یک موضع گیری جنجالی
عمیق تر شدن اختلافات السودانی و چارچوب هماهنگی
حسین فاطمی، روزنامه نگار
دیپلماسی ایرانی: نخست وزیر عراق بر «لزوم تداوم حضور ائتلاف آمریکایی و نیروهای خارجی» در کشورش تأکید کرد و گفت که نابودی داعش مدتی طول خواهد کشید. به گزارش ایران، «محمد الشیاع السودانی» در گفت‌وگو با روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» از ادامه حضور نیروهای آمریکایی در کشورش دفاع کرد و تاکید کرد که عراق همچنان به نیروهای خارجی حاضر در آن که اغلب آمریکایی هستند، نیاز دارد.
السودانی با بیان اینکه «نابودی داعش مدتی طول خواهد کشید»، افزود: «حضور آنان (نیروهای ائتلاف بین‌المللی به سرکردگی آمریکا) همچنان مورد نیاز است.» وی خواستار برقراری روابطی در سطح روابط عربستان و دیگر کشورها با آمریکا شد و اعلام کرد که دولت عراق در نظر دارد ماه آینده هیئتی بلندپایه را به واشنگتن اعزام کند.
السودانی گفت: «ما به نیروهایی که در داخل خاک عراق بجنگند نیازی نداریم؛ چراکه تهدید عراق از نفوذ هسته‌های تروریستی از سوریه ناشی می‌شود.» نخست وزیر عراق با تأکید بر اینکه آمریکا حدود ۲۰۰۰ سرباز را برای انجام آموزش و مشاوره در عراق مستقر کرده است، اظهار داشت که برقراری روابط دوستانه همزمان با ایران و آمریکا را ناممکن نمی‌داند.
او قبل تر هم در مصاحبه دیگری با شبکه دویچه وله آلمان گفته بود که کابینه‌اش موافق ماندن نیروهای آمریکایی در عراق است و این مساله از سوی برخی احزاب سیاسی حمایت می‌شود اما این حضور با تعیین ماموریت‌های این نیروها و نقاط حضور و استقرار آنها و نیز تعدادشان همراه است.
واکنش های داخلی در عراق
پس از این گفته های السودانی یک عضو برجسته چارچوب هماهنگی شیعیان عراق در واکنش به موضع گیری جدید نخست وزیر این کشور، اظهار کرد که تفاوت‌هایی میان رویکردهای نخست وزیر و برخی از سران ائتلاف درباره مساله حضور نظامی آمریکا در عراق وجود دارد.
به گزارش سایت العربی الجدید، عراق برای دومین هفته پیاپی شاهد کشمکش سیاسی بر سر مساله حضور نظامیان خارجی در خاک این کشور است و سران چارچوب هماهنگی شیعیان عراق، ائتلاف سیاسی حاکم در این کشور و در راس آنها هادی العامری و قیس الخزعلی دوباره از کابینه عراق خواستند نیروهای آمریکایی را به شکل کامل از عراق اخراج کند.
عائد الهلالی، عضو برجسته چارچوب هماهنگی شیعیان عراق به سایت العربی الجدید گفت: تفاوتی میان موضعگیری‌های محمد شیاع السودانی (نخست وزیر عراق) و برخی از طرف‌ها در چاچوب در مورد مساله حضور نظامیان آمریکایی در این کشور وجود دارد، به این شکل که طرف‌هایی در داخل ائتلاف بر اخراج کامل این نیروها در دوره السودانی تاکید دارند اما السودانی به همراه برخی طرف‌های دیگر خواستار حضور این نیروها بوده و در حال رایزنی با آمریکایی‌ها درباره تعداد و مناطق استقرار و فعالیت‌شان هستند.
الهلالی در ادامه عنوان کرد: «نگرانی سیاسی از سوی برخی طرف‌های چارچوب و نیز السودانی در مورد اقدام برای اخراج آمریکایی‌ها در مرحله فعلی وجود دارد و آنها نگران هستند که این اقدام موجب مشکلات سیاسی، امنیتی و اقتصادی برای عراق شود و السودانی نمی‌خواهد شرایط عراق بحرانی شود بلکه برای حل هرگونه اختلاف‌نظری در چارچوب دیپلماسی و سیاسی تلاش می‌کند.»
این عضو برجسته چارچوب هماهنگی افزود: «گروه‌های سیاسی عربی اهل تسنن و کُرد موافق ماندن آمریکایی‌ها هستند و این دلیل اختلاف‌نظرها میان گروه‌های عضو چارچوب است، این مساله هنوز موضوع گفتگوها و مذاکرات مستمر برای رسیدن به توافقی مورد حمایت اکثر گروه‌های سیاسی تشکیل دهنده ائتلاف و حامی کابینه السودانی است.»
در همین رابطه یکی از رهبران برجسته جنبش حقوق، شاخه سیاسی گروه گردان‌های حزب‌الله در گفت وگوی کوتاهی با العربی الجدید، السودانی را متهم کرد که بر خلاف تعهداتش در مورد مساله اشغالگری آمریکا در عراق عمل کرده است.
این رهبر جنبش حقوق افزود: السودانی در حال حاضر از تعیین ماموریت‌ها و محدود کردن حضور آنها صحبت می‌کند، هر چند که این کار غیرممکن است و هر دولت عراقی که این مساله را اعلام کرد، شکست خورد چرا که آمریکایی‌ها مخالفت می‌کنند و این مساله بر هیچ کسی پوشیده نیست. این منبع در پایان گفت: «چارچوب هماهنگی به زودی با السودانی برای بررسی اظهارات اخیرش در این مورد نشستی خواهد داشت و گروه‌های مقاومت اسلامی موضعی دارند که آن را اعلام خواهند کرد.»
عمیق تر شدن اختلافات السودانی - چارچوب هماهنگی
آمریکا به صورت غیرمستقیم بر درگیری شدید محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق و بیشتر احزاب چارچوب هماهنگی که ستون فقرات این کابینه را تشکیل می‌دهند، نظارت دارد. درگیری که نشانه‌های آن در اختلاف‌نظرهایی نمایان شدند که به تازگی میان دو طرف بر سر انتصاب‌ها در پست‌های امنیتی حساس علنی شدند؛ اما ریشه‌های این اختلافات، تلاش جدید آمریکا برای محدود کردن گروه‌های یاد شده و محرومیت آنها از سهمیه‌شان در حاکمیت با توجه به تقابل مستمر با ایران است که به نظر می‌رسید با تشکیل کابینه در اواخر اکتبر گذشته کنار گذاشته شود.
به گزارش روزنامه الاخبار چاپ لبنان، اختلافات در داخل کابینه عراق به دنبال اختلاف‌نظرها میان محمد شیاع السودانی، رئیس آن و احزاب چارچوب هماهنگی که او را برای این سمت معرفی کرده و به کابینه او رای اعتماد دادند، درباره نحوه برخورد او با آمریکا در حال نمایان شدن هستند و آمریکا توانست نخست وزیر را جذب کرده و پست‌های مهم امنیتی را از نفوذ چارچوب هماهنگی دور نگه دارد.
آمریکا برای رسیدن به این هدف از ابزارهای فشار متعددی استفاده کرد که اخیرا با سهمیه‌بندی دلار در بازار این کشور و تنبیه چند بانک خود را نشان داد و موجب کاهش ارزش دینار شد. همچنین از دیگر اهرم‌های فشار آمریکا تحریک گروهک‌های داعش بود که رشته حملاتی را به ویژه در کرکوک آغاز کردند که به کشته شدن تعدادی از نیروهای امنیتی منجر شد، همچنین آمریکا مردم عراق را با خواسته‌های مهم و ضروری تحریک کرد و از درگاه اختلافات سیاسی که هنوز زمینه مساعدی برای آنها در عراق وجود دارد، نیز برای این هدف تلاش کرد.
بر این اساس سوالاتی مطرح شدند از جمله اینکه آیا این دولت موفق خواهد شد کار خود را به پایان برساند و حتی اینکه آیا مدت یک سال که متعهد به برگزاری انتخابات پارلمانی زودهنگام شد، دوام خواهد آورد، به ویژه که در آستانه زیر پا گذاشتن تعهد اول خود یعنی تدوین قانون انتخاباتی جدید در سه ماه اول فعالیت خود است. جریان صدر که متعهد شده با برگزاری این انتخابات در برابر تشکیل این کابینه سکوت کند، برای ازسرگیری تحرکات خود در عراق در صورت ناکامی السودانی در عمل به این تعهدش در کمین نشسته است.
با وجود اینکه این اختلافات از چندهفته قبل وجود داشتند و چارچوب هماهنگی منتقد رویکرد منفردانه السودانی به دلیل اقدام بر خلاف تعهدش به رایزنی با احزاب چارچوب در انتصاب‌های اصلی است؛ اما علنی شدن آنها همزمان با سومین سالگرد ترور شهید سلیمانی و ابو مهدی المهندس که احزاب چارچوب به ویژه گروه‌های وابسته به حشد الشعبی و گروه‌های مقاومت آن را فرصتی برای طرح دوباره درخواست اخراج سربازان آمریکایی باقی مانده در عراق دانستند، پیامی هشدارآمیز و ضمنی به السودانی درباره زیاده‌روی در عمل به خواسته‌های آمریکا است.
همچنین گروه‌های چارچوب در حمله خود به السودانی به شدت از او بابت همگرایی با عربستان نیز انتقاد کردند. با بازگشت رویکرد ضد آمریکایی و سعودی به پارلمان عراق، السودانی در شرایط سختی قرار می‌گیرد و این در حالی است که اولین نتیجه بحران در روابط السودانی و چارچوب هماهنگی حضور نیافتن السودانی در نشست اخیر رهبران چارچوب در روز اول سال جدید برای اولین بار از زمان انتصاب السودانی در این سمت بود.
نظر شما :