فشار بی سابقه جهانی برای توقف ارسال سلاح

حسین فاطمی، روزنامه نگار

دیپلماسی ایرانی: شدت کشتار و جنایات رژیم صهیونیستی در نوار غزه طی حدود ۷ ماه گذشته به قدری غیرقابل توجیه و غیرقابل دفاع شده است که عملاً جامعه جهانی در یک اقدام بی‌سابقه به فکر توقف ارسال و فروش تسلیحات به این رژیم افتاده است تا جایی که شورای حقوق بشر سازمان ملل روز(جمعه) قطع نامه‌ای را درباره ممنوعیت ارسال سلاح برای رژیم صهیونیستی تصویب کرد. به گزارش ایسنا، شورای حقوق بشر سازمان ملل امروز پیش نویس قطعنامه‌ای را که پاکستان برای توقف ارسال سلاح برای رژیم صهیونیستی ارائه کرده بود، با ۲۸ رأی موافق تصویب کرد. این شورا همچنین از همه کشورها خواست فروش، نقل وانتقال و تغییر مسیر تسلیحات، مهمات و دیگر تجهیزات نظامی به رژیم صهیونیستی را متوقف کرده و خواستار گزارش کمیسیون تحقیقات مستقل بین‌المللی نسبت به سرزمین‌های فلسطین اشغالی درباره نقل ‌وانتقال و فروش مستقیم و غیرمستقیم تسلیحات، مهمات، قطعات، اجزا و کالاهای دارای کاربری دوگانه به اسرائیل و ارائه این گزارش به جلسه پنجاه و نهم شورا شد.

به نقل از الجزیره، این پیش‌نویس همچنین بر لزوم مجازات رژیم صهیونیستی به دلیل جنایت‌های جنگی در غزه تأکید دارد. پیش از این نماینده فلسطین در شورای حقوق بشر در جلسه این شورا گفت: از شما می‌خواهیم این پیش نویس را برای توقف نسل کشی در غزه تصویب کنید. نماینده آفریقای جنوبی نیز گفت: باید مسئولان نسل کشی در غزه محاکمه شوند و اسرائیل باید حکم دیوان بین المللی دادگستری را اجرا کند. البته شورای حقوق بشر سازمان ملل روز جمعه پنج قطعنامه درباره جنگ غزه از جمله قطعنامه‌ای با موضوع درخواست از رژیم صهیونیستی برای برداشتن سریع محاصره و تمام اشکال دیگر مجازات دسته‌جمعی علیه این باریکه و برقراری فوری آتش‌بس را هم تصویب کرد.

-    فشار بی سابقه جهانی برای توقف ارسال سلاح 

 اگر چه بیزنس اینسایدر افشا کرد که کشورهای اروپایی در نتیجه حمله رژیم صهیونیستی به امدادگران سازمان خیریه موسوم به آشپزخانه مرکزی جهانی، تحت فشار فزاینده برای تعلیق فروش تسلیحات به این رژیم هستند، اما پس از تصویب قطعنامه شورای حقوق بشر سازمان ملل مبنی بر توقف فروش و ارسال تسلیحات به رژیم صهیونیستی سلسله اقداماتی عملی توسط برخی کشورها برای این منظور صورت گرفت. در این باره و به گزارش لیبراسیون، ژان کلود سمویه، رئیس سازمان عفو بین‌الملل در فرانسه در نامه‌ای سرگشاده خطاب به امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه نسبت به فوریت تعلیق فروش تسلیحات به رژیم صهیونیستی در مواجهه با خطر نسل‌کشی هشدار داد. در مقابل سباستین لوکورنو، وزیر دفاع فرانسه، در ۲۴ ژانویه ۲۰۲۴ تصریح کرده بود که فرانسه تجهیزات نظامی را به سرزمین‌های اشغالی فلسطین صادر می‌کند تا رژیم صهیونیستی بتواند «از دفاع خود اطمینان حاصل کند»، همانطور که ماده ۵۱ منشور سازمان ملل این مجوز را به آن می‌دهد، بدون مشخص کردن ماهیت این انتقال‌ها. با این وجود، این رویه باید با رعایت قوانین و مقررات اساسی جنگ همراه باشد که به وضوح امروزه چنین نیست. رژیم صهیونیستی مرتکب جنایات متعددی علیه فلسطینیان می‌شود و بسیاری از کشورها صادرات نظامی به تل‌آویو را متوقف کرده‌اند. 

با این وجود سمویه از رئیس کشور فرانسه خواست اطمینان حاصل کند که «هیچ‌گونه ادوات جنگی، از هر نوع، نتواند برای ارتکاب یا تسهیل جنایات تحت قوانین بین‌المللی استفاده شود.» طبق گفته این سازمان غیردولتی، مقامات رژیم صهیونیستی به عملیات فلسطینی طوفان الاقصی از سوی حماس در ۷ اکتبر، پاسخ نامتناسبی داده‌اند. در کنار درخواست رئیس سازمان عفو بین‌الملل در فرانسه، ۱۱۵ تن از نمایندگان پارلمان این کشور (فرانسه) هم در نامه‌ای به امانوئل ماکرون نسبت به «نقطه نمادین»، «کشته شدن ۳۳ هزار تن و شهادت ۱۳ هزار و۷۵۰ کودک» در نوار غزه هشدار داده و خواستار توقف فوری فروش تسلیحات فرانسه به رژیم صهیونیستی شدند. ماتیلد پانو، عضو حزب چپ «فرانسه تسلیم‌ناپذیر» در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: نقش فرانسه همدستی در یک نسل‌کشی نیست. بلکه ترویج صلح است. به نقل از ب.اف. ام. تی. وی، او به همراه ۱۱۴ نماینده دیگر پارلمان فرانسه در نامه‌ای خطاب به امانوئل ماکرون، صراحتاً خواستار توقف فروش تسلیحات فرانسوی به رژیم صهیونیستی شد.

گروهی از وکلای حقوق بشر نیز اعلام کردند درخواستی فوری را علیه دولت آلمان برای توقف صادرات تسلیحات جنگی به رژیم صهیونیستی ارائه داده‌اند و دلایلی را مبنی بر نقض قوانین بشردوستانه بین‌المللی در غزه ذکر کرده‌اند. به گزارش ایسنا، اخیرا دادگاهی در هلند نیز به این کشور دستور داده تا صادرات قطعات جنگده‌ اف-۳۵ را به دلیل نگرانی استفاده از آنها برای حملات علیه اهداف غیرنظامی در نوار غزه که ده‌ها هزار نفر در آن به شهادت رسیده‌اند، مسدود کند. در این بین اگر چه سه قاضی سابق دادگاه عالی انگلیس و بیش از ۶۰۰ وکیل، دانشگاهیان و قاضی ارشد بازنشسته در نامه‌ای به نخست‌وزیر هشدار دادند که دولت بریتانیا با ادامه ارسال سلاح برای رژیم صهیونیستی قوانین بین‌المللی را نقض می‌کند، اما دیوان عالی انگلیس یک پرونده مبنی بر تعلیق فروش تسلیحات بریتانیا به رژیم صهیونیستی را رد کرد.

جالب ترین مورد فشارها به آمریکا باز می گردد. در این راستا ۴۰ نفر از قانونگذاران دموکرات کنگره آمریکا از رئیس جمهوری این کشور درخواست کردند تا فروش سلاح به رژیم اسرائیل را متوقف کند. به نوشته ایرنا، این ۴۰ نماینده کنگره آمریکا که نام نانسی پلوسی، رئیس سابق مجلس نمایندگان ایالات متحده هم در میان اسامی آنها دیده می‌شود در نامه‌ای از بایدن خواستند تا فروش تسلیحات به رژیم صهیونیستی را متوقف کرده و کمک‌های واشنگتن به این رژیم را مشروط کند. امضای این نامه از سوی نمایندگان دموکرات کنگره آمریکا، به ویژه پلوسی که یکی از مهم‌ترین دموکرات‌های تاریخ آمریکا بوده و برای دهه‌ها مدافع کلیدی روابط آمریکا و (رژیم) اسرائیل محسوب می‌شده است، نشان می‌دهد که جایگاه رژیم صهیونیستی به دلیل اعمال و جنایت‌های وحشیانه ارتش این رژیم در نوار غزه تا چه حد در نزد مردم آمریکا و حزب دموکرات این کشور سقوط کرده است.

-    چه کشورهایی همچنان به رژیم صهیونیستی سلاح می‌دهند؟

در بحبوحه حملات رژیم صهیونیستی به نوار غزه که منجر به شهادت بیش از ۳۱ هزار فلسطینی عمدتا غیرنظامی شده است، چندین کشور غربی همچنان به صادرات سلاح به رژیم صهیونیستی ادامه می‌دهند. به گزارش ایسنا، تعداد فزاینده‌ای از سازمان‌های بشردوستانه، آژانس‌های سازمان ملل و مقامات اتحادیه اروپا از این کشورها خواسته‌اند که تحویل تسلیحات خود به این رژیم را متوقف کنند. العربیه انگلیسی مروری بر کشورهایی داشته که به‌رغم درخواست‌های فزاینده برای آتش‌بس، به ارسال تسلیحات به رژیم صهیونیستی ادامه داده‌اند که شامل شامل انگلیس، آمریکا، فرانسه، دانمارک، استرالیا، کانادا و آلمان است. 

در این خصوص و بر اساس گزارشی از کمپین علیه تجارت اسلحه، صنعت تسلیحات بریتانیا ۱۵ درصد از اجزای هواپیماهای جنگی رادارگریز «اف-۳۵» را که در حال حاضر در حملات علیه غزه مورد استفاده قرار می‌گیرد، تامین می‌کند. ارزش قرارداد برای قطعات نیز نزدیک به ۴۲۸ میلیون دلار برآورد شده است. با این حال، طبق گزارش مجلس عوام از فوریه ۲۰۲۴، بخش زیادی از تجهیزات نظامی از طریق مجوزهای صادرات عمومی باز صادر می‌شود. در این گزارش آمده است که این مجوزهای باز - که شامل اجزای «اف-۳۵» است، فاقد شفافیت هستند و امکان صادرات نامحدود تجهیزات و ارزش تجهیزات مشخص شده را بدون نظارت بیشتر فراهم می کنند. البته  چندین سیاستمدار بریتانیایی از دولت خواسته‌اند تا مجوزهای صادرات تسلیحات به رژیم صهیونیستی را در رابطه با جنگ جاری در غزه لغو کند. شبکه اقدام حقوقی جهانی مستقر در بریتانیا نیز درخواست بررسی قضایی مجوزهای صادراتی این کشور را داده است. 

لارس لوکه راسموسن، وزیر امور خارجه دانمارک هم در ماه ژانویه اعلام کرد که در مجموع ۱۵ شرکت دانمارکی اجزای جت‌های جنگنده «اف-۳۵» را که در بمباران غزه مورد استفاده قرار گرفتند، تامین می کنند. هفته گذشته، گروهی از سازمان‌های غیردولتی بیانیه‌ای صادر کردند و گفتند که از دولت دانمارک برای پایان دادن به صادرات تسلیحات این کشور نوردیک به رژیم صهیونیستی شکایت خواهند کرد و به این دلیل نگرانی‌هایی در مورد استفاده از این سلاح‌ها برای ارتکاب جنایات جنگی علیه غیرنظامیان در غزه اعلام کردند. آکسفام دانمارک، اکشن اید دانمارک، عفو بین‌الملل و سازمان حقوق بشر فلسطینی الحق در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند که این پرونده علیه وزارت امور خارجه و پلیس ملی که فروش تسلیحات و تجهیزات نظامی دانمارکی را تایید می‌کند، تشکیل شده است. برای چندین سال، دانمارک به شرکت‌های دانمارکی اجازه داده است که قطعات جت‌های جنگنده «اف-۳۵» را از طریق همکاری دفاعی به رهبری ایالات متحده صادر کنند. ایالات متحده جنگنده‌های تمام شده را به تل‌آویو می‌فروشد.

در آلمان نیز نزدیک به ۲۸ درصد از صادرات نظامی رژیم صهیونیستی متعلق به این کشور است. از نوامبر ۲۰۲۳، دولت آلمان صادرات ۳۲۳ میلیون دلاری تجهیزات به این رژیم از جمله ابزارهای سیستم‌های دفاعی و ارتباطات را تایید کرد. در چند هفته اول پس از آغاز حملات به غزه، آلمان ۱۸۵ درخواست مجوز صادرات اضافی مربوط به تامین تسلیحات از رژیم صهیونیستی را تایید کرد. در حالی که آلمان عمدتاً ارسال خودروهای زرهی و تجهیزات حفاظتی برای سربازان به این رژیم را تایید کرده است، گزارشی در مجله اشپیگل در ماه ژانویه اعلام کرد که دولت در حال بررسی و برنامه‌ریزی برای تایید محموله مهمات تانک حساس درخواستی تل‌آویو است. بر اساس داده‌های وزارت دفاع فرانسه هم، پاریس در ۱۰ سال گذشته بیش از ۲۲۶ میلیون دلار تجهیزات نظامی به رژیم صهیونیستی فروخته است. سباستین لکورنو، وزیر دفاع فرانسه گفت که این کشور بیشتر از اسرائیل حمایت نظامی می‌کند. البته درخواست‌های فزاینده‌ای در فرانسه برای توقف حمایت تسلیحاتی از رژیم صهیونیستی وجود دارد. اعضای حزب چپ‌گرا از «امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه خواستند فروش تسلیحات به تل‌آویو را متوقف کند و در مورد آنچه فروخته می‌شود شفافیت ایجاد کند.

از زمان طوفان الاقصی در هفتم اکتبر دولت «جاستین ترودو»، نخست وزیر کانادا حداقل ۲۱ میلیون دلار مجوز جدید برای صادرات نظامی به رژیم صهیونیستی صادر کرده است. بر اساس شکایتی که در ماه مارس توسط وکلای کانادایی حقوق بین‌الملل، سازمان فلسطینی الحق و چهار نفر ارائه شده است، ارزش چنین مجوزهایی بیش از مقدار مجاز در سال گذشته است. دولت ترودو به دلیل ادامه فروش تسلیحات این کشور به رژیم صهیونیستی مورد انتقاد قرار گرفته است. فعالان و گروه‌های حقوق بشری دولت را متهم کرده‌اند که با وجود قوانینی که صادرات سلاح به بازیگران خارجی را در صورت وجود خطر استفاده در نقض حقوق بشر ممنوع می‌کند، از خلأهای نظارتی برای صادرات تجهیزات نظامی به تل‌آویو استفاده می‌کند.

در استرالیا هم دولت کانبرا طی پنج سال گذشته ۱۳ میلیون دلار تسلیحات و مهمات به رژیم صهیونیستی ارائه کرده است که از این میان ۲.۳ میلیون دلار در سال ۲۰۲۲ است. شبکه خبری استرالیایی ای بی سی در ماه ژانویه گزارش داد که دولت استرالیا عمدا در رسیدگی به درخواست‌های اسلحه از سوی تل‌آویو «آهسته پیش می‌رود» زیرا نگرانی ها در مورد افزایش تعداد تلفات غیرنظامی در غزه افزایش یافته است. سناتور استرالیایی «دیوید شوبریج» در ماه نوامبر پس از اعتراضات در بنادر کشتیرانی استرالیا به دلیل تامین تسلیحات به رژیم صهیونیستی، از سیستم صادرات «محرمانه» تسلیحات این کشور انتقاد کرد. به گفته وزارت دفاع استرالیا، کانبرا از سال ۲۰۱۷، ۳۵۰ مجوز صادرات نظامی به رژیم صهیونیستی صادر کرده است که ۵۲ مورد تنها در سال جاری است. این اطلاعات تنها پس از سؤالات مستقیم شوبریج در جلسات استماع سنا در سال گذشته در دسترس عموم قرار گرفت.

در این بین مهم ترین و جدی ترین حامی تسلیحاتی اشغالگران، آمریکا است که در تنها در یک مورد، فروش فعال نظامی واشنگتن به تل‌آویو در اکتبر ۲۰۲۳، ۲۳.۸ میلیارد دلار بود. بر اساس گزارش‌های وال استریت ژورنال، از زمانی که اسرائیل حملات علیه غزه را آغاز کرد، ایالات متحده ۲۵۳.۵ میلیون دلار دیگر سلاح به این رژیم فروخته است که شامل بیش از ۵۰۰۰ بمب MK-۸۴ به وزن ۲۰۰۰ پوند است. گزارش شده است که ایالات متحده از آغاز جنگ غزه بیش از ۱۰۰ تسلیحات از جمله هزاران بمب به این رژیم فروخته است، اما این تحویل بدون نظارت کنگره بوده زیرا هر معامله کمتر از مقدار دلاری بود که نیاز به تاییدیه داشت.

واشنگتن پست گزارش داد که مقامات دولت، کنگره را از فروش ۱۰۰ نظامی خارجی به رژیم صهیونیستی در یک جلسه توجیهی طبقه‌بندی شده مطلع کردند. جزئیات این فروش مشخص نبود زیرا آنها عمداً کوچک نگه داشته می شدند، اما گزارش شده است که شامل مهمات هدایت شونده دقیق، بمب‌های با قطر کوچک، سنگرشکن، اسلحه‌های کوچک و سایر کمک‌های مرگبار است. ایالات متحده سالانه حدود ۳.۸ میلیارد دلار سیستم نظامی و دفاع موشکی در اختیار رژیم صهیونیستی قرار می دهد. در ماه فوریه، قانونی برای ارائه ۱۷.۶ میلیارد دلار کمک نظامی اضافی به این رژیم در مجلس نمایندگان آمریکا رونمایی شد. مجلس نمایندگان با اکثریت جمهوری خواهان پیش از این کمک نظامی ۱۴.۳ میلیارد دلاری به تل‌آویو را تصویب کرده بود.