اسرائیل رسما کرانه باختری را به اراضی خود ملحق کرده است

حسین فاطمی، روزنامه نگار

دیپلماسی ایرانی: اگر چه موضوع شهرک سازی ها همواره از موضوعات پر التهاب، حساس و مناقشه برانگیز در سرزمین های اشغالی بوده است، اما با بازگشت بی بی به قدرت و تشکیل افراطی ترین کابینه تاریخ رژیم صهیونیستی عملا این موضوع (شهرک سازی ها) به مثابه نقطه عطفی در تحولات بین صهیونیست ها و فلسطینیان عمل می کند. در همین راستا بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی روز جمعه در گفت‌وگو با شبکه ماهواره‌ای «اسکای نیوز» انگلیس، کرانه باختری را «خاک اسرائیل» دانست و گفت که شهرک سازی در آن منطقه (در کرانه باختری) نقض قوانین بین‌المللی نیست.

این در حالی است که بر اساس قوانین بین‌المللی، تمامی شهرک‌های اسرائیلی در سرزمین‌های اشغالی «غیرقانونی» تلقی می‌شوند و سازمان ملل متحد بیش از یک بار اعلام داشته که گسترش این شهرک‌ها ناقض قوانین حقوق بشر است. علاوه بر آنکه سخنان نتانیاهو هیچ سنخیتی با قوانین بین المللی ندارد که حتی برخی واکنش ها را جانب دولت خودگردان هم به دنبال داشته است. 

آن گونه که خبرگزاری رسمی فلسطینی وفا گزارش داد، نبیل ابوردینه، سخنگوی تشکیلات خودگردان فلسطین تاکید داشت که، «هدف رژیم صهیونیستی از این خواسته‌ها تلاش برای گمراه کردن و فریب افکار عمومی بین‌المللی است؛ اینکه شهرک‌ها در اراضی فلسطین ساخته نمی‌شوند و قدس، مقدسات آن و شهرک سازی از دلایل اصلی دستیابی به صلح است.» ابوردینه تصریح کرد که، «شهرک‌های صهیونیستی در اراضی متعلق به ملت فلسطین ساخته می‌شوند و دولت راستگرای تندروی این رژیم  به گسترش شهرک سازی ادامه می‌دهد تا مانع از تشکیل کشور مستقل فلسطین به پایتختی قدس شود.»

سخنگوی تشکیلات خودگردان فلسطین ادامه داد، «بازگشت شهرک نشینان اسرائیلی به محل شهرک تخلیه شده حومش در جنوب جنین در کرانه باختری، چالش بزرگی برای قطعنامه‌های مشروعیت بین‌المللی و شورای امنیت سازمان ملل است و از دولت آمریکا خواست به صدور بیانیه‌های محکوم کننده اکتفا نکند و به این اقدامات رژیم صهیونیستی پایان دهد که منطقه را به خشونت و بی‌ثباتی بیشتر سوق می‌دهد.» وی افزود، «اگر دولت صهیونیستی دنبال صلح دائم است باید قطعنامه‌های بین‌المللی را به رسمیت بشناسد که در آن بر راهکار تشکیل دو کشور در مرزهای چهارم ژوئن به پایتختی قدس تاکید شده است زیرا این تنها راه رسیدن به صلح، امنیت و ثبات است.»

- وقتی آمریکا هم مخالف است

اظهارات نتانیاهو در خصوص شهرک سازی ها به قدری با قوانین و حقوق بین الملی در تضاد است که ایالات متحده هم در نگاهی مشابه با سازمان ملل توسعه شهرک سازی ها ناقض قوانین دانسته است. مخالفت واشنگتن با توسعه شهرک سازی ها به قدری جدی است که برخی مسئولان رژیم صهیونیستی اعلام کرده اند که نتانیاهو در نتیجه فشارهای دولت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا تصمیم گرفت جلسه‌ای را که قرار بود هفته جاری درباره طرح بسیار حساس شهرک سازی در منطقهE1  کرانه باختری اشغالی برگزار شود، به تعویق بیندازد.

به گزارش وبگاه آمریکایی آکسیوس، منطقه یاد شده در حدفاصل قدس و شهرک معالیه ادومیم یک منطقه بسیار حساس از نظر دیپلماتیک بوده و از نظر بین‌المللی منطقه‌ای ناآرام در کرانه باختری است. شهرک‌سازی در این منطقه می‌تواند مانع ارتباط جغرافیایی فلسطین میان بخش‌های شمالی و جنوبی کرانه باختری شده و تشکیل کشور مستقل فلسطین را در آینده دشوار خواهد کرد.

در طول ۲۰ سال اخیر دولت‌های پیاپی آمریکا، رژیم صهیونیستی را تحت فشار گذاشتند تا از شهرک‌سازی در کرانه باختری خودداری کند. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا چهارشنبه در پاسخ به سوال خبرنگار القدس درباره شهرک‌سازی‌ها در کرانه باختری گفت که «دولت آمریکا به شدت با این اقدامات مخالف است.» به نظر می‌رسد این تصمیم نتانیاهو در راستای تلاش برای آرام‌ کردن تنش‌ها با دولت آمریکا به این امید است که پس از این اقدام، بایدن از او برای دیدار در کاخ سفید دعوت کند. این دعوت برای اولین بار از زمان انتصاب مجدد نتانیاهو در سمت نخست وزیری در حدود پنج ماه قبل خواهد بود.

بایدن ماه مارس اعلام کرد که نتانیاهو در آینده نزدیک برای حضور در کاخ سفید دعوت نخواهد شد. برخی مسؤولان اسرائیلی و آمریکایی نیز گفتند، دولت بایدن و چند کشور اروپایی دیگر در دو هفته گذشته نگرانی خود در خصوص برگزاری نشستی درباره طرح شهرک‌سازی در منطقهE1  را به نتانیاهو و معاونانش ابراز داشته و خواستار لغو آن شدند. مسئولان رژیم صهیونیستی به سایت آکسیوس گفتند، اسرائیل پنج‌شنبه به آمریکا اعلام کرد که تصمیم گرفته این نشست را به تعویق بیندازد.

- رژیم صهیونیستی رسما کرانه باختری را به اراضی خود ملحق کرده است

در حالی که مناقشات و لفاظی های دیپلماتیک و سیاسی بر سر توسعه شهرک سازی ها هم چنان ادامه دارد، طیفی از ناظران معتقدند که رژیم صهیونیستی رسما و عملا و به صورت دوفاکتو، کرانه باختری را در سایه توسعه شهرک سازی ها به اراضی خود ملحق کرده است. پیرو ایبن موضوع مجله فارن پالیسی، مقاله‌ای را به قلم مایکل اسفارد، کارشناس قوانین و حقوق بشر بین‌الملل را منتشر کرد که وی با اساره به توسعه شهرک سازی اشغالگران، تأکید کرد که رژیم صهیونیستی به دنبال تحکیم حاکمیت یکجانبه خود در کرانه باختری است. در این مقاله آمده است که «در طول نیم قرن گذشته، گسترش شهرک سازی در کرانه باختری، کنترل صهیونیست ها را عمیق‌تر و عقب نشینی نظامی را به یک احتمال غیرقابل اجرا تبدیل کرده است.»

مایکل اسفارد می نویسد: «صهیونیست ها از ابتدا به دنبال ایجاد حاکمیت یکجانبه خود در کرانه باختری بوده اند. در حالی که دولت‌های متوالی رژیم صهیونیستی برای دهه‌ها با جهان در مورد وضعیت آینده سرزمین‌های اشغالی که باید از طریق مذاکره حل و فصل شود، لاس می‌زنند، روش‌های صهیونیست ها در عمل بسیار متفاوت بوده است. براساس قوانین بین‌المللی، یک قدرت اشغالگر به طور موقت مسئول سرزمینی است که اشغال کرده است نه اینکه یک قدرت مستقل باشد. این بدان معناست که موظف است تا حد امکان وضعیت قلمرو را قبل از اشغال آن حفظ کند. با این حال، در کرانه باختری، رژیم صهیونیستی سیاست متفاوتی را دنبال کرد و به عنوان یک قدرت مستقل دارای حاکمیت با تصرف زمین و منابع سرزمین‌های فلسطینی در خدمت یک پروژه بزرگ شهرک سازی در قالب شهرک سازی‌های  عمل کرد.

این کارشناس در ادامه مطلب خود به اقدامات کابینه افراطی بی بی پیرامون شهرک سازی ها در کرانه باختری هم ورود می کند و می نویسد: «اواخر فوریه، و یوآو گالانت، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی توافقنامه‌ای را برای انتقال تعدادی از اختیارات دولتی در کرانه باختری از فرمانده نظامی منطقه به اسموتریچ امضا کرد. (اسموتریچ علاوه بر خدمت به عنوان وزیر دارایی، سمت وزیر را در وزارت جنگ نیز برعهده دارد. اگرچه اسموتریچ به طور کامل قدرت را در دست نگرفت؛ اما این انتقال همچنان ساختار رژیم اسرائیل در کرانه باختری را به طور قابل توجهی تغییر می‌دهد، زیرا بسیاری از اختیارات اداری در سرزمین‌های اشغالی برای اولین بار در دست یک غیرنظامی قرار گرفته است. با این حرکت اسموتریچ عملاً حاکم کرانه باختری شد.»

براساس این توافقنامه، اسموتریچ که «وزیر در وزارت جنگ» معرفی می‌شود، افراد غیرنظامی را به سمت‌های رسمی در دولت نظامی منصوب می‌کند، مانند معاون تازه ایجاد شده اداره مدنی و مسئول آژانس نظامی مسئول امور غیرنظامی شهرک نشینان و شهرک‌های اسرائیلی در کرانه باختری. همچنین مشاوران حقوقی برای آنها منصوب خواهد شد. علاوه بر این، اسموتریچ تنها مسئول ایجاد بیشتر سیاست شهرک‌سازی اسرائیل در کرانه باختری خواهد بود. همه مسائل در حال حاضر تحت اختیار اسموتریچ است، مانند اختصاص زمین، برنامه ریزی و ساخت و ساز در اکثر مناطق خارج از شهرها و روستاهای فلسطین، اجرای قانون در مورد ساخت و سازهای غیرقانونی توسط فلسطینی‌ها و اسرائیلی‌ها، زیرساخت‌ها، توزیع آب و موارد دیگر.

مایکل اسفارد در مقاله خود تاکید دارد که «اسموتریچ این واقعیت را کتمان نمی‌کند، قصد دارد با از بین بردن کامل اداره مدنی، اختیارات دولت اسرائیل را به شهرک‌ها گسترش دهد و به مقامات اسرائیلی اختیارات مستقیم بر کرانه باختری بدهد. براساس این توافق حاکم فعلی سیستم حقوقی دوگانه در کرانه باختری را با اجازه دادن به اجرای کامل قوانین کنست برای شهرک‌نشینان اسرائیلی گسترش خواهد داد، در حالی که فلسطینی‌ها همچنان تابع قوانین نظامی هستند. مشاوران حقوقی باید پیش‌نویس قوانین نظامی را تهیه کنند که به طور رسمی قوانین اسرائیل را در مورد شهرک نشینان اجرا کند. لذا اگرچه انتصاب اسموتریچ در وزارت جنگ اسرائیل با بیانیه بزرگی همراه نبود؛ اما به منزله الحاق قانونی کرانه باختری است که گامی خطرناک در جهت تثبیت آپارتاید در منطقه کرانه باختری خواهد بود.»