دگرگونی موازنه قدرت در یمن

نویسنده: عبدالعزیر کیلانی (Abdulaziz Kilani)

دیپلماسی ایرانی: یورش های اخیر علیه تاسیسات نفتی عربستان سعودی نمونه ای دیگر برای دگرش توازن قدرت در یمن است. در آغاز جنگ یمن در  سال 2015، تصور توانایی حوثی ها در هدایت حملاتی به اندازه و وسعت یورش های اخیر ناممکن بود. اکنون نه تنها ائتلاف سعودی در هم شکسته، بلکه حوثی ها نیز قابلیت های خود را ارتقاء داده اند.

زمان این یورش ها نیز عجیب نیست. در جنگ یمن همواره رسم بر این بوده که هر زمان ائتلاف سعودی حملات عمده ای انجام می دهد، حوثی ها نیز در سوی دیگر، آتش می گشایند. حمله به آرامکو نیز دو هفته پس از یورش ائتلاف سعودی به یکی از تاسیسات حوثی ها صورت گرفت که 100 کشته به همراه داشت.

حتی در روزهای نخست شکل گیری قابلیت های نظامی حوثی ها، آنها توانایی حملات انتقام جویانه را داشتند. محمد الختیبی، عضو دفتر سیاسی حوثی ها، با اشاره به این که یورش های اخیر "در راستای حق دفاع از خود صورت گرفته" تاکید کرد که "موفقیت این عملیات و خسارت های سهمگین وارده به عربستان سعودی موید گفته های پیشین ماست. ما اعلام کرده بودیم که حمله به عربستان سعودی را گسترش و تاسیسات مهم و حساس این کشور را مورد هدف قرار خواهیم داد." وی همچنین گفت: "عربستان جز بازبینی در سیاست های خود و پذیرش صلح گزینه دیگری ندارد".

ساموئل رمانی (Samuel Ramani)، تحلیلگر سیاسی، با انتقاد از نسبت دادن این یورش ها به ایران از سوی مقامات آمریکایی از جمله مایک پمپئو، وزیر امور خارجه ایالات متحده امریکا می گوید: "گرچه حوثی ها به ایران وابسته هستند، اما نسبت دادن تمام حملات حوثی ها به ایران وزنه نیابتی بودن جنگ یمن را تقویت می کند، چیزی که در واشنگتن بسیار رایج است." 

وی در ادامه می افزاید: "در نتیجه این حقیقت مورد چشم پوشی قرار می گیرد که حملات پهپادی حوثی ها، نه به حکم ایران، بلکه معمولا به عنوان یک اقدام تلافی جویانه علیه حملات هوایی سعودی ها انجام می شود."

حوثی ها در چند ماه اخیر موفقیت های بیشتری را در یورش به اهداف داخل عربستان، از جمله فرودگاه ها، به دست آورده اند. اگرچه پیرامون توانایی این شبه نظامیان در هدایت یورش های اخیر تردیدهایی وجود دارد اما بازرسان سازمان ملل اعلام کرده اند که برد پهپادهای تازه UAV-X حوثی ها می تواند تا 930 مایل (یک هزار و پانصد کیلومتر) برسد و این یعنی، عملیاتی به وسعت یورش های اخیر در چارچوب قابلیت های آنها می گنجد.

عربستان سعودی به رغم افزایش چشمگیر هزینه های دفاعی برای شکست حوثی ها و حفاظت از خود در برابر آنها به سختی تلاش می کند و به نظر می رسد در یمن شکست خورده است. اما ریاض به جای پذیرش شکست اهداف نظامی خود، در حال طول دادن جنگ یمن است.

روشن است که تنها راه پایان دادن به کشمکش یمن یک راه حل سیاسی است. ابراهیم جلال، پژوهشگر امنیتی، جنگی و دفاعی یمنی به لوب‌لاگ می گوید: "با توجه به این که نه نیروهای تحت حمایت ائتلاف سعودی یمن و نه حوثی ها تا پیش از کشته شدن رئیس جمهوری سابق، علی عبدالله صالح، در سال 2017 میلادی قابلیت دسترسی به پیروزی مستقیم نظامی را به دست نیاوردند، جای پرسش باقی نمی ماند که جنگ یمن از لحاظ نظامی برنده ندارد." 

وی سپس می افزاید: "بلکه پرسش این است که یک توافق سیاسی مذاکره شده سراسری و جامع (که بتواند به جنگ پایان داده و مسیر سازش ملی و ایجاد صلح پایدار را هموار کند) چه ویژگی هایی باید داشته باشد."

منبع: لوبلاگ / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11