آیا توافق بزرگی در راه است؟

نویسنده: درغام راغده

دیپلماسی ایرانی: فقط قدرت های اروپایی ذینفع اصلی پیروزی جو بایدن نیستند، ایران و رقبای سنتی غرب یعنی روسیه و چین نیز از جمله منفعت برندگان محسوب می شوند  .

بایدن به زودی در اجلاس گروه G7 در انگلیس شرکت می کند و برای حضور در اجلاس سران آمریکا و اروپا و نشست ناتو به بروکسل می رود و با پوتین دیدار می کند.

 هدف اصلی اجلاس ناتو احیای اتحاد نظامی و لغو سیاست دونالد ترامپ است. بایدن می خواهد هر گونه تنش باقی مانده را برطرف کند. 

بایدن همچنین اولویت اصلی سیاست خارجی خود را احیای برجام قرار داده است. قدرت های اروپایی که رویکرد همدلانه تری نسبت به ایران دارند، نقش خود را به عنوان شرکای ارشد آمریکا در صحنه جهانی بازیافته اند و به نوعی به نماینده ایران در مقابل دولت بایدن تبدیل شده اند که تحول بسیار امیدبخشی برای تهران است تا شاهد طرح منافع خود در اجلاس آینده میان آمریکا و اروپا باشد.

حمایت اروپا  به رهبری آلمان، برای دولت ایران مهم است. آژانس انرژی اتمی دریافته توانایی هسته ای ایران مهار ناشدنی است و اروپا به این نتیجه رسیده است که جهان باید با ایران مدارا کند .

بیشتر کشورهای اروپایی ترامپ را به علت خروج از برجام، مسئول توسعه توانایی های هسته ای ایران می دانند. نگرانی هسته ای اروپا چنان است که حتی تلاش های ایران برای نقض حاکمیت همسایگان و حقوق مردم خود در داخل را نادیده گرفته و به نظر می رسد دولت بایدن در این مورد با اروپایی ها همگرایی داشته است. حتی ممکن است برخی در غرب به دلایلی، پیروزی تندروها در ایران را مطلوب بدانند.

گفته می شود مذاکره کنندگان اروپایی و آمریکایی در وین تلاش کرده اند تا همتایان ایرانی خود را به کاهش خصومت با اسرائیل متقاعد کنند و این خوش بینی وجود دارد که تهران این درخواست را بپذیرد.

اکنون باردیگر کشورهای غربی به راه حل دو کشوری برای مناقشه فلسطین و اسرائیل و همدلی با فلسطینیان متمایل شده اند.

بایدن و دولت های اروپایی برای موفقیت در مذاکرات هسته ای، تسلیم خواسته های تهران شده اند و برنامه موشکی و آنچه مداخله تهران در کشورهای عربی نامیده می شود را از گفت وگوها کنار گذاشته اند . 

امتیازات بزرگتری نیز در نظر گرفته شده و غرب با سلطه روسیه بر سوریه کنار آمده است. واشنگتن و کشورهای اروپایی در مورد پیمان امنیتی تاریخی چین با ایران نیز موضع گیری نکرده اند .

اکنون این پرسش مطرح می شود که آیا "معامله بزرگی" انجام شده است یا خیر. آیا امریکا و اروپا خوشحال هستند که اهداف سیاسی خود را واگذار کنند و نفوذ خود را در کشورهای عربی نفع رقبای خود کاهش دهند؟ نشست های بسیاری در دو هفته آینده برگزارخواهد شد و شاید درنهایت  تصویر واضح تری نمایان شود .

منبع: نشنال / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11