افتتاح طرح استراتژیک و بی همتای گوره - جاسک ایران

نویسنده: عبده البحش

دیپلماسی ایرانی: ایران در تاریخ 19 مه 2021 تزریق نفت به خط لوله انتقال نفت از گوره به جاسک را آغاز کرد.این طرح یکی از بزرگترین طرح‌های راهبردی ایران با هزینه تقریبا دو میلیارد دلار است که مورد توجه رهبرمعظم آیت الله خامنه ای قرار دارد.

این طرح برای ایران جایگاه ویژه‌ای خارج از خلیج فارس پدید می‌آورد و برای اولین بار صدور نفت از دریای عمان با هدف کاهش اتکا بر تنگه هرمز و تسهیل دستیابی به مشتریان خارجی صورت می‌گیرد. این طرح فرصت های بی‌همتایی برای تقویت قدرت اقتصادی، سیاسی و راهبردی ایران در منطقه و توسعه تجارت در آن و کاهش اتکا و نیز تقویت سیطره بر تنگه هرمز را به وجود می آورد.

خطوط لوله گوره – جاسک از موقعیت جغرافیایی بی همتایی برخوردار است که محموله‌های نفت ایران را از عبور از تنگه هرمز بی‌نیاز می‌کند. این امر به میزان زیادی بر سیطره ایران بر این گذرگاه راهبردی می‌افزاید و قدرت مانور ایران در این تنگه را از نظر راهبردی و نظامی تغییر خواهد داد زیرا بسیاری از بازیگران سیاسی و اقتصادی در منطقه و جهان باور داشته اند با توجه به اتکای کامل صادارات نفت ایران به تنگه هرمز می توانند از طریق حضور در آن، صادارات نفتی این کشور را به تعطیلی بکشانند و در آن ایجاد تنش کنند.

یکی از مهم ترین ابعاد تجاری این طرح دستیابی سریع‌تر به آب‌های بین المللی آزاد و اقیانوس‌هاست و این گزینه جذاب تری برای مشتریان خارجی از یک سو و شرکت های فعال در زمینه تجارت، باربری و حمل کالا از سوی دیگر است. در حقیقت امکان دستیابی به نتایج سودآور برای دو طرف در این زمینه وجود دارد که از یک سو به تسهیل دستیابی ایران به بازارهای بزرگ هند و چین و از سوی دیگر به صرفه جویی در وقت، کاهش مدت زمانی عملیات حمل و نقل و نیز هزینه های تجاری مشتری‌های خارجی منجر می‌شود.

در حالی که شدت تنش در منطقه میان ایران و آمریکا و به طور کلی غرب افزایش می‌یابد، هم زمان اهمیت واقعی این تنگه آبی راهبردی آشکار می‌شود. این حوادث در چارچوب تهدیدات قدیمی و جدید ایران مبنی بر بستن تنگه هرمز صورت می‌گیرد. تهدیداتی که به نوبه خود از زبان رئیس جمهور حسن روحانی نیز بیان شد و به جلوگیری از صادارات نفت خلیج فارس به جهان تهدید کرد.

با ادامه تحریم‌های آمریکا علیه ایران در پی عقب نشینی یکجانبه آمریکا از برجام تهران اقداماتی را برای نقض تحریم‌ها برای ادامه صدور نفت خام اتخاذ کرد. علاوه بر این تهران احساس کرد تنش در منطقه ممکن است به جنگ و در نتیجه بسته شدن تنگه هرمز بینجامد. از این رو تهران به ساخت خط لوله گروه – جاسک برای حل این مشکل فکر کرد.

این همان اقدامی است که عربستان سعودی انجام داد یعنی احداث خط لوله انتقال نفت در سواحل دریای عرب و اقیانوس هند با عبور از بنادر یمن در استان مهره.

منبع: رای الیوم/ تحریریه دیپلماسی ایرانی/11