آیا خروج رنو به حمله حوثی ها به ابوظبی و باب المندب ربط دارد؟

نویسنده: سید علی موسوی خلخالی

دیپلماسی ایرانی: در بحبوحه خبر حمله حوثی ها به دو ناو یا دو نفتکش عربستانی و همچنین حمله پهپادی به فرودگاه بین المللی ابوظبی، شرکت رنو اعلام کرد که قصد دارد در چارچوب بازگشت تحریم های امریکا علیه ایران بازار کشورمان را ترک کند. خبر ترک ایران توسط رنو را مدیر اجرایی این شرکت اعلام کرد و گفت که شرکتش قصد دارد برای جبران بازار ایران تمرکز خود را روی آفریقا بگذارد.

این در حالی است که بعد از خروج امریکا از برجام، ایرباس و پژو، دو شرکت بزرگ فرانسوی دیگر نیز اعلام کرده بودند که می خواهند بازار ایران را ترک کنند اما شرکت رنو گفته بود که در بازار ایران خواهد ماند و قصد ترک ایران را ندارد. این را می دانیم که این شرکت ها فعالیت های گسترده در امریکا دارند و بیش از آن که فرانسوی باشند، چند ملیتی هستند که فرانسه یکی از مالکان آنهاست، اما مقرشان در فرانسه است.

خبر ترک شرکت رنو از بازار ایران هم زمان با حمله حوثی ها این گونه القا می کند که اروپایی ها قصد دارند به نوعی به ایران فشار بیاورند.

خوب می دانیم که اروپا و امریکا بر سر چگونگی حضور ایران در منطقه و برنامه موشک های بالستیک کشورمان هم نظر هستند اما در شیوه تعامل با ایران بر سر این موضوع اختلاف دارند. اتفاقا فرانسوی ها در میان دیگر کشورهای اروپایی پیشتاز انتقاد از سیاست های منطقه ای ایران و مساله دفاع موشکی آن هستند و می توان گفت در این زمینه با امریکا هم صدا هستند و اختلاف نظری ندارند.

وقتی که دونالد ترامپ اعلام کرد که امریکا از برجام خارج می شود، شرکت های اروپایی فعال در زمینه های مختلف یک به یک اعلام کردند که بازار ایران را ترک می کنند. برای بسیاری این سوال مطرح بود که چرا باید شرکت های اروپایی از ایران خارج شوند در حالی که تحریم هایی که قرار است به موجب خروج امریکا از برجام بازگردد، تحریم های سازمان ملل یا شورای امنیت نیستند بنابراین الزام آور هم نیستند و تنها تحریم های امریکا محسوب می شوند. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان اروپایی ها با چراغ سبز نشان دادن به شرکت هایشان یا عدم فشار به آنها، نسبت به خروج آنها از ایران بی تفاوتی از خود نشان دادند تا تهران را وادار کنند که به فکر خروج از برجام نیفتد و در عین حال برای ادامه حیات آن امتیاز دهد. یکی از این امتیازها که اروپایی ها به انحای مختلف به آن اذعان کرده اند، تغییر در سیاست های منطقه ای ایران و مساله موشک های بالستیک است. حتی زمانی که اروپایی ها بسته پیشنهادی خود را ارائه دادند هیچ چیز جز یک سری عبارت های سیاسی در آن نبود تا آن جا که هم حسن روحانی، رئیس جمهوری و هم محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان به اروپایی ها هشدار دادند و گفتند بسته پیشنهادی آنها صرفا یک سری تعارف های سیاسی و کلی گویی است و هیچ جنبه عملی در آن مشاهده نمی شود. ظاهرا اروپایی ها نمی خواهند برای ایران هزینه ای در برابر امریکا دهند بدون آن که چیزی دندان گیر به دست آورند یا امتیازی مهم گرفته باشند یا به قول خودشان در گفت وگو با مقام های امریکایی یا اسرائیلی، دغدغه های جامعه جهانی را لحاظ نکرده باشند. حتی بیانیه اخیر ناتو را که برای نخستین بار نام ایران در آن آمده بود و از فعالیت های منطقه ای و موشکی ایران ابراز نگرانی شده بود، می توان در این چارچوب تفسیر کرد.

حالا هم می توان خروج رنو از ایران را که هم زمان با حمله حوثی ها به باب المندب و حمله موشکی آنها به فرودگاه بین المللی ابوظبی انجام شده است، در همین راستا تفسیر کرد. اعلام خروج رنو از ایران در حقیقت اعتراضی اقتصادی از سوی اروپایی ها به ایران مطابق با همان شیوه خروج شرکت های اروپایی بعد از خروج امریکا از برجام است.

اگر در این میان اظهارات دولت استرالیا را که اعلام کرد با امریکا برای حمله به تاسیسات هسته ای ایران همراه نمی شود، در نظر بگیریم در می یابیم که هدف مشترک غربی ها از اروپا تا استرالیا فشار بر ایران است. در حقیقت آنها با امریکایی ها بر سر لزوم فشار بر ایران برای توقف برنامه های منطقه ای و موشکی اش هم نظر هستند شاید تنها شیوه متفاوت باشد، که آن هم بعید نیست بعد از خروج شرکت های اروپایی از ایران تا چند ماه آینده، در صورتی که فشارهایشان جواب ندهد، با شیوه امریکایی ها هم نظر شوند.