چالش های پیش روی افراطی ترین کابینه تاریخ اسرائیل

حسین فاطمی, روزنامه نگار

دیپلماسی ایرانی: بنیامین نتانیاهو در تماس تلفنی با رئیس رژیم صهیونیستی از موفقیت خود در تشکیل کابینه جدید خبر داد. نخست وزیر جدید اسرائیل در توییتی که در واپسین ساعات چهارشنبه هفته گذشته و تنها چند دقیقه مانده به پایان ضرب‌الاجل رسمی منتشر کرد، خبر داد که برای تشکیل کابینه با احزاب ائتلافی به توافق رسیده است. او در این توییت، خطاب به اسحاق هرتزوگ، رئیس‌ اسرائیل، نوشت: «موفق شدم.»

با این توئیت نتانیاهو، او که شهرت طولانی‌ترین دوران نخست‌وزیری اسرائیل را دارد بار دیگر پس از وقفه‌ای دوساله، به عنوان رئیس «مذهبی‌ترین و راستگراترین کابینه اسرائیل» قدرت را به دست خواهد گرفت. البته نتانیاهو که از سال ۱۹۹۶ تا ۱۹۹۹ و سپس از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۲۱ با رکوردی بی‌سابقه بر همین مسند تکیه زده بود، این بار با چالش‌های زیادی روبه رو است. در این میان یکی از مهمترین چالش های نتانیاهو و کابینه او به تحقق حجم بالا، گسترده و در عین حال متنوع جریانات، احزاب و چهره های ائتلافی با اوست. 

پیرو نکته یاد شده دولت جدید باید پاسخگوی خواسته‌های متعدد هواداران احزاب راستگرای افراطی و مذهبی ائتلاف‌کرده با لیکود باشد، خواسته‌هایی چون برخوردهای شدیدتر با فلسطینی‌ها و به کنترل درآوردن بیشتر سرزمین‌های موردبحث با دولت خودگردان فلسطین. به هر حال متحدان نخست‌وزیر و رهبر حزب لیکود در دولت آینده، دو حزب یهودی افراطی ارتدوکس شاس و بلوک راست افراطی و ملی‌گرای صهیونیسم‌ مذهبی‌اند. 

این بلوک در انتخابات پارلمانی اخیر موفق شد ۶۴ کرسی کنست، مجلس اسرائیل، را به دست بیاورد. رهبر حزب صهیونیسم مذهبی که پس از ائتلاف با دو حزب راست افراطی دیگر بیشترین کرسی‌ها را در کنست به دست آورد، خواهان الحاق کل کرانه باختری به اسرائیل است. کرانه باختری در جنگ ۱۹۶۷ به اشغال اسرائیل درآمد. بن گویر، رهبر حزب صهیونیسم مذهبی، پیش‌تر به اتهام نژادپرستی علیه اعراب در دادگاه محکوم شده است. زمانی که حزب او در انتخابات پارلمانی پیروز شد، هوادارانش در جشن پیروزی به اعراب فلسطینی شدیدترین اهانت‌ها را روا داشتند، اما او در جواب، تنها گفت: «صبر کنید! من هنوز نخست‌وزیر نشده‌ام.»

متحد دیگر نتانیاهو در دولت حزب ارتدوکس شاس خواهد بود. آریه دری، رهبر این حزب افراطی، پس از کسب ۱۱ کرسی، قوی‌تر از قبل شده است و می‌خواهد در دولت آینده نقش مهمی داشته باشد. این در حالی است که او هم در سال ۲۰۲۱ به فرار مالیاتی متهم شده است و سابقه زندان هم دارد.

در این بین چالش امینتی ناشی از حضور کسی چون بتسلئیل اسموتریچ هم می تواند نتایاهو را در آینده با مشکلات جدی رو به رو کند. در این خصوص مسئولان نهاد امنیتی رژیم صهیونیستی نسبت به ورود رئیس حزب صهیونیسم دینی به کابینه با اختیارات گسترده در وزارت جنگ ابراز نگرانی کردند.

این مسئولان موسسه امنیتی رژیم صهیونیستی در گفتگو «I 24 NEWS» ضمن ابراز نگرانی خود از ورود بتسلئیل اسموتریچ، رئیس حزب صهیونیسم دینی به کابینه آتی این رژیم با اختیارات گسترده در وزارت جنگ اظهار کردند: «اسموتریچ بر کنترل بر مدیریت مدنی و ماموریت هماهنگ‌کننده عملیات دولت در کرانه باختری پافشاری دارد و اظهاراتش هرگز وعده‌های انتخاباتی نخواهند بود.»

چالش در روابط با آمریکا

یکی دیگر از چالش های کابینه جدید نتانیاهو به احتمال چالش در روابط با واشنگتن باز می گردد. به خصوص انکه ایالات متحده آمریکا در حال بررسی عدم اعطای روادید به اسرائیلی‌های مظنون به ارتکاب اقدامات خشونت‌آمیز و جنایت علیه فلسطینیان است.

به گزارش روزنامه اسرائیل هیوم، سفارت آمریکا در قدس از نزدیک در حال بررسی موارد خشونتی است که اسرائیلی‌ها علیه فلسطینیان در کرانه باختری مرتکب شده‌اند. بنا بر این گزارش، سفارت آمریکا در قدس افزودن اسامی این اسرائیلی‌ها به لیست تحریم‌هایی را بررسی می‌کند که مانع ورود آنها به ایالات متحده می‌شود.

این لیست همچنین شامل افرادی می‌شود که در دادگاه محکوم نشده‌اند، اما مقامات آمریکایی اطلاعاتی را دارند که نشان می‌دهد آنها در اقدامات خشونت‌آمیز شرکت کرده‌اند. طبق مقررات ورود دائم به ایالات متحده آمریکا، افرادی که مرتکب اقدامات خشونت‌آمیز یا تحریک به خشونت شده‌اند، ممکن است واجد شرایط دریافت ویزا نباشند، حتی اگر در دادگاه قانونی مورد پیگرد یا محکومیت قرار نگرفته باشند.

پیش‌بینی می‌شود، سیاست جدید به شکل اصولی بر شهرک‌نشینان ساکن در کرانه باختری تاثیر بگذارد. این اقدام همچنین در راستای تغییر دولت رژیم صهیونیستی و افزایش نفوذ احزاب راست افراطی است که بخشی از دولت شده‌اند و پیش از این به دست داشتن در جرایم علیه فلسطینیان متهم بوده‌اند. البته در کنار این مورد، دولت جو بایدن پیش تر به صراحت مخالفت خود را با حضور چهره های افراطی چون بن گویر در دولت نتانیاهو اعلام کرده بود. 

چالش محیطی در سرزمین های اشغالی

یکی دیگر از تفاوت‌هایی که در دوره نخست وزیری جدید نتانیاهو با دو دوره قبل وجود دارد، مربوط به محیط خارجی است. در دو دوره قبلی، گروه‌های مقاومت مانند امروز قدرت نداشتند. امروز گروه‌های مقاومت در اوج قدرت قرار دارند و تنها در ماه‌های اخیر 7 گروه جدید مقاومتی در فلسطین تشکیل شد که عزم و اراده جدی برای مقابله با جنایت‌های رژیم صهیونیستی دارند. نکته جالی توجه اینجاست که اکثر گروه های مقاومت جدید فلسطینی، نه از غزه بلکه از کرانه باختری پا به عرصه تقابل گذاشته اند و تمرکز عملیاتی شان در داخل سرزمین های اشغالی، مرزهای 1948 و حتی در قدس و بیخ گوش صهیونیست ها است.  

بنابراین، در صورتی که این رژیم به جنایت‌های خود علیه فلسطینی‌ها ادامه دهد و افراط‌گرایان در این جهت حرکت کنند، اقدام‌های مقاومتی علیه رژیم صهیونیستی بیشتر خواهد شد و این یک چالش جدی امنیتی برای کابینه جدید نتانیاهو است. 

چالش اپوزیسیون

شاید یکی از مهمترین چالش های کابینه نتانیاهو به اختلافات داخلی با جریان اوپوزیسیون باز گردد که عملا ساختار سیاسی – امنیتی صهیونیستی را با بحران فرسایشی مواجه کرده است؛ بحران فرسایشی که در چند سال اخیر هیچ برنده ای نداشته است. نتانیاهو باید ظرف چند هفته آینده کابینه خود را برای گرفتن رأی اعتماد به کنست معرفی کند. این در حالی است که مخالفان، متعهد شده اند که مانع تشکیل کابینه شوند.

باید اشاره کرد خبر توافق برای تشکیل کابینه پس از آن اعلام می شود که قوانین مربوط به مسائل قضایی برای اعضای کابینه نتانیاهو، در داخل کنست تغییر کرده است. در این مینا نتانیاهو چندین پرونده فساد مثل خیانت در امانت و رشوه گیری دارد. لذا جریان اوپوزیسیون به رهبری یاییر لاپید همه سناریو های ممکن برای شکست کابینه آینده نتانیاهو را رصد می کند. هم چنانی که لاپید و همراهانش طی روزهای گذشته صهیونیست ها را به تظاهرات میدانی هفتگی از زمان تشکیل کابینه فراخوانده اند تا به این ترتیب افکار عمومی را تحت فشار قرار داده و مانع رسیدن تشکیل کابینه راستگرای نتانیاهو به قدرت شوند. 

 البته چنین به نظر می رسد که حتی با آغاز به کار دولت نتانیاهو بر شدت تظاهرات، اعتراضات، انتقادات و هجمه علیه نتانیاهو در هم زمینه های سیاسی، اقتصادی، امنیتی و حتی آموزشی، ذیل اوج گیری تحرکات جریان اوپوزیسیون افزوده شود. چرا که روی کار آمدن کابینه ای چنین افراطی از نگاه جریان اوپوزیسیون تنها به بحران در سرزمین های اشغای دامن می زند. /ایران