نشست داغ!

دیپلماسی ایرانی: انتشار خبر رویترز مبنی بر تلاش مشترک ایالات متحده آمریکا و تروئیکای اروپا در خصوص تهیه پیش‌نویس قطع‌نامه‌ای برای ارائه به نشست بعدی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با هدف پاسخ‌گو کردن جمهوی اسلامی ایران در قبال سؤالات پادمانی آژانس پیرامون کشف ذرات اورانیوم در سه محل هسته‌ای، گمانه زنی های قبلی را درباره حساسیت نشست پیش روی شورای حکام و تأثیرات جدی، فوری و مستقیمش بر تحولات بعدی را نزدیک به واقعیت کرده است.

هر چند که می‌توان این خبررسانی رویترز را نوعی فشار سیاسی و به تعبیری عملیات روانی برای منعطف کردن مواضع ایران در آستانه نشست شورای حکام در جهت همراهی تهران با انتظارات و خواسته های آژنس بین‌المللی نرژی اتمی تعبیر و تفسیر کرد، اما اگر بر اساس گزارش رویترز چنین تلاشی بین واشنگتن و برلین، لندن و پاریس وجود داشته باشد و در نهایت شورای حکام بر مبنای این پیش نویس مورد نظر، قطع‌نامه‌ای علیه ایران صادر کند عملا محاسبات سیاسی و خوش بینی پاره‌ای از کارشناسان و تحلیلگران برای از سرگیری مذاکرات وین و احتمال احیای برجام رنگ خواهد باخت، خاصه آنکه به فاصله ساعاتی از انتشار این خبر شاهد واکنش تند سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه بودیم که صراحتا بیان داشت: «ایران به هر اقدام غیر سازنده در شورای حکام پاسخ محکم و متناسب را خواهد داد و مسئولیت پیامدهایش بر عهده آنهایی است که به شورای حکام و گزارش مدیرکل به عنوان اهرم فشار و ابزار بازی‌های سیاسی علیه جمهوری اسلامی نگاه می‌کنند.»

همین واکنش تهران به تنهایی گویای آن است که علاوه بر نشست داغ و حساس شورای حکام در هفته آتی باید منتظر جنگ تمام عیار دیپلماتیک بعدی آن هم بود که ضمن به محاق بردن مذاکرات وین می‌تواند کار را به جاهای باریک تر بکشاند. ذیل این نکته فعال شدن مکانیسم ماشه و مهم‌تر از آن ارجاع فوری پرونده فعالیت های هسته‌ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل دو گزینه محتمل بعد از صدور قطع‌نامه احتمالی شورای حکام خواهند بود. چرا که به نظر نمی‌رسد تهران و مشخصا دولت رئیسی در فضای کنونی که تحت فشار طیفی از مجلس یازدهم قرار دارد بتواند از قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها عدول کند. از این منظر می‌توان تشدید دوقطبی درون ساختاری را با محوریت تقابل دولت و طیف رادیکال مجلس را هم بعد از قطع‌نامه احتمالی شورای حکام شاهد بود. مگر آنکه مدیریت حاکمیت به گذار کم هزینه تر از این شرایط بیندیشد.

ناگفته نماند که انتشار خبر تلاش مشترک اروپایی‌ها و ایالات متحده برای تدوین پیش نویس صدور قطع‌نامه در نشست شورای حکام علیه ایران در دل خود حکایت از شکست سفر باقری کنی به اسلو هم دارد. به هر حال تا همین جای کار هم گسل تهران – واشنگتن به دلایل متعدد برای از سر گیری مذاکرات و احیای برجام پرشدنی نبود، اگر نشست شورای حکام نیز به صدور قطع‌نامه‌ای علیه ایران منجر شود تنش دو طرف عملا وارد نقطه برگشت ناپذیری خواهد شد که می‌تواند آبستن تحقق هر سناریویی باشد. پیرو این نکته به عینه رجعت به دوران ترامپ را شاهد خواهیم بود./شرق