پیامی از دیه گو گارسیا؛ قدرت نمایی تا تهدید؟!

دیپلماسی ایرانی: گزارش‌های منتشرشده نشان‌دهنده افزایش چشمگیر تحرکات نظامی آمریکا در منطقه است. جابجایی‌های پیوسته و گسترده لجستیکی نیروهای آمریکایی در خاورمیانه و مناطق اطراف، به‌روشنی از تشدید تنش‌ها حکایت دارد. در تازه‌ترین تحول، سه بمب‌افکن راهبردی B2 در پایگاه هوایی دیه گو گارسیا فرود آمده‌اند و به چهار بمب‌افکن مستقر در آنجا پیوسته‌اند. هم‌زمان، سه فروند تانکر سوخت‌رسان KC-135 از پایگاه نیروی هوایی گوام به همین پایگاه منتقل شده‌اند. در کنار این تحرکات، چهار بمب‌افکن B52 در روزهای گذشته مانورهای برخاست سریع را اجرا کرده‌اند. این اقدامات با استقرار صدها جنگنده بر روی سه ناو هواپیمابر که به سمت یمن در حال حرکت‌اند، تکمیل شده و تحلیلگران معتقدند که این جابه‌جایی‌ها حامل هشداری آشکار به یمن و ایران است.

هم‌زمان، وال‌استریت ژورنال در گزارشی به نقل از تحلیلگران نظامی و مقامات پیشین آمریکایی اعلام کرده است که حملات آمریکا به مواضع حوثی‌های یمن صرفاً نمایش قدرت نیست، بلکه پیامی ضمنی در مورد توانایی واشنگتن برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران نیز محسوب می‌شود. ویلیام وکسلر، مقام پیشین وزارت دفاع آمریکا در حوزه ضدتروریسم، تصریح کرده که جمهوری اسلامی باید این پیام را جدی بگیرد و اظهار داشته که «دولت ترامپ از یمن به‌عنوان نمونه‌ای برای نمایش توانایی خود در وارد آوردن ضربه‌ای سنگین به ایران استفاده کرده است و قادر خواهد بود مانع از دستیابی تهران به تسلیحات هسته‌ای شود.»

در همین راستا، مایکل پاتریک ملروی، معاون سابق وزیر دفاع آمریکا، تأکید کرده که استقرار بمب‌افکن‌های B2 در منطقه حامل این پیام است که جمهوری اسلامی یا باید پای میز مذاکره بیاید، یا با یک نیروی نظامی گسترده مواجه خواهد شد. همچنین، جفری ساکس، اقتصاددان برجسته آمریکایی، هشدار داده که احتمال ورود آمریکا به جنگ با ایران در حال افزایش است و افزوده که سیاست‌های واشنگتن در خاورمیانه تحت تأثیر اسرائیل قرار دارد. در کنار این تحولات، گزارش‌هایی حاکی از آن است که ۷ فروند سوخت‌رسان ارتش آمریکا از اروپا به سوی امارات در حال حرکت‌اند و ۴ سوخت‌رسان دیگر از تایوان به مقصد عربستان سعودی پرواز کرده‌اند. علت این پروازهای گسترده و ناگهانی همچنان مشخص نیست. در سوی دیگر، گزارش‌هایی منتشر شده که نشان می‌دهد ۲۵۰ قایق تهاجمی سپاه پاسداران در تنگه هرمز مستقر شده‌اند؛ اقدامی که در شرایط فعلی، حساسیت‌های بسیاری را برانگیخته است.

تحلیلگران برخی از این تحرکات را به افشای اطلاعات نفتکش‌های ایرانی توسط وزارت نفت عراق مرتبط می‌دانند. در حال حاضر، رویارویی نیروی دریایی ایران و آمریکا در تنگه هرمز به مرحله اوج خود رسیده است. بر اساس بیانیه‌های رسمی مقامات جمهوری اسلامی، ایالات متحده تا نیمه‌شب مهلت دارد تا از این منطقه عقب‌نشینی کند؛ در غیر این صورت، کشتی‌ها و نفتکش‌های آمریکایی هدف قرار خواهند گرفت. به موازات این تحولات، گزارش‌هایی از استقرار ناوگان دریایی آمریکا در سراسر جهان و حرکت آن‌ها به سمت خاورمیانه منتشر شده است. رادیو و تلویزیون ملی چین گزارش داده که تمامی ناوگان نیروی دریایی آمریکا در حال حرکت به سمت تنگه هرمز هستند. هم‌زمان، شورای امنیت ملی چین نشست‌های اضطراری برگزار کرده و برای ناوگان‌های دریایی خود در خاورمیانه وضعیت هشدار نارنجی اعلام کرده است.

علاوه بر این، گزارش‌ها از حرکت ۲۵ ناوشکن نیروی دریایی ایالات متحده از دریای چین، تنگه تایوان و اقیانوس آرام به سمت خاورمیانه حکایت دارد. این اقدامات در کنار استقرار ۲۵۰ قایق تندرو موشک‌انداز سپاه پاسداران در تنگه هرمز باعث شده که اوضاع خلیج فارس به‌شدت ملتهب شود. در حالی که تحولات در منطقه ادامه دارد، حضور نظامی فزاینده آمریکا و تهدیدات ایران موجب شده که سطح تنش‌ها در منطقه خلیج فارس بیش از پیش افزایش یابد.

نقش پایگاه در عملیات‌های نظامی آمریکا

پایگاه دیه گو گارسیا (Diego Garcia) یکی از مهم‌ترین و استراتژیک‌ترین پایگاه‌های نظامی ایالات متحده در جهان است که در مجمع‌الجزایر چاگوس در اقیانوس هند واقع شده است. این پایگاه که تحت کنترل بریتانیا قرار دارد، تا سال ۲۰۳۶ به اجاره ارتش آمریکا واگذار شده است. موقعیت جغرافیایی این پایگاه، آن را به یک مرکز کلیدی برای عملیات‌های نظامی در خاورمیانه، آفریقا و آسیا تبدیل کرده است.

یکی از ویژگی‌های برجسته دیه گو گارسیا، موقعیت جغرافیایی بی‌نظیر آن است که از حملات مستقیم دشمنان مصون نگه داشته می‌شود. این پایگاه به دلیل فاصله زیادی که از هرگونه تهدید زمینی دارد، در زمره پایگاه‌های امن و دست‌نیافتنی ایالات متحده قرار می‌گیرد. آمریکا از دیه گو گارسیا برای پشتیبانی لجستیکی، ذخیره‌سازی تجهیزات و هماهنگی عملیات‌های نظامی استفاده می‌کند. در صورتی که درگیری‌های نظامی در منطقه رخ دهد، این پایگاه نقش حیاتی در تأمین نیازهای نظامی و پشتیبانی از عملیات‌های هوایی، دریایی و زمینی ایفا خواهد کرد.

در عمل، دیه گو گارسیا مرکز مهمی برای عملیات‌های هوایی است. پایگاه میزبان بمب‌افکن‌های استراتژیک نیروی هوایی آمریکا همچون B-52، B-2 و B-1 است که می‌توانند اهدافی را در سراسر خاورمیانه و آسیا هدف قرار دهند. این بمب‌افکن‌ها از دیه گو گارسیا برای حملات هوایی در جنگ‌های مختلف، به‌ویژه در جنگ‌های افغانستان و عراق، استفاده شده‌اند. همچنین زیردریایی‌های هسته‌ای ایالات متحده از این پایگاه به‌عنوان یکی از نقاط آغاز عملیات‌های خود بهره می‌برند. ناوگان سوخت‌رسانی هوایی مستقر در این پایگاه، یکی دیگر از ویژگی‌های کلیدی آن است. این سوخت‌رسان‌ها به‌طور مرتب در عملیات‌های هوایی و جنگی آمریکا مشارکت دارند و این پایگاه را به مرکز لجستیکی حیاتی برای آمریکا در سراسر منطقه تبدیل کرده‌اند.

نقش در کنترل مسیرهای تجاری و دریایی

نقش پایگاه دیه گو گارسیا تنها به عملیات‌های نظامی محدود نمی‌شود. این پایگاه در نزدیکی یکی از شلوغ‌ترین و مهم‌ترین مسیرهای تجاری دریایی جهان قرار دارد. این موقعیت، آمریکا را قادر می‌سازد که نظارت کاملی بر تردد کشتی‌ها، نفتکش‌ها و سایر ناوگان تجاری در اقیانوس هند و خاورمیانه داشته باشد. چنین نظارتی به ویژه در دوران بحران‌های جهانی و تشدید تنش‌ها در منطقه حیاتی است. گزارش‌هایی وجود دارند که نشان می‌دهند ایالات متحده از دیه گو گارسیا برای جمع‌آوری اطلاعات الکترونیکی، ردیابی ماهواره‌ای، شنود و جاسوسی نیز استفاده می‌کند. این امر باعث شده که دیه گو گارسیا نه‌تنها به‌عنوان یک پایگاه نظامی، بلکه به‌عنوان یکی از مراکز اطلاعاتی کلیدی برای ایالات متحده محسوب شود.

دیه گو گارسیا در طول دهه‌ها در جنگ‌های مهم ایالات متحده نقش حیاتی ایفا کرده است. در جنگ خلیج فارس (۱۹۹۱)، این پایگاه به‌عنوان نقطه مرکزی برای عملیات‌های هوایی علیه عراق استفاده شد. در پی حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، دیه گو گارسیا به‌عنوان مرکز پشتیبانی برای عملیات‌های نظامی در افغانستان و عراق مورد استفاده قرار گرفت. جنگ افغانستان و جنگ عراق، هر دو از این پایگاه به‌عنوان پایگاه اولیه برای حملات هوایی و پشتیبانی لجستیکی بهره بردند.

دیه گو گارسیا و برنامه‌های اطلاعاتی آمریکا

همچنین، در طول سال‌های اخیر، سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) از دیه گو گارسیا برای برگزاری عملیات‌های بازجویی در چارچوب مبارزه با تروریسم استفاده کرده است. برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که این پایگاه به‌عنوان یک مرکز مخفی بازجویی برای مظنونین تروریستی مورد استفاده قرار گرفته است. چنین اقداماتی از سوی ایالات متحده به موجب افزایش حساسیت‌های حقوق بشری و اعتراضات بین‌المللی در برابر این پایگاه بوده است.

در حالی که دیه گو گارسیا در حال حاضر یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های نظامی ایالات متحده در اقیانوس هند به شمار می‌رود، اهمیت آن در آینده همچنان ادامه خواهد داشت. با افزایش تنش‌ها در خاورمیانه، آسیای جنوبی و اقیانوس هند، این پایگاه احتمالاً نقش محوری در استراتژی‌های ایالات متحده ایفا خواهد کرد. موقعیت جغرافیایی، تجهیزات پیشرفته و نقش حیاتی در حفظ امنیت و نفوذ آمریکا در منطقه، این پایگاه را به یک نقطه استراتژیک کلیدی برای ایالات متحده تبدیل کرده است./شرق