تلنگر تهران به ۱+۴

دیپلماسی ایرانی: ایران روز چهارشنبه، فردا، هم زمان با یک سالگی خروج یکجانبه امریکا از برجام، تصمیمات جدیدی را اتخاذ خواهد کرد. به گفته یک مقام آگاه، فردا چهارشنبه سید عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه، سفیران کشورهای 1+4 را فرا می خواند و نامه‌ای را از طرف حسن روحانی، رئیس جمهوری کشورمان خطاب به سران کشورهایشان تحویل آنها می دهد.

یک مقام آگاه ایرانی گفت که همچنین قرار است در نامه‌ای جداگانه از سوی محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان جزئیات فنی تصمیم ایران برای کاهش تعهدات هسته‌ای، به فدریکا موگرینی، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا اطلاع داده شود.

منابع آگاه تاکید کرده اند که برنامه‌های پیش‌بینی شده در چارچوب بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام بوده و فعلاً موضوع خروج از برجام مطرح نیست و اقدامات ایران در راستای کاهش پایبندی به برجام نیز در چارچوب برجام خواهد بود. کاهش جزئی و کلی برخی تعهدات ایران و آغاز بخشی از فعالیت‌های هسته‌ای که انجام آن در چارچوب برجام متوقف شده بود، اولین گام ایران در واکنش به خروج آمریکا از برجام و همچنین بدعهدی کشورهای اروپایی در اجرای تعهداتشان است. تا این لحظه اروپایی ها با وجود مواضع مثبت سیاسی شان عملا کاری در جهت حفظ برجام و استفاده های اقتصادی آن برای ایران نکرده اند. آنها از اینستکس برای تعامل با ایران رونمایی کرده اند اما با گذشت یک سال هنوز هیچ کاری برای عملیاتی شدن آن نکرده اند.

مطابق تصمیم فردا، قرار است ایران پایبندی خود را به حفظ ذخایر اورانیوم تا سقف 300 کیلوگرم و آب سنگین تا سقف 130 تن لغو کند. همچنین به موجب این اقدام به طرف اروپایی دو ماه فرصت داده خواهد شد تا به تعهداتی که بنا بوده در برجام انجام دهد و انجام نداده، به ویژه خواسته ایران برای بهره برداری اقتصادی از برجام عمل کند. اتخاذ راهکاری عملی برای این که ایران بتواند نفت خود را در بازارهای جهانی بدون توجه به تحریم های دولت امریکا بفروشد، یکی از خواسته های اصلی ایران از طرف های 1+4 است. 

این گام نخست است و دو ماه به طرف های برجام فرصت داده می شود تا در این رابطه تدبیری بیندیشند. در صورتی که آنها اقدام های مد نظر ایران را انجام دهند، تهران نیز مجددا به تعهدات خود در برجام همانند گذشته بازخواهد گشت. در صورت پایان این مهلت و عدم انجام کاری از سوی طرف های برجام برای تامین خواسته های ایران، تهران قصد دارد بعد از آن اقدامات دیگری را انجام دهد.

مقامات کشورمان می‌گویند با وجود این اقدامات راه همچنان برای دیپلماسی باز می ماند و امیدوارند ظرف دو ماه آینده دیپلماسی 4+1 فعالتر شود و به طور جدی این طرف ها ایران را مجاب کنند که منافعش را عملا تامین می کنند تا در برجام بماند. 

ایران امیدوار است این اقدام تلنگری به طرف های برجام باشد تا درک کنند که این طور نیست ایران در هر حالتی حاضر به ماندن در برجام باشد. کما این که به نظر می رسد چنین برداشتی نزد آنها به وجود آمده است و گمان می کنند که در هر حالتی ایران مجبور به ماندن در برجام است. اروپایی ها باید بدانند اگر برجام برای ایران مهم است برای آنها نیز، به اذعان خوشان، اهمیت دارد همان طور که خود بارها اذعان کرده اند که برجام به طور مستقیم با امنیت اروپا مرتبط است.