دوستان دیروز دشمنان امروز شدند
دلایل اصلی دعوای ماسک و ترامپ
دیپلماسی ایرانی: مواضع مدیرعامل تسلا و اسپیس‌ایکس، به یکی از موضوعات داغ رسانه‌های بین‌المللی تبدیل شده است. این اختلافات که در ماه‌های اخیر شدت گرفته، در تفاوت‌های سیاستی، شخصیتی و تجاری ریشه دارد.
محورهای اصلی اختلافات و اولویت‌بندی
اختلاف بر سر لایحه بودجه و مالیات
نقطه اوج اختلافات، مخالفت شدید ماسک با لایحه بودجه پیشنهادی دولت ترامپ، موسوم به «لایحه بزرگ و زیبا» است. این لایحه شامل معافیت‌های مالیاتی گسترده، افزایش هزینه‌های دفاعی و امنیت مرزی است که به گفته ماسک، کسری بودجه آمریکا را به بیش از 3 تریلیون دلار افزایش می‌دهد. ماسک در پلتفرم ایکس این لایحه را «فاجعه‌بار» و پر از «هزینه‌های غیرضروری» توصیف کرد و خواستار بازنگری آن شد.
ترامپ در پاسخ، ماسک را متهم کرد که به دلیل حذف یارانه‌های خودروهای برقی، که به شرکت تسلا ضربه می‌زند، با این لایحه مخالفت می‌کند. او همچنین تهدید کرد که قراردادهای دولتی با تسلا و اسپیس‌ایکس را لغو خواهد کرد. این جدال لفظی افت 14.3 درصدی سهام تسلا و 8 درصدی سهام گروه رسانه‌ای ترامپ (مالک تروث سوشال) را باعث شد.
این اختلاف به دلیل تأثیر مستقیم بر سیاست‌های اقتصادی آمریکا، ثبات مالی بازارها و شکاف در ائتلاف سیاسی حزب جمهوری‌خواه، مهم‌ترین محور است.
انتقاد علنی ماسک از اولویت اصلی قانون‌گذاری دولت، تنش‌های جدی در کابینه ایجاد کرده است.
اتهام‌زنی‌های شخصی و جنجال‌های رسانه‌ای
اختلافات به حوزه شخصی نیز کشیده شده است. ماسک در ایکس ادعا کرد که حمایت مالی 290 میلیون دلاری او در انتخابات 2024 نقش کلیدی در پیروزی ترامپ داشت و او را به «ناسپاسی» متهم کرد. او همچنین بدون ارائه مدرک، ادعا کرد که نام ترامپ در اسناد منتشرنشده پرونده جفری اپستین وجود دارد، که جنجال بزرگی به پا کرد.
ترامپ در تروث سوشال، ماسک را «دیوانه» و «ناسپاس» خواند و ادعا کرد که او به دلیل منافع تجاری شخصی‌اش (مانند حفظ یارانه‌های تسلا) با سیاست‌های دولت مخالفت می‌کند. او همچنین کنار رفتن ماسک از نقش‌های دولتی را خواستار شد. این اتهامات متقابل، روابط دوستانه پیشین آن‌ها را به دشمنی آشکار تبدیل کرده است.
این اتهامات، به‌ویژه ادعای اپستین، بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی داشته و به اعتبار هر دو طرف آسیب زده است. اگرچه این محور به اندازه اختلافات بودجه‌ای بر سیاست‌های کلان تأثیر ندارد، اما به دلیل جنجال عمومی، اهمیت بالایی دارد.
ناهماهنگی در اداره DOGE و سبک مدیریت
ماسک به عنوان رئیس اداره کارآمدی دولت (DOGE) منصوب شد تا هزینه‌های فدرال را کاهش دهد. اما رویکرد او، از جمله پیشنهاد اخراج گسترده کارمندان دولتی و انحلال نهادهایی مانند وزارت آموزش و پرورش، با مقاومت اعضای کابینه و احکام قضایی مواجه شد. گزارش‌های سی‌ان‌ان و رویترز حاکی از آن است که سبک مدیریت ماسک، که شبیه اداره شرکت‌های خصوصی مانند تسلا بود، با ساختار سیاسی کاخ سفید ناسازگار بود.
برخی مقامات کابینه، از جمله سوزی وایلس (رئیس دفتر)، از رفتار «سلطه‌جویانه» ماسک انتقاد کردند. شایعاتی نیز درباره رفتار غیرحرفه‌ای یا مصرف مواد توسط ماسک مطرح شد که او آن‌ها را تکذیب کرد. این تنش‌ها به استعفای ماسک از DOGE در مه 2025 منجر شد.
این اختلافات به دلیل تأثیر بر عملکرد داخلی دولت و برنامه‌های اصلاحی اهمیت دارد، اما در مقایسه با لایحه بودجه و اتهامات شخصی، کمتر در سطح عمومی جنجال ایجاد کرده است.
اختلاف بر سر سیاست‌های تعرفه‌ای
ماسک با تعرفه‌های تجاری جدید دولت ترامپ، که بر کالاهای وارداتی اعمال شده و می‌تواند به زنجیره تأمین تسلا و استارلینک آسیب برساند، مخالف است. او در ایکس هشدار داد که این تعرفه‌ها ممکن است به رکود اقتصادی منجر شود، نظری که برخی اقتصاددانان نیز تأیید کرده‌اند.
گزارش‌ها نشان می‌دهند که ماسک مستقیماً از ترامپ خواست تعرفه‌ها را لغو کند، اما این درخواست رد شد. تهدیدهای ترامپ به لغو قراردادهای دولتی اسپیس‌ایکس نیز به این تنش افزود.
این اختلاف بیشتر به منافع تجاری ماسک مربوط است و در مقایسه با سایر محورها، تأثیر کمتری بر سیاست‌های کلان یا افکار عمومی دارد.
اختلافات بین ترامپ و ماسک از یک همکاری نزدیک در انتخابات 2024 به یک رویارویی علنی در ژوئن 2025 تبدیل شده است. این تنش‌ها ریشه در تفاوت‌های عمیق در دیدگاه‌های اقتصادی (لایحه بودجه و تعرفه‌ها)، سبک مدیریت (DOGE) و اتهامات شخصی دارد. ماسک که زمانی متحد کلیدی ترامپ بود، با انتقادهای تند خود از سیاست‌های او، به‌ویژه لایحه بودجه، شکاف بزرگی در این رابطه ایجاد کرد. این اختلافات نه‌تنها به روابط شخصی آن‌ها آسیب زده، بلکه پیامدهای اقتصادی (افت سهام تسلا و گروه رسانه‌ای ترامپ) و سیاسی (تنش در حزب جمهوری‌خواه) را نیز به دنبال داشته است./هوش مصنوعی و سیاست خارجی
نظر شما :