اماراتی ها در آتش بس میان عرب ها وقفه ایجاد می کنند

نویسنده: ایگور سوبوتین

دیپلماسی ایرانی: در بحران دیپلماتیک پیرامون قطر تحولات نه چندان مهمی برای عادی سازی اوضاع رخ داده و فعلا، تمامی کشورهای حاشیه خلیج فارس تمایلی برای ازسرگیری روابط با این کشور را ندارند. شرکت کنندگان در اجلاس بین المللی در دوحه به نشریه «نزاویسیمایا گازتا» گفته اند که مانع اصلی برای لغو بلوکه کردن قطر، سیاست امارات متحده عربی، رقیب منطقه ای این کشور، است.

امارات متحده عربی مانع از ازسرگیری روابط میان قطر با دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس می شود. به گفته شرکت کنندگان در اجلاس، مذاکرات پیرامون عادی سازی روابط میان قطر و عربستان سعودی نتایج مشخصی به همراه نداشته است. از این رو، تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر، در چهلمین اجلاس شورای همکاری های کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس که در روز 10 ماه دسامبر در ریاض برگزار شد، شرکت نکرد.

محمد بن عبدالرحمان آل ثانی، وزیر امور خارجه قطر، حقیقت برگزاری مذاکرات با عربستان سعودی پیرامون عادی سازی روابط را تائید کرده است. او از حاصل شدن پیشرفت مشخصی سخن گفت و ابراز امیدواری کرد که این مذاکرات نتیجه مثبتی را به همراه داشته باشند. به نوشته نشریه «وال استریت ژورنال»، در میان نرمش هایی که ظاهرا قطر آماده به انجام آنها است، می توان به امتناع احتمالی از حمایت از سازمان تندروی اخوان المسلمین اشاره کرد.

اما، چندی بعد مشخص شد که مذاکرات میان قطر و عربستان سعودی به بن بست رسیده است. در حاشیه اجلاس بین المللی در دوحه، سخنگوی رسمی وزارت امور خارجه قطر به نشریه «نزاویسیمایا گازتا» گفت که در روند مذاکرات پیرامون ازسرگیری روابط تحولاتی حاصل شده، اما هنوز تمامی بازیکنان منطقه ای برای عادی سازی روابط میان عرب ها آمادگی ندارند. اما، در این میان، می توان گفت که سخنان مقامات رسمی قطر نشان می دهد که احتمال ادامه یافتن این گفت وگوها وجود دارد.

علت غیر علنی که می تواند اعضای شورای همکاری های کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس را به سوی مشارکت در مذاکرات با قطر سوق دهد، ضربه وارد شدن به روند همگرایی در خلیج فارس است که در عرصه بحران قطر رخ داده است. براساس بیانیه مالی چهلمین اجلاس شورای همکاری های کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، کشورهای عربی روی تشکیل اتحاد ارزی حساب می کنند – دستیابی به همگرایی و همکاری های متقابل میان کشورهای عربی. همگرایی در عرصه تدافعی و امنیت ضامن امنیت کشورهای حاشیه خلیج فارس خواهد بود. تهدیدهایی که منطقه با آن مواجه است، اهمیت تحکیم مکانیسم های همکاری را پر رنگ تر می کند. بعید به نظر می رسد که بدون قطر این روندها با موفقیت پیش بروند.

از نظر کشورهای عربی، تهدید اصلی همچنان ایران است که به ادعای آنها حمله به پالایشگاه های نفتی عربستان سعودی را سازماندهی کرده بود. گفته می شود که این حملات تا حدی محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، را شوکه کرده بود که او تصمیم گرفت، استراتژی سیاست خارجی خود را تغییر دهد و مبتکر آغاز مذاکرات با قطر باشد.

این اوضاع پیچیده یا تسلیم شدن در برابر ایران را به همراه خواهد داشت و یا تحکیم روابط منطقه ای را. در صورتی که ریاض تصمیم به برقراری روابط دیپلماتیک با اسرائیل را بگیرد، احتمال دارد که عربستان سعودی برای خنثی کردن تاثیر منفی فلسطینی ها، به قطر نیاز پیدا کند. امارات متحده عربی به عنوان یکی از ضامن های اصلی حل و فصل بحران فلسطین، از نفوذ مشخصی برخوردار است. اما، هنوز این موضوع جای سوال دارد که آیا عربستان سعودی برای رسیدن به استقلال در عقیده در برابر امارات متحده عربی آمادگی دارد، یا خیر.

منبع: نزاویسیمایا گازتا / تحریریه دیپلماسی ایرانی