خوش بینی محتاطانه نسبت به از سرگیری گفت وگوهای غیر مستقیم ایران و امریکا در قطر

نویسنده ها: الیزابت هاگدورن و علی هاشم

دیپلماسی ایرانی: سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا تایید کرد که رابرت مالی این هفته با شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، وزیر امور خارجه قطر در دوحه دیدار خواهد کرد. انتظار می‌رود علی باقری کنی، همتای ایرانی مالی نیز با دیپلمات ارشد قطر دیدار کند.

یک منبع غربی مطلع از مذاکرات گفت: این گفت وگوها از روز سه شنبه آغاز خواهد شد. این منبع با ابراز خوش بینی محتاطانه نسبت به حضور هر دو تیم مذاکره کننده ایالات متحده آمریکا و ایران در یک شهر، گفت: دستیابی به یک پیشرفت واقعی مستلزم تلاش جدی است.

قطر که دارای روابط خوبی با ایالات متحده و ایران است تلاش می کند تا بن بست کنونی را بشکند. طی سه ماه گذشته، وزرای امور خارجه دو کشور قطر و عمان چندین سفر غیرمنتظره به پایتخت ایران داشته اند تا زمینه را برای احیای توافق هسته ای فراهم کنند.

به گفته یک منبع دیپلماتیک عربی که خواست نامش فاش نشود، این دیدارها شاهد حضور دیپلمات هایی بودند که پیام هایی را از تهران و به تهران در مورد مسائل مربوط به دارایی های مسدود شده ایران، افراد دو تابعیتی زندانی شده در ایران و ایرانیانی که هم در ایالات متحده و هم برتانیا زندانی هستند ارسال می کردند.

یک مقام قطری که از اظهار نظر درباره گفت وگوهای این هفته خودداری کرد، به المانیتور گفت: ما همیشه آماده میزبانی، میانجیگری و در صورت نیاز تسهیل در امور هستیم. 

سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده به المانیتور گفت: دولت آماده است با شرط بازگشت دو طرف به پایبندی کامل به مواد برجام، فورا توافقی که در وین پیرامون آن مذاکره شده است را منعقد و اجرا کند. برای این کار، ایران باید تصمیم بگیرد که درخواست‌های اضافی خود که فراتر از برجام است را کنار بگذارد.

به نظر می رسد ایران پیرامون حذف سپاه از فهرست گروه های تروریستی ایالات متحده انعطاف پذیری به خرج داده است. محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران، هفته گذشته به المانیتور گفت: تهران خروج سپاه از فهرست را شرط بازگشت به توافق نمی‌داند و این هرگز از ابتدا شرط ایران نبود. مرندی گفت: موارد مهم عبارتند از دامنه لغو تحریم ها و تضمین این مسئله که ایران از احیای توافق بهره مند خواهد شد. او همچنین اضافه کرد که ایالات متحده و اتحادیه اروپا اکنون باید بسیار جدی تر این مسئله را در ذهن داشته باشند که جایگاه ایران پس از جنگ اوکراین بسیار قوی تر شده است.

علی واعظ از گروه بین المللی بحران نیز در این باره گفت: دو طرف فاصله زیادی دارند. در داخل تهران، آنهایی که می خواهند توافق دوباره زنده شود تلاش می کنند امتیازات بیشتری از ایالات متحده بگیرند تا بتوانند با دست پُر در مقابل افراد بدگمان در رهبری ایران ظاهر شوند. با این حال، مشکل اینجاست که دولت جو بایدن دیگر به انتهای طناب می رسد. 

واعظ ادامه داد: دو طرف از هم فاصله دارند به این معنا که مثلا ممکن است ایالات متحده حاضر باشد تنها 5 درصد پیرامون موضوع سپاه به ایرانی ها امتیاز بدهد اما ایرانی ها 20 درصد امتیاز بخواهند. 

نشریه وال استریت ژورنال نیز روز یکشنبه گزارش داد که مقامات نظامی اسرائیل و عربستان در ماه مارس برای گفت وگو درباره هماهنگی علیه ایران ملاقات کردند. بنی گاتز، وزیر دفاع اسرائیل، روز دوشنبه گفت: اسرائیل با ایالات متحده برای شکل دادن هر توافق تازه بالقوه همکاری خواهد کرد.

منبع: المانیتور / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11