رویاهایی که دست نیافتنی است

سفر پاپ و تمبر تبلیغاتی اقلیم کردستان

۲۴ اسفند ۱۳۹۹ | ۱۷:۰۰ کد : ۲۰۰۰۸۳۲ خاورمیانه انتخاب سردبیر
نویسنده خبر: صلاح الدین خدیو
صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اقلیم کردستان علیرغم دارا بودن بسیاری از اختیارات دولت مستقل، در بسیاری از مسائل حیاتی وابسته به بغداد است و اساسا دولت – ملت محسوب نمی شود. حتی این منطقه نیمه مستقل فاقد مرزهای مشخص است و حدود و ثغور مرزهای آن تابعی از جزر و مدهای سیاسی است. دو سال و نیم قبل پس از شکست برنامه رفراندوم، تمام مناطق مورد مناقشه با دولت مرکزی را از دست داد و اکنون در کوچکترین مساحت خود پس از سال ۲۰۰۳ به سر می برد.
سفر پاپ و تمبر تبلیغاتی اقلیم کردستان

دیپلماسی ایرانی: چاپ یک نقشه فرضی در تمبر یادبود سفر پاپ به اقلیم کردستان واکنش هایی را در سطوح رسمی و غیررسمی در کشورهای ایران و ترکیه به دنبال داشته است. نقض تمامیت ارضی دو کشور در نقشه فرضی علت اصلی اعتراض این کشورهاست.

تردیدی نیست که استدلال این دو کشور صحیح است و لزوم احترام به مرزهای پذیرفته شده بین المللی و حق حاکمیت کشورها، از اصول بنیادین ملل متحد است. اما نکته ای که به نظر نادیده گرفته شده، میزان جدی بودن این ادعاها و یا اساسا وجود یک سیاست الحاق گرایی جدی از سوی دولت اقلیم کردستان است. آیا دولت اقلیم واقعا از یک سیاست پان کردیستی پیروی می کند؟ نگارنده این سطور معتقد است پاسخ تمام این پرسش ها منفی است.

اقلیم کردستان علیرغم دارا بودن بسیاری از اختیارات دولت مستقل، در بسیاری از مسائل حیاتی وابسته به بغداد است و اساسا دولت – ملت محسوب نمی شود. حتی این منطقه نیمه مستقل فاقد مرزهای مشخص است و حدود و ثغور مرزهای آن تابعی از جزر و مدهای سیاسی است. دو سال و نیم قبل پس از شکست برنامه رفراندوم، تمام مناطق مورد مناقشه با دولت مرکزی را از دست داد و اکنون در کوچکترین مساحت خود پس از سال 2003 به سر می برد.

مضاف بر آن ایده استقلال این منطقه مورد اجماع تمام نیروهای سیاسی و اجتماعی آن نیست و از هم گسیختگی تاریخی اربیل و سلیمانیه که باعث تجزیه حاکمیت شده، سخن گفتن از یک قواه سیاسی محکم و دارای اراده سیاسی یکپارچه را دشوار می سازد.

غرض از ذکر این موارد این بود که اقلیم کردستان دولت ملی و عضو سازمان ملل متحد نیست، تا به الزامات دولت – ملت پایبند باشد. به عبارت دیگر اگر اقلیم  دولتی مستقل بود و یا  دعاوی ارضی آن با دولت عراق فیصله یافته بود، با ظرافت و تحفظ حقوقی بیشتری با قوانین ناظر به روابط میان دولتها برخورد  و با واقع گرایی بیشتری نقشه سیاسی خود را چاپ و منتشر می کرد. اما مساله این جاست که احزاب موجود در اقلیم قبل از آن که خود را در قالب دولت های مستقر و محصور در قید و بندهای حقوقی تعریف کنند، خود را در هیات جنبش های سیاسی با اهداف متعالی و نه چندان روشن می بینند.

البته ابهام در اهداف و تعریف خواسته ها، بخشی از قضیه است، مساله مصرف داخلی تبلیغات ناسیونالیستی هم بحث مهمی است که در سال های اخیر به عنوان یک متغیر در رقابت میان احزاب و بازتعریف توازن های قدیمی و کسب هژمونی، اهمیتی فراوان یافته است. بخش عمده این دستور کار ناسیونالیستی، تبلیغات محض و بدون هیچ پشتوانه جدی در دنیای واقعی است که صرفا به هدف مهندسی افکار عمومی انجام می شود. اثرگذاری روی افکار عمومی کردهای ایران، ترکیه و سوریه و خرج کردن ارزش افزوده آن در رقابت های سیاسی داخل اقلیم هم، بخش مهمی از راهبرد فوق است.

از آنچه گفته شد می توان نتیجه گرفت، تبلیغات گاه و بیگاه پیشگفته، به هیچ وجه امتداد یک استراتژی سیاسی واقعی نیست و منطقا هم نمی تواند باشد. اقلیم کردستان بازیگری ضعیف و در سطح فروملی است و در دنیای واقعی توان پیگیری هیچ برنامه الحاق گرایانه ای را ندارد. برای ایضاح بیشتر مثالی می زنم. دولت چین پس  از چند دهه پیگیری سیاست بی نتیجه صدور انقلاب، در اواخر دهه هفتاد سده قبل، سرش را در گریبان خودش فرو برد و به توسعه اقتصادی و جذب سرمایه خارجی مشغول شد. چهل سال رشد بر دوام، چین را از یک کشور فقیر جهان سومی به بزرگترین اقتصاد جهان و یکی از پنج قدرت نظامی برتر عالم تبدیل کرد. تازه پس از اینها، چین چند سالی است به صرافت پیگیری یک سیاست خارجی تهاجمی و تبدیل بخشی از ثروت و قدرتش به نفوذ منطقه ای افتاده است. با این وصف نیز بلندپروازی پکن از چند جزیره غیرمسکونی دریای جنوبی چین فراتر نمی رود و تازه آن هم با سد محکم رقبای استراتژیک چون آمریکا، ژاپن، استرالیا و هند برخورد کرده است.

ترکیه اردوغان هم مثال خوبی است. پس از هشتاد سال ناسیونالیسم دولت گرای کمالیستی و طرد پان ترکیسم، ترکیه قدرتمندتر فعلی به طمع گسترش قلمرو و افزایش عمق استراتژیک افتاده، بازی که به اعتقاد بسیاری از ناظران فرجام مورد نظر آنکارا را بدست نمی آورد.

آیا می توان اقلیم کردستان را در این دسته بندی ها گذاشت؟ به هیچ وجه! شاید صد سال دیگر و در اشلی بسیار کوچکتر!

صلاح الدین خدیو

نویسنده خبر

کارشناس مسائل بین الملل و پژوهشگر مسائل کردی

اطلاعات بیشتر

کلید واژه ها: اقلیم کردستان اقلیم کردستان عراق عراق مسعود بارزانی سفر پاپ به عراق


( ۱۷ )

نظر شما :

ایرانی ۲۴ اسفند ۱۳۹۹ | ۱۸:۱۷
احسنت دقیقا ، ممنون اقای خدیو ، ارزوم سربلندی هم کردستان عراق هم کردستان سوریه و ارتباط نزدیک هر دو با کردستان ایران زمین در راستای منافع مردم کرد و کشورهای ایران عراق و سوریه هست ، انشا.... ارامش به همه ما برگرده
مجید ۲۴ اسفند ۱۳۹۹ | ۱۸:۳۴
از کجا معلوم فردا این رو سند قرار ندهند و با مهندسی افکار عمومی در فکر دست اندازی به خاک ایران باشند؟ بهتر است یادآوری کنم که در زمان پهلوی ملعون و جنگ تحمیلی کردهای عراق در استان های شمال غرب و غرب اسکان داده شده‌اند و این به منزله ادعای ارضی نسبت به این مناطق نیست
كامران ۲۴ اسفند ۱۳۹۹ | ۲۰:۰۴
بله اقلیم کردستان عراق قطعا قدرت الحاق مناطق ذکر شده را ندارد اما کارههای تبلیغی این چنین باعث تخریک تجزیه طلبی است و جالب انکه بخشهایی از این نقشه خیالی شامل مناطقی است که کردنشین نیستن یا کردها در اقلیت قرار دارند!!
خسرو ۲۴ اسفند ۱۳۹۹ | ۲۰:۱۵
خوب بود نویسنده محترم به رابطه نقشه فوق با سفر پاپ و اورپای مسیحی و حمایت اورپایی ها از تجزیه طلبی احزاب کردی و بالاخره سرسپردگی تجزیه طلبها به امپریالیستها و صهیونیستها اشاره میکرد ، روح نوشته بیشتر توجیه و سبک شمردن فعل مجرمانه تعدی به تمامیت ایران را القا میکرد
ناشناس ۲۴ اسفند ۱۳۹۹ | ۲۱:۴۶
جناب خدیو مانند یک رزمی کار حرفه ای قصد دارند اقلیم را از زیر ضربه بیرون بکشند. اشتباه اقلیم درج مرزهای ایران در نقشۀ کذایی بود، وگرنه در مورد ترکیه حق با کردها است. اگر کردها عاقل باشند باید با ایران متحد شوند آنگاه با کمک ایران می توانند کردستان تحت اشغال ترکیه را آزاد کنند.
علی ۲۵ اسفند ۱۳۹۹ | ۱۳:۴۸
تورکها در طول تاریخ همیشه مهمان نواز بوده اندو این مسئله از اسکان چندین قوم دیگر در سرزمینهای مادری تورکها کاملاٌ مشهوداست. ولی این تاابد اینطور نمی ماند چون اگر مهمانان جایگاه مهمان بودن خودرا فراموش کنند ودر اثر تحریک بیگانگان رویاهایی در ذهن خود پرورش دهند تورکها هم صبر ایوب ندارند و به قطع یقین در مقابل زیاده خواهی آنان اقدامات لازم را انجام خواهند داد. گروههای تروریستی بدانند که کشیدن نقشه های مضحک کردستان یا ارمنستان بزرگ دردی از آنها دوا نخواهد کرد.
آتیلا ۲۵ اسفند ۱۳۹۹ | ۱۳:۵۷
کردها در طول تاریخ از زمانی که از هندوستان وارد این سرزمینها شده اند همواره باعث بی ثباتی و هرج و مرج بوده اند آنها نه توانایی تشکیل دولت را دارند و نه توانایی اداره امور خودشان را و خیلی زود جو گیر می شوند به همین دلیل همواره در طول تاریخ آلت دست و ابزار دیگران بودند ارمنیها هم همواره همین نقش را داشتند در طول حیاتشان به کمک روسیه توانستند یک دولتکی را بر قرار کنند ولی حالا داریم می بینیم حتی خود روسیه هم به این نتیجه رسیده است که آنها لایق این کار نبوده اند و اکنون اگر حمایت‌های دول غربی و روسیه نبود خیلی وقت پیش از اینها از هم پاشیده بود کشور کوچک و فقیری که توان اداره و امنیت خودش را نداره تازه می خواست یک دولت در دل دولت دیگر بوجود بیاره که دیدیم به چه ذلتی افتادند این جناب نویسنده کرد هم سعی دارد عملکرد کردها در چاپ آن نقشه کذایی را توجیه کنه اما فراموش کرده که در یاداشت قبلیش خودش هم دقیقا همین ادعا ها را به نوعی مطرح کرده است
کرد ۲۵ اسفند ۱۳۹۹ | ۱۵:۰۴
حساسیت روی این موضوع بیشتر ساخته و پرداخته نفرت پراکنان قومی و پان ترکیسم هست. حتی در اون تمبر بر خلاف ادعاها این مناطق جز اقلیم معرفی نشدن. ولی در هر صورت مردم محلی در هر کشوری اونجاها رو کردستان میدونن. 5 هزار ساله مردم کرد در اون جغرافیا زندگی میکنن.
آبتین ۲۵ اسفند ۱۳۹۹ | ۱۶:۲۲
ترکها جز کشتار و تجاوز کار دیگری نکرده اند. البته درسالهای اخیر به تست دی ان ای هم روی آورده اند!
آبتین ۲۵ اسفند ۱۳۹۹ | ۱۶:۲۷
بله ترکها همواره مهمان نواز بوده اند! برای همبن است که در فرهنگهای فارسی، کردی، یونانی، ارمنی، عربی و... ضرب المثلها و اصطلاحات بسیار جالبی در مورد خلق و خوی آنها وجود دارد که بسیار قابل تامل و دقیق هستند.
کوروش ۲۵ اسفند ۱۳۹۹ | ۱۷:۴۹
مهمون حالا برای میزبان شده؟ سابقه حضور اقوام ایرانی چند هزار ساله ست. ایران هم میدونی که ریشه اش چیه. حالا مغول‌ها و زبون شون کی به ایران و خاورمیانه اومدن؟ مهمون کسایی هستن که زبونشون از مغولی میاد.
كامران ۲۵ اسفند ۱۳۹۹ | ۱۸:۴۳
بسیاری از این مناطق نقشه خیالی کردستان بزرگ کردنشین نیستند یا دارای اقلیت کرد هستند و این هم ناشی از مهاجرت های اخیر انها بوده و این نشان از نقشه های بعدی دارد.کل استان اذربایجان غربی ایران و بخشهایی از استانهای دیگر .مناطق ارزروم و ارزینجان و قارص و اقدیر قازیان تپ و.... در ترکیه ، کرکوک و موصل و.... در عراق ، حسکه و عین عرب و عفرین و... در سوریه.
میلاد اهوازی ۲۵ اسفند ۱۳۹۹ | ۲۰:۵۶
هم چاپ تمبر در کردستان عراق و هم شعرخوانی اردوغان در رژه باکو برای سنجش حساسیت ایرانه. اما همه بدونن یه شیر زخمی هنوزم یه شیره !
به ابتین ۲۵ اسفند ۱۳۹۹ | ۲۳:۱۰
بله فغلا که کردها سر مبرند کشورهای منطقه را تجزیه می کنند نقشه جعلی چاپ میکنند گروه تروریستی درست مکنند چون با پان اریاییها همزبان و همنزاذ هستند برا ایرانشهری ها هیچ حساسیتی ایجاد نمکند
ایران دوست ۰۷ آذر ۱۴۰۰ | ۰۹:۱۴
فعلا کسی جز رفقای داعشی شما در سوریه سر نمیبرد.
به آبتین پانکرد ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۱ | ۱۵:۴۳
پانکردهای تروریست از زمان نهری، سیمیتقو، دمکرات، کومله و پژاک پ ک ک تا به الآن جز کشتار و غارت و تجاوز کار دیگه ای نکرده اند و هم اکنون هم به ایجاد ناامنی، ترور و کشتار سربازان ایرانی دست میزنند.
آریوبرزن ۰۵ آذر ۱۴۰۲ | ۰۸:۰۰
شما اول تست دی ان ای بده ببین واقعا از نسل چنگیز هستی یا ارمنی و یونانی و کرد و ایرانی.