این باورند که باید حجم تسلیحات هسته‌ای در منطقه کاهش یابد.

این روزنامه با بیان این مطلب در تحلیل فعالیت‌های هسته‌ای ایران و همکاری روسیه در راه‌اندازی نیروگاه هسته‌ای بوشهر بر این باور است که روسیه در توافق با امریکا، یکجانبه و داوطلبانه به کاستن زرادخانه‌های هسته‌ای خود اقدام کرده و همکاری نکردن با ایران در راه‌اندازی نیروگاه بوشهر نیز در همین راستاست.

این روزنامه در ادامه تحلیل خود از مسائل هسته ای ایران نوشته است که روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه آینده، نمایندگان ارشد هسته‌ای روسیه و امریکا در ژنو گرد هم می‌آیند تا برنامه کاهش تدریجی جنگ‌افزارهای هسته‌ای در منطقه را بررسی کنند.

در سال 1991 دو کشور امریکا و روسیه، قراردادی را امضا کردند که طی آن باید دو کشور در بیست سال، معادل یک‌سوم ادوات جنگی هسته‌ای خود را نابود کنند که با بروز برخی حوادث جهانی، این معاهده اجرایی نشد و اکنون بار دیگر دو کشور تصمیم گرفته‌اند از حجم تأسیسات جنگ‌افزاری هسته‌ای بکاهند و ظاهرا روسیه نیروگاه بوشهر را قربانی این ضمانت کرده است.

با این حال روز شنبه 23 خرداد - یک روز پس از برگزاری انتخابات دهم ریاست جمهوری در ایران – خبرگزاری ریانووستی روسیه گزارش داد که نیروگاه بوشهر به مرحله راه‌اندازی نزدیک شده است.
دبیر تحقیقاتی مؤسسه هسته‌ای کورچاتف روسیه به این خبرگزاری گفته بود که نیروگاه بوشهر کاملاً به مرحله راه‌اندازی نزدیک شده و احتمال دارد که راه‌اندازی نیروگاه بوشهر بعد از انجام، اعلام شود.

هرچند نمی توان مواضع و تحلیل‌های روزنامه عربستانی الشرق الاوسط را در ارتباط با موضوع هسته‌ای ایران بی طرفانه، مستند و علمی تلقی کرد اما اشاره به احتمال عدم همکاری مسکو و تهران در نیروگاه بوشهر این امر را ضروری می‌سازد که ایران وضعیت ادامه همکاری با روسیه در این نیروگاه را با جدیتی البته متفاوت با گذشته و فارغ از پذیرش وعده و وعیدهای غیرواقعی مورد پیگیری قرار دهد.

سابقه روس‌ها در تکمیل این نیروگاه و وعده‌های مکرر آنها درباره راه‌اندازی نیروگاه بوشهر موجب شده است تا خبرهایی از این دست چندان مورد اعتماد افکار عمومی ایران قرار نگیرد، چراکه عدم تعهد به وعده‌های داده شده، روسیه را در خصوص اعلام زمان این نیروگاه بی‌اعتبار کرده است.

برخی تحلیلگران معتقدند با وجود استقبال روسیه از انتخاب مجدد احمدی‌نژاد به ریاست جمهوری ایران این احتمال وجود دارد که مسکو در عملی ساختن وعده‌های خود در خصوص فعالیت‌های هسته‌ای ایران همکاری بیشتری با تهران داشته باشد.

ادامه گفت وگو؛ راه حل پیش روی برنامه هسته‌ای ایران

یک روز پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ایران، اتحادیه اروپا از دولت ایران خواست مسئولیت خود را در قبال جامعه جهانی بداند و به تعهدات بین‌المللی خود عمل کند.

رقابت‌های سنگین انتخابات ریاست جمهوری در خرداد ماه، حجم عمده‌ای از اخبار رسانه‌ها را به خود اختصاص داد تا افزایش شور و نشاط انتخاباتی موجب شود که انتخابات پرباری برگزار شود اما آنچه که بر خلاف همیشه افکار عمومی جامعه را به خود معطوف می‌کرد در یک ماه گذشته چندان مجال بروز و ظهور نیافت.

مسئله فعالیت‌های هسته‌ای ایران و اتفاقاتی که حول محور این موضوع در جهان رخ داد کمتر در مطبوعات نمایان می‌شد و شاید طرف‌های خارجی هم فهمیده بودند که برای اعلام مواضع جدید باید تا مشخص شدن نتیجه آرا صبر کنند. به همین دلیل بود که واکنش کمتری از خود بروز دادند تا به سرنوشت انتخابات ایران چشم بدوزند.

خواسته اتحادیه اروپا برای از سرگیری گفت‌وگو با تهران و پذیرش مسئولیت خود در قبال جامعه جهانی در حالی بیان شد که سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در دمشق گفته بود که مسکو از راه‌های سیاسی و دیپلماتیک برای حل و فصل موضوع هسته‌ای ایران استقبال می‌کند. دیوید میلی‌بند، وزیر امور خارجه انگلیس نیز در روزهای منتهی به انتخابات ضمن تأکید بر گفت‌وگو با ایران، گفت که نتیجه انتخابات تأثیری بر برنامه هسته‌ای ایران نخواهد داشت.

این اظهارات در حالی از سوی مقامات غربی بیان می‌شد که منوچهر متکی، وزیر امور خارجه ایران، در سفری به فرانسه و دیدار با نیکلا سارکوزی، تلاش کرد تا ضمن شنیدن نظر طرف‌های غربی در پرونده هسته‌ای ایران، راه را برای ادامه گفت‌وگو هموار نماید. این دیدار از آن جهت اهمیت داشت که پس از اظهار تمایل طرف‌های غربی برای ادامه مذاکره با ایران، ایران نیز با تماس با مقامات فرانسوی - که مواضع سختی در خصوص برنامه‌ هسته‌ای ایران دارند - آمادگی‌اش را برای ادامه این روند اعلام کرد.

پس از این دیدار بود که رئیس‌جمهور فرانسه در یک نشست خبری مشترک با همتای امریکایی‌اش بر حق ایران برای برخورداری از انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز تاکید کرد و گفت" ایران می‌خواهد برنامه هسته‌ای مسالمت‌آمیز داشته باشد، این کشور حق برخورداری از آن را دارد، اما نباید به دنبال برنامه نظامی باشد و این کشور باید این مسئله را بداند."

محمد البرادعی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم در آخرین گزارش خود که روز جمعه 18 خرداد و در کوران رقابت‌های انتخاباتی ایران منتشر شد، در خصوص موضوع هسته‌ای ایران بر عدم انحراف در برنامه هسته‌ای این کشور تأکید کرد. اما این گزارش همچنان دارای نکات مبهمی بود که موضوع هسته‌ای ایران را همچنان در دستور کار شورای حکام قرار می‌دهد.

پس از اعلام نتیجه انتخابات ریاست جمهوری در ایران، مقامات اروپایی بار دیگر بر مواضع خود مبنی بر گفت‌وگو درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران تأکید کردند به طوری که اتحادیه اروپا خواستار از سر‌گیری گفت‌وگوی تهران و جامعه جهانی در این خصوص شد.

بیانیه اتحادیه اروپا در این باره می‌افزاید"ریاست اتحادیه اروپا امیدوار است تا نتیجه این انتخابات فرصتی را برای گفت‌وگوهای هسته‌ای به وجود آورد و موضع ایران را در این خصوص شفاف سازد. "

به این ترتیب همچنان وضعیت راه اندازی نیروگاه بوشهر در بحبوحه تاکید غرب بر ادامه وگفت و گو با تهران در ابهام قرار دارد و مذاکره ایران و غرب در موضوع هسته ای همچنان تنها گزینه معقول، منطقی و قابل اجرا به نظر می رسد.