افزایش تقاضای غربی ها برای تحریم ترکیه بر سر خرید اس – ۴۰۰

دیپلماسی ایرانی: در هفته های اخیر در رسانه های غربی افزایش مطالبات برای اعمال تحریم های سخت و تنبیهی علیه ترکیه به دلیل دریافت سامانه اس – 400 روسیه افزایش یافته است. به اعتقاد منتقدان این اقدام آنکارا باعث تضعیف جبهه غربی شده است.  

نشریه «فارن پالسی» در مقاله ای نظر شماری از شخصیت ها که به دشمنی و خصومت با ترکیه معروفند را جویا شده است. تقریبا تمامی آنها بر این نکته تاکید دارند که ترکیه باید تحریم شود تا به جبهه غربی بازگردد. آنها می گویند این اقدام سبب می شود تا رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه از رفتن به جبهه شرقی، به تعبیر آنها، پشیمان شده و در اقدامات خود تجدید نظر کند. 

در همین رابطه مجله «اکونومیست» نیز به این موضوع پرداخته و از دولتمردان غربی خواسته همچنان سیاست «دست به عصا» را در قبال ترکیه دنبال کنند. به اعتقاد این مجله این اقدام سبب می شود تا ترکیه با وجود آن چه این مجله «تلاش های اردوغان برای دور شدن از غرب» به استناد آن چه در روزنامه صباح ترکیه آمده، توصیف کرده است تجدید نظر کند. 

اکونومیست بر لزوم خودداری از آسیب رساندن به «متحد استراتژیکی مثل ترکیه» تاکید کرده و نوشته است که حتی اعمال تحریم علیه ترکیه نیز باید محتاطانه باشد. 

این مجله اردوغان را «متحدی سخت» توصیف کرده که روی دور کردن ترکیه از میراث 100 ساله آتاتورک و جبهه غربی کار می کند و می نویسد تازه ترین اقدام او در این زمینه فعالیت های تازه آنکارا در سواحل جزیره قبرس و خرید سامانه اس – 400 از روسیه است.  

با این وجود اکونومیست تاکید می کند که مواضع اتحادیه اروپا در قبال ترکیه کافی نیست و پیشهاد می دهد «راهی موثر در واکنش به سیاست هایی که اردوغان در پیش گرفته است اتخاذ شود. سیاستی که نه تند باشد و نه بی فایده.»

اکونومیست در مقاله دیگری در همین رابطه می نویسد: «دور شدن از ترکیه و منتظر ماندن برای کنار رفتن اردوغان از قدرت به ضرر منافع اروپاست. اتحادیه اروپا می تواند مشابه نمونه روسی تحریم ها علیه ترکیه را اعمال کند و یا حتی تحریم ها علیه روسیه را تشدید کند تا نشان دهد که در اعمال تحریم علیه شرکای اردوغان جدی است. بعدا به طور تدریجی از شدت تحریم ها بکاهد و هم زمان اردوغان را راضی کند پشت میز مذاکره بنشیند. در این صورت می توان با او بر سر بهبود حمایت های اقتصادی، توافق اتحادیه گمرکی، لغو روادید برای سفر شهروندان ترکیه به کشورهای عضو اتحادیه اروپا، تقسیم کار در اداره درآمدهای گاز طبیعی میان ترک ها و قبرس یونانی نشین کار کرد. همچنین می توان از ترکیه خواست که به حفاری های غیرقانونی پایان دهد، سربازان ترک را از قبرس فرا بخواند، استقلال بانک مرکزی را تامین کند، اصلاحات اقتصادی را پی بگیرد و در افزایش صلاحیت های گسترده نظام ریاستی تجدید نظر کند، به گونه ای که همه امور در اختیار یک نفر نماند.» 

اکونومیست همچنین هشدار می دهد که از دست دادن ترکیه می تواند ضربه ای بزرگ به اتحادیه اروپا بزند و سبب شود که این اتحادیه نتواند نقش آفرینی بارز خود را در عرصه جهانی ایفا کند.

برهان الدین دوران، روزنامه نگار و هماهنگ کننده سیاسی مرکز مطالعات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی «سیتا» در این باره می گوید: «کاملا روشن است که اتحادیه اروپا نمی تواند روابطش با ترکیه را مدیریت کند. چرا که اگر بخواهد اقدامی انجام دهد که سبب دور شدن ترکیه از آن شود با سختی های بزرگی در برابر معادلات پیچیده جهان در آینده مواجه خواهد شد.»

وی در ادامه می گوید: «پیگیری سیاست کجدار و مریز و دست به عصایی که بعضی کارشناسان غربی در برابر ترکیه توصیه می کنند نشدنی و بسیار اشتباه است، و به هیچ وجه مناسب قوانین پیمان ها و اتحادهای بین المللی نیست.»

دوران تاکید می کند، اتحادیه اروپا در طول شش سال اخیر از رویارویی با ترکیه در پرونده های مختلف خودداری کرده اما در عین حال از مذاکره و گفت وگو با آن برای عضویت کامل در اتحادیه اروپا نیز امتناع کرده است. یکی از اقدامات اشتباهی که اتحادیه اروپا علیه ترکیه مرتکب شده موضوع قبرس است. در پشت تشدید تنش در شرق دریای مدیترانه، تعامل به ناحق اروپا در حمایت از قبرس یونانی نشین است که بدون برنامه و کاملا خودسرانه به آن امتیاز داده است.» 

وی همچنین می گوید: «این در حالی است که اتحادیه اروپا فداکاری های ترکیه را در موضوع پناهندگان و مساله سوریه و دیگر مسائل امنیتی کم اهمیت جلوه می دهد. از این فراتر اتحادیه اروپا ماهیت سیاست مستقل را درک نمی کند و از ترکیه به رهبری رئیس جمهور رجب طیب اردوغان می خواهد که هزینه آن را خود به تنهایی بپردازد. شکی نیست که ترکیه درباره موضوع پناهندگان و موضوع دریای مدیترانه و دیگر قضایا با دیدگاه باز عمل می کند، اما قبل از هر چیز این اتحادیه اروپاست که باید سیاست فعلی خود را کنار بگذارد. اروپا باید درک کند که ترکیه مثل سابق نیست که در برابر تحولات جاری در مقابل دیدگانش دست بسته باشد.»

برهان الدین دوران در پایان می گوید: «آنکارا در برابر تهدیدهای موجود سر خم نمی کند و این گونه نیست که چون عادلانه با او برخورد نمی شود خود عادلانه برخورد کند. در حالی که ایالات متحده از مسئولیت جهانی خود شانه خالی کرده، این بر عهده اتحادیه اروپا است که به طور ریشه ای به فکر نزدیکی به ترکیه بیفتد.»

منبع: ترک پرس / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11